Η έννοια του «εκσυγχρονισμού» κυριάρχησε στις προγραμματικές δηλώσεις του Πρωθυπουργού για τη νέα τετραετία. Ο κ. Μητσοτάκης στην πρώτη κοινοβουλευτική εμφάνισή του μετά τις διπλά νικηφόρες εκλογές της 21ης Μαΐου και της 25ης Ιουνίου μίλησε για «πολυδιάστατο και πολυδύναμο εκσυγχρονισμό», προσδιορίζοντας έτσι το στίγμα της δεύτερης θητείας του και δίνοντας θεωρητικό και πολιτικό περιεχόμενο στη νέα διακυβέρνησή του.
Μάλιστα, για να μην υπάρξουν αμφιβολίες, συνέδεσε ιστορικά την προσπάθειά του με τον «αστικό εκσυγχρονισμό» του Ελευθερίου Βενιζέλου, με τον μεταπολεμικό «ανορθωτικό εκσυγχρονισμό» των δεκαετιών του ’50 και του ’60 και με τον μεταπολιτευτικό «πολιτικό εκσυγχρονισμό» του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που υπηρέτησαν και εμπλούτισαν στη συνέχεια ο Ανδρέας Παπανδρέου και ιδιαιτέρως ο Κώστας Σημίτης, ο οποίος και κατέστησε τον ανεκπλήρωτο ελληνικό εκσυγχρονισμό κεντρικό στόχο της σύγχρονης ελληνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής.
Μίλησε χαρακτηριστικά για νέο «ιστορικό τόξο», όπου και τοποθέτησε την «ώριμη» πια δημοκρατία μας, μετά τη διπλή, νικηφόρο για το κόμμα του, εκλογική αναμέτρηση. Ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί ότι η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη πλέον, έκλεισε, όπως είπε, τον κύκλο της καθυστέρησης και της τοξικότητας και ότι με τη στάση της υιοθέτησε το αίτημα για μεγάλες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, οι οποίες, κατά την άποψή του, μπορούν να εγγυηθούν ένα αισιόδοξο ελληνικό μέλλον σε έναν κόσμο που εξελίσσεται και αλλάζει ταχύτατα.
Εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες της αντιπολίτευσης
Δεν χωρούν πια αμφιβολίες ότι ο κ. Μητσοτάκης, έπειτα από τον κατακερματισμό, την πολυδιάσπαση και την αποδυνάμωση της αντιπολίτευσης, διευρύνει τον πολιτικό του χώρο, μετατοπίζεται ολοένα και πιο συστηματικά προς το Κέντρο, δίνοντας περιεχόμενο στη φιλελεύθερη – στη λίμπεραλ αμερικανική δημοκρατική εκδοχή της – πολιτική του, χωρίς βεβαίως να εγκαταλείπει τις παραδοσιακές βάσεις του κόμματός του. Είναι φανερό ότι ο κ. Μητσοτάκης εκμεταλλεύεται το πολιτικό – ιδεολογικό κενό της αντιπολίτευσης και επιχειρεί να καταλάβει τον χώρο από τις παρυφές της δημοκρατικής Αριστεράς μέχρι τους πρόποδες της εθνικιστικής Δεξιάς, ενοποιώντας και υιοθετώντας πολιτικές που μέχρι πρότινος μονοπωλούσαν οι αντίπαλοί του.
