Ο παρεμβατικός Τζορτζ Σόρος, οι κατηγορίες Καμμένου και η σιωπή ΣΥΡΙΖΑ

Ποιος είναι ο Τζορτζ Σόρος; Το ερώτημα έχει απασχολήσει τα μεγαλύτερα διεθνή μέσα ενημέρωσης, πολλά ρεπορτάζ και αφιερώματα έχουν καταπιαστεί με τον μεγαλοεπενδυτή, ο οποίος, παρότι απέκτησε τη φήμη του αδίστακτου κερδοσκόπου, τα πιο ριψοκίνδυνα στοιχήματά του τα έβαλε στην πολιτική και όχι στις αγορές. Το φάντασμα του Σόρος εσχάτως έριξε τη σκιά του και στην ελληνική πολιτική ζωή. Στο Υπουργικό Συμβούλιο της 16ης Οκτωβρίου ο υπουργός Αμυνας Πάνος Καμμένος, σύμφωνα με όσα αποκάλυψε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, είπε ότι «ο Σόρος χρηματοδοτεί την ελληνική κυβέρνηση για να αγοράζει ξένους. Ουδείς απάντησε πλην εμού. Ούτε ο Πρωθυπουργός». Οι «διαρροές» από εκείνη τη συνεδρίαση άφηναν να εννοηθεί ότι ο Π. Καμμένος προσδιόρισε το ποσό της χρηματοδότησης στα 50 εκατομμύρια ευρώ προκειμένου να επισπευσθεί η συμφωνία των Πρεσπών. Ο υπουργός Αμυνας το αρνήθηκε. «Είναι ψευδές, απόδειξη τα πρακτικά και οι παρόντες» έγραψε στο Τwitter.

Η Νέα Δημοκρατία και το ΚΙΝΑΛ ζήτησαν αμέσως να υπάρξει εισαγγελική διερεύνηση των βαρύτατων καταγγελιών, η «Αυγή» έγραψε για «ψεκασμένα σενάρια συνωμοσίας», αλλά επειδή ουδεμία διαδικασία κινήθηκε, το θέμα δηλητηριάζει την πολιτική ζωή στην Ελλάδα, στην πΓΔΜ και στην Αλβανία. Η κατηγορία για χρηματισμό δύσκολα αποδεικνύεται, αλλά λειτουργεί πάντοτε διαβρωτικά και ύπουλα.

Δεν ήταν η πρώτη φορά στο Υπουργικό Συμβούλιο που ασχολήθηκε ο Καμμένος με τον Τζορτζ Σόρος. Μόνο το τελευταίο τρίμηνο τον συνέδεσε δημοσίως: Με «τις αλυτρωτικές οργανώσεις των Σκοπιανών» στις οποίες «έχει μοιράσει δισεκατομμύρια». Με τη «συκοφαντική επίθεση» που δέχθηκε ο υπουργός Αμυνας σχετικά με τα κονδύλια για το Προσφυγικό. Με «συμβόλαιο» εναντίον του μιας φιλοκυβερνητικής εφημερίδας. Με ανατροπή της κυβέρνησης, όταν αναρωτιόταν στις 5 Ιουλίου από το βήμα της Βουλής: «Γιατί να ρίξουμε την κυβέρνηση; Για να κάνουμε το χατίρι του Σόρος και της τρόικας εσωτερικού;». Τότε μιλούσε για «τις πρόθυμες κοινοβουλευτικές καβάντζες του συστήματος Σόρος να διαμορφώσουν νέες κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες (…) Τον ξεχάσατε τον κ. Θεοδωράκη;».

Δεν ήταν ο μόνος που αναφέρθηκε στον ρόλο του Σόρος στα Σκόπια. Η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ μεταφέρει στο βιβλίο της «Μια ζωή χωρίς άλλοθι» (εκδόσεις Μεταίχμιο) μια συνομιλία της, η οποία πήρε δημοσιότητα, με τον εφοπλιστή Γιάννη Λάτση, κατά την οποία της είπε ότι θα αγόραζε εκείνος τα Σκόπια για να ησυχάσει η Ελλάδα, αλλά πρόλαβε και τα αγόρασε ο Σόρος. Τον Ιανουάριο του 2018 ο καθηγητής Ιωάννης Μάζης υποστήριξε ότι οι Νίμιτς και Μπουτάρης έχουν σχέση με τα ιδρύματα του Σόρος. Τον Φεβρουάριο ο Νικήτας Κακλαμάνης έλεγε σε τηλεοπτική εκπομπή «αφήστε τον κ. Νίμιτς, τον υπάλληλο του κ. Σόρος, ο οποίος είναι το πραγματικό αφεντικό των Σκοπίων». Προσφάτως ο ανεξάρτητος ευρωβουλευτής Νότης Μαριάς απέδωσε στον Σόρος και σε άλλους μηχανισμούς την ιδέα της «πολτοποίησης των λαών, ώστε να δημιουργηθεί ένας συνολικός ευρωπαϊκός δήμος» και παράλληλα με την «αθρόα εισαγωγή μεταναστών, που θα εγκατασταθούν σε ειδικές οικονομικές ζώνες, θα μειωθούν τα μεροκάματα και θα βελτιωθεί το δημογραφικό». Ακόμα και τμήματα της Εκκλησίας κατηγορούν τον «άθεο Σόρος» ότι θέλει να σβήσει την ελληνική ταυτότητα στη Μακεδονία.

Ο 88χρονος Σόρος έχει δαιμονοποιηθεί όσο κανένας άλλος, τόσο στη Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, και «πρωταγωνιστεί» σε δεκάδες θεωρίες συνωμοσίας, ακόμα και αντισημιτικές, όντας ο ίδιος Εβραίος. Ολες οι θεωρίες που ακούγονται για εκείνον είναι εξίσου ενδιαφέρουσες, αν όχι περισσότερο, με τα πραγματικά γεγονότα και φιλοτεχνούν μια αινιγματική προσωπικότητα. Οι εχθροί του τον κατηγορούν ότι χρησιμοποιεί τα χρήματά του για να κατευθύνει τις τύχες του κόσμου. Οι φίλοι του επιμένουν ότι είναι ένας παθιασμένος ιδεολόγος, ο οποίος απλώς «δεν ενδιαφέρεται να δίνει υπόσταση σε ανοησίες», απαντώντας σε όσα ακούγονται για εκείνον.

Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους κερδοσκόπους που γνώρισε ποτέ η Wall Street και η φήμη αυτή τον συνοδεύει ακόμα, ενώ έχει πάψει εδώ και χρόνια να επενδύει χρήματα άλλων. Εγινε γνωστός ως ο άνθρωπος που κατέστρεψε την Τράπεζα της Αγγλίας, όταν τη «Μαύρη Τετάρτη» της 16ης Σεπτεμβρίου 1992 καταπόντισε τη στερλίνα, κερδίζοντας ως διαχειριστής του επενδυτικού ταμείου Quantum πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια, ενώ η βρετανική κυβέρνηση έχασε 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια. «Το έκανα για να βγάλω χρήματα. Κανένας δεν μπορεί να απαιτήσει από έναν επενδυτή να ανησυχεί για τις κοινωνικές συνέπειες των πράξεών του» έλεγε. «Η δράση μου έχει υπερτιμηθεί. Δεν κατέστρεψα την Τράπεζα της Αγγλίας, οι αγορές το έκαναν. Εγώ απλώς προπορεύτηκα».

Ο Σόρος γεννήθηκε στην Ουγγαρία το 1930, αλλά είναι αμερικανός υπήκοος. Οταν οι Ναζί κατέλαβαν τη χώρα του, ο δικηγόρος πατέρας του εφοδίασε τα παιδιά του με πλαστές ταυτότητες προκειμένου να μην οδηγηθούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Τζορτζ έμεινε με έναν τοπικό αξιωματούχο φίλο του πατέρα του, ο οποίος εκτελώντας διαταγές έκανε κατασχέσεις περιουσιών Εβραίων. Εξαιτίας αυτού τον κυνηγά η φήμη του συνεργάτη των Ναζί. Σε ηλικία 17 ετών πήγε στο Λονδίνο, σπούδασε στη London School of Economics και τη δεκαετία του 1950 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου ίδρυσε τη Soros Fund Management. Στο Λονδίνο ήταν φοιτητής του φιλοσόφου Καρλ Πόπερ, ο οποίος δίδασκε την ιδέα της «ανοιχτής κοινωνίας», που έγινε ο σκοπός της ζωής του Σόρος. Η φιλανθρωπική δραστηριότητά του ξεκίνησε το 1979 – έκτοτε έχει δώσει πάνω από 32 δισ. δολάρια στις οργανώσεις «Open Society» οι οποίες δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από 100 χώρες.