Οι προγραμματικές δηλώσεις φανερώνουν με χαρακτηριστικό τρόπο την κίνηση, τη μετατόπιση και την εμφανή πια πολιτική στόχευση του κ. Μητσοτάκη. Ο Πρωθυπουργός κήρυξε τον πόλεμο στις στρεβλώσεις της Μεταπολίτευσης, μίλησε για δεύτερη θητεία θεραπείας και υποσχέθηκε καλύτερες μέρες, στηριζόμενος στις καλύτερες δημοσιονομικές και αναπτυξιακές συνθήκες, στις πιο στέρεες οικονομικές συνθήκες και στην κατακτημένη τα προηγούμενα χρόνια ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Επέμεινε στον στόχο της δημοσιονομικής σταθερότητας, μίλησε για λογικά πρωτογενή πλεονάσματα, υποσχέθηκε πρόωρη εξόφληση των διμερών δανείων που ελήφθησαν στη διάρκεια της μεγάλης κρίσης, τοποθέτησε χρονικά εντός του τρέχοντος έτους την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και στόχευσε σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, υψηλότερους από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, μίλησε για χιλιάδες εξελισσόμενα μικρά και μεγάλα δημόσια έργα και πλήθος άλλων πρωτοβουλιών στο πλαίσιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης, της ψηφιακής και ενεργειακής μετάβασης, αλλά και της προετοιμασίας έναντι των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
Διεύρυνση της επιρροής στην κοινωνία
Από εκεί και πέρα οι επιδιώξεις και οι στόχοι του φανέρωσαν την πολιτική διεύρυνσης της επιρροής του κόμματός του στην ελληνική κοινωνία. Ο πολυδιάστατος, πολυδύναμος και εν τέλει ριζοσπαστικός εκσυγχρονισμός που επαγγέλθηκε ο Πρωθυπουργός «κλέβει» ιδέες από παντού. Ο κ. Μητσοτάκης υιοθέτησε πλήρως το «αριστερό» παραδοσιακά αίτημα της αύξησης των μισθών, υποσχέθηκε μείωση ασφαλιστικών εισφορών, διατήρηση του πλήθους των ενισχύσεων στους ασθενέστερους, μίλησε για το δικαίωμα όλων και τη συμμετοχή των πάντων στο μερίδιο του παραγόμενου εθνικού πλούτου. «Δεν υπάρχουν αόρατοι άνθρωποι» είπε χαρακτηριστικά χρησιμοποιώντας έναν παλαιό όρο που είχε εισαγάγει ο Αλέξης Τσίπρας, προκειμένου να αρνηθεί παλαιές διαιρέσεις και αβάσιμους κοινωνικούς διαχωρισμούς.
Στόχευσε σε μείωση της ανεργίας στο 8%, σε αύξηση των εξαγωγών στο 60% του ΑΕΠ, σε επίπεδα δηλαδή υψηλότερα των 120 δισ. ευρώ τον χρόνο, και μαζί υποσχέθηκε νέο μισθολόγιο από την αρχή του 2024 για τους δημόσιους υπαλλήλους, καλύτερες αμοιβές στους τμηματάρχες, διευθυντές και γενικούς διευθυντές του Δημοσίου, οριζόντιες αυξήσεις στους συνταξιούχους, κατάργηση της προσωπικής διαφοράς του νόμου Κατρούγκαλου, όπως και απόδοση πλήρους σύνταξης στους εργαζόμενους συνταξιούχους και αντικατάσταση της ποινής του 30% της σύνταξης από μια επιπλέον μικρή παρακράτηση υπέρ του ΕΦΚΑ από τον μισθό. Και μαζί μείωση κατά 30% των τεκμηρίων διαβίωσης, κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, αλλά και κήρυξη πολέμου κατά της φοροδιαφυγής με διεύρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και την αξιοποίηση ελεγκτικών δυνατοτήτων που προσφέρουν τα διασυνδεδεμένα ψηφιακά συστήματα.
Αλλαγές σε ΕΣΥ, Δικαιοσύνη, Παιδεία
Ταυτόχρονα υποσχέθηκε πρόσβαση όλων στις υπηρεσίες του Εθνικού Συστήματος Υγείας, αναβάθμιση των νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας, πρόσληψη 10.000 γιατρών και υγειονομικών, μετακινήσεις στο ΕΚΑΒ ώστε να φτάνουν σε 12-15 λεπτά, περισσότερες δωρεάν προληπτικές εξετάσεις για βασικές ασθένειες και ψηφιακή ανάπτυξη του τομέα μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, του ψηφιακού ατομικού φακέλου και του νέου υγειονομικού χάρτη.