Παρά την εκτατεμένη φιλανθρωπική του δράση, ο Τζορτζ Σόρος παραμένει μια αντιδημοφιλής προσωπικότητα. Οσοι τον έχουν γνωρίσει μιλούν για έναν απλό, φιλικό και ταπεινό άνθρωπο, ο οποίος παρά τα πλούτη του ζει ασκητικά, ταξιδεύει με το αεροπλάνο της γραμμής, δεν έχει σκάφος, είναι δίκαιος στις επαγγελματικές του σχέσεις και έχει διεισδυτικό χιούμορ. Είναι συγγραφέας έντεκα βιβλίων και θεωρεί τον εαυτό του φιλόσοφο, αν και τον έχουν επικρίνει για τον ξύλινο λόγο του. Τα ίδια πρόσωπα περιγράφουν μια νοοτροπία δονκιχωτική σε ό,τι έχει σχέση με τα «πιστεύω» και τις αρχές του, γεγονός που τον οδηγεί σε αποτυχημένες επιλογές, ενώ η ανάμειξή του με την πολιτική τον έχει καταστήσει στόχο. Τα πρώτα πυρά τα δέχθηκε στις ΗΠΑ, όταν το Δημοκρατικό Κόμμα στοχοποίησε τους χρηματοδότες των Ρεπουμπλικανών και τα αντίποινά τους έφεραν τον Σόρος, έναν από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες των Δημοκρατικών, στο μάτι του κυκλώνα. Το 2003 αντιτάχθηκε στον πόλεμο στο Ιράκ και το 2007 ανακηρύχθηκε από το Fox News ως ο «Δρ Κακός όλου του κόσμου». Το 2014 με ένα πύρινο άρθρο στο «New York Review of Books», με τίτλο «Wake up, Europe!» («Ευρώπη, ξύπνα!»), ζητούσε την αφύπνηση της ΕΕ έναντι του Βλαντίμιρ Πούτιν. «Τα κράτη-μέλη της ΕΕ πρέπει να ξυπνήσουν και να συμπεριφερθούν ως χώρες έμμεσα εμπλεγμένες σε πόλεμο. Κινδυνεύει όχι μόνο η επιβίωση της νέας Ουκρανίας, αλλά και το μέλλον του NATO και της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ενωσης» επισήμαινε.

Η Μόσχα απάντησε χαρακτηρίζοντας την «Ανοιχτή Κοινωνία» «ανεπιθύμητη». Στις ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ τον κατηγορεί ως χορηγό των διαδηλώσεων εναντίον του και στο Ισραήλ για τις θέσεις του υπέρ των Παλαιστινίων. Ακόμα και στη χώρα του, την Ουγγαρία, έχει καταστεί ο νούμερο ένα «εχθρός του λαού». Και μάλιστα από τον Βίκτορ Ορμπαν, έναν από τους πρώην ευνοούμενούς του – χρηματοδότησε τις ημιτελείς σπουδές του στην Οξφόρδη και κατόπιν την επέκταση των γραφείων του κόμματος Φιντές σε ολόκληρη τη χώρα. Ο Ορμπαν επανεξελέγη τον Απρίλιο καταγγέλλοντας το σχέδιο του Σόρος να γεμίσει τη χώρα με μουσουλμάνους μετανάστες – στην πραγματικότητα ο Σόρος υποστήριξε την απόφαση της Κομισιόν για μετεγκατάσταση των προσφύγων αναλογικά σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Αυτό δεν εμπόδισε τον ούγγρο πρωθυπουργό να γεμίσει τους δρόμους της Βουδαπέστης με αφίσες του Σόρος που έγραφαν «Στοπ Σόρος» και «Μην αφήσετε τον Σόρος να γελάσει τελευταίος». Τον Δεκέμβριο θα κριθεί και η μετακίνηση του Κεντρικού Ευρωπαϊκού Πανεπιστήμιου που ίδρυσε ο Σόρος από τη Βουδαπέστη στη Βιέννη.
Με όσα συμβαίνουν στην Ευρώπη και στην Αμερική, ο Σόρος βρίσκεται αντιμέτωπος με το ενδεχόμενο να δει το όραμά του να αποτυγχάνει. «Υπερασπίζομαι αρχές ανεξαρτήτως αν κερδίζω ή χάνω. Δυστυχώς χάνω πολύ και σε πολλά μέτωπα αυτόν τον καιρό» εκμυστηρεύτηκε πριν από λίγους μήνες στους «New York Times», όπου έγραψε και άρθρο, χαρακτηρίζοντας «ιστορική ευκαιρία» τη συμφωνία των Πρεσπών. Την περασμένη εβδομάδα εντοπίστηκε εκρηκτικός μηχανισμός έξω από το σπίτι του στη Νέα Υόρκη.