Ακόμη υποσχέθηκε τη μεταρρύθμιση του τομέα της Δικαιοσύνης, την προσέγγιση του ευρωπαϊκού χρόνου απονομής του δικαίου, με αξιοποίηση των ψηφιακών δυνατοτήτων, την εκπαίδευση των δικαστών σε νέα αντικείμενα και αλλαγές στη συγκρότηση των δικαστηρίων.
Αντιστοίχως ο κ. Μητσοτάκης έφερε ξανά στο προσκήνιο το προσφιλές σε αυτόν θέμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων, υποσχόμενος αξιοποίηση των τρεχουσών δυνατοτήτων για άμεση εγκατάσταση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων, αμερικανικών και ευρωπαϊκών, στη χώρα μας, η οποία, κατ’ αυτόν, θα διευκολύνει την αλλαγή του δεσμευτικού άρθρου 16 του Συντάγματος, την προσπάθεια αναθεώρησης του οποίου τοποθέτησε στην αρχή του νέου έτους. Πίεσε μάλιστα με το «καλημέρα» τον πρόεδρο του ΠαΣοΚ Νίκο Ανδρουλάκη να συνδράμει και να μην επαναλάβει το λάθος του Γιώργου Παπανδρέου που υπαναχώρησε την τελευταία ώρα στην προηγούμενη απόπειρα συνταγματικής αναθεώρησης. Κατά τα λοιπά, υποσχέθηκε την ψηφιοποίηση των σχολείων, την εγκατάσταση διαδραστικών πινάκων, την επαύξηση των πρότυπων και πειραματικών σε 180 και ενίσχυση της προσχολικής αγωγής, καλύπτοντας ένα ακόμη αίτημα που συστηματικά προέβαλλε από τη θέση του υπουργού Οικονομικών ο επίδοξος τώρα διεκδικητής της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Στεγαστικά δάνεια για νέα ζευγάρια
Επιπλέον, και στην αυτή γραμμή της λεγόμενης κοινωνικής ατζέντας, υποσχέθηκε διεύρυνση του κύκλου των χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων για νέα ζευγάρια, ανέγερση 2.500 νέων διαμερισμάτων σε ακίνητα του Δημοσίου με τη μέθοδο της λεγόμενης «κοινωνικής αντιπαροχής».
Γενικώς ο κ. Μητσοτάκης τοποθετήθηκε για τα πάντα. Ακόμη και για την επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης, για τις ευκαιρίες μα και για τους κινδύνους που κρύβει. Και μαζί βεβαίως τοποθετήθηκε για τον επερχόμενο ελληνοτουρκικό διάλογο, τις νέες γεωπολιτικές προκλήσεις και τις πρωτοβουλίες που επιβάλλεται να λάβει η Ευρώπη.
Θα έλεγε κανείς ότι η αμιγώς πολιτική στόχευσή του είναι προφανής, όπως και η διεκδίκηση διεύρυνσης του νεοδημοκρατικού χώρου. Ο κ. Μητσοτάκης έχει το πλεονέκτημα, διαθέτει πλέον γνώση, διατηρεί ισχυρό και αξιόπιστο επιτελείο και έχει πια πολλές εμπειρίες. Μπορεί να κινηθεί με άνεση στις γραμμές των κομμάτων της αντιπολίτευσης και αφαιρεί διαρκώς επιχειρήματα και αιτήματα. Η προσέγγισή του είναι ολιστική και ακινητοποιεί σε μεγάλο βαθμό τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, που, όπως φάνηκε από τις πρώτες τοποθετήσεις των πολλών ηγετών της, παραμένει αμήχανη και επιμένουσα στην προηγούμενη αποτυχημένη προεκλογική συνταγή.
Χωρίς αμφιβολία αυτή τη στιγμή κυριαρχεί και όλα θα κριθούν από την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησής του. Αυτή θα ορίσει τη συνέχεια και από αυτή θα κριθεί ο φιλόδοξος στόχος παραμονής του στην εξουσία μέχρι το 2030 που υπαινίχθηκε σε μια αποστροφή της ομιλίας του.