Τη δράση του Σόρος έχουν καταγγείλει πολιτικοί αρχηγοί στην Πολωνία, στη Ρουμανία, στην Τουρκία. Τι στοιχίζει στον Πάνο Καμμένο να του επιτεθεί κι εκείνος; Ωστόσο, όταν κάποια πράγματα λέγονται μέσα στο Υπουργικό Συμβούλιο, αποκτούν βαρύτητα και γεννούν ερωτήματα. Οπως, έχει σχέση ο ΣΥΡΙΖΑ με τον Σόρος; Τα γεγονότα δεν βοηθούν να δοθεί μια οριστική απάντηση, αν και πρόσωπα του φιλικού του κυκλου διαψεύδουν οποιονδήποτε συσχετισμό . Το 2013 ο Αλέξης Τσίπρας πραγματοποίησε το πρώτο ταξίδι του στις ΗΠΑ, το οποίο είχε διοργανώσει το Ινστιτούτο Levy που ανήκει στο Bard College, όπου ο Σόρος έχει διαθέσει μεγάλα χρηματικά ποσά. Ο επικεφαλής του Levy Δημήτρης Παπαδημητρίου έγινε αργότερα υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης και σύμφωνα με μαρτυρία προσώπου που γνωρίζει τα τεκταινόμενα της εποχής, Παπαδημητρίου και Σόρος γνωρίστηκαν, αλλά η σχέση δεν ευδοκίμησε. Τον Σεπτέμβριο του 2015, όταν πραγματοποιήθηκε η περίφημη συζήτηση Τσίπρα – Κλίντον στο πλαίσιο της Clinton Global Initiative στη Νέα Υόρκη, ο Σόρος καθόταν στην πρώτη σειρά του ακροατηρίου. Τον Αύγουστο του 2016 ξέσπασε σάλος με τον σύμβουλο του Πρωθυπουργού Ματθαίο Τσιμιτάκη, ο οποίος εφέρετο να είχε συμφωνήσει συνεργασία με ίδρυμα του Σόρος για να προωθήσει έρευνα σχετικά με την αδιαφορία της Ελλάδας για την κρίση στην Ουκρανία λόγω των σχέσεών της με τη Ρωσία.

Υπάρχει και η μαρτυρία του Γιάνη Βαρουφάκη. «Με τον κ. Σόρος έχουμε συμπέσει μία και μοναδική φορά: την 13η Απριλίου 2012, στο Βερολίνο, σε πάνελ συζήτησης με θέμα την κρίση του ευρώ. Μετά τη λήξη του πάνελ οι συμμετέχοντες (περί τα 12 άτομα) συμφάγαμε. Με τον κ. Σόρος ανταλλάξαμε απόψεις για περίπου πέντε λεπτά. Αυτή ήταν η σχέση μου μαζί του» έλεγε το 2015.
Και πριν από λίγες ημέρες υπενθύμισε μια σύντομη αναφορά στο βιβλίο του «Ανίκητοι Ηττημένοι». «Εναν μήνα πριν από το δημοψήφισμα του 2015, ο Σόρος χρησιμοποίησε κοινές διασυνδέσεις και μου ζήτησε να μιλήσει με τον Πρωθυπουργό. Δεν ήθελε καθόλου να μιλήσει μαζί μου. Το είπα στον Τσίπρα και εκείνος με ρώτησε: “Τι μου συνιστάς;”. Του απάντησα ότι μπορεί να θέλει να του δώσει μια σημαντική πληροφορία γιατί γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα, αλλά είναι μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Ισως δεν είναι καλό να ακουστεί ότι του μίλησες”. “Πάρ’ τον τηλέφωνο και δώσε μου να του μιλήσω” μου είπε. Του έδωσα το τηλέφωνο και όταν το έκλεισε είπε χαμογελώντας. “Ξέρεις τι ήθελε να μου πει; Να σε διώξω”. Γιατί, σύμφωνα με εκείνον, η Ευρώπη αντιμετώπιζε τότε δύο κρίσεις, με την Ελλάδα και με την Ουκρανία, και δεν θα μπορούσε να τα βγάλει πέρα, οπότε έπρεπε να φύγω γιατί δεν θα υπέγραφα Μνημόνιο» είπε ο πρώην υπουργός σε ραδιοφωνική συνέντευξη.