Γέφυρα Αυτοκινητοδρόμου Βρυούλων (Αύρας). Μεταξύ Αγίων Αναργύρων και Νέας Φιλαδέλφειας. Επί της Εθνικής Οδού Αθηνών-Λαμίας. Κάθετος στη λεωφ. Κηφισού. Με «διαγνωσμένη»… εν εξελίξει διάβρωση του οπλισμού και αποκοπή τενόντων προεντάσεως. Από το 2017, στα χαρτιά της Περιφέρειας Αττικής, η γέφυρα βρίσκεται στον… δρόμο της μελέτης – αποκατάστασης. Ο Δήμος Ν. Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας υποστηρίζει ότι είναι αρμοδιότητα της Περιφέρειας Αττικής, καθότι «όλες οι γέφυρες της Εθνικής Οδού ανήκουν στην Περιφέρεια».
Η τακτική «Πόντιος Πιλάτος»
Αρμοδιότητα του δήμου τονίζει, διαφωνώντας, ότι είναι η Περιφέρεια, και νίπτει τας χείρας. Από τον Αννα στον Καϊάφα. Και ο σιωπηρός «εμφύλιος» δήμου και Περιφέρειας, ενώ η γέφυρα παραμένει ενταγμένη στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, συνεχίζεται έξι χρόνια. Εισερχόμαστε στον έβδομο. Στο μεταξύ η πολύπαθη γέφυρα παραμένει στον «αέρα». Τα γεγονότα: Το 2017 η Περιφέρεια Αττικής διαπιστώνει ότι η γέφυρα Βρυούλων, στο δίκτυο με τη μεγαλύτερη και βαρύτερη κυκλοφορία οχημάτων της χώρας, χρήζει επισκευής (απόφαση 2090-2017 της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Αττικής). Στις 24/1/2018, «πατώντας» στην απόφαση (3/8/2017) της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας να συμπεριλάβει τη γέφυρα σε «επιβεβλημένο» προταθέν πρόγραμμα μελέτης έργων οδοποιίας (2017-2018) «περιοδικής συντήρησης βάθους κατ’ αρχήν οκταετίας», δεδομένων των «εκτεταμένων ζημιών δομικής φύσης», αλλά και των «σημαδιών γενικότερης γήρανσης» (με προϋπολογισμό 1,5 εκατ. ευρώ), ο δήμος ζητά εγγράφως ενημέρωση «για τον προγραμματισμό και την πορεία εκτέλεσης των ενεργειών» επισκευής.
«Σοβαρά τεχνικά προβλήματα»
Τον Αύγουστο του 2019 εκδηλώνεται φωτιά σε λεωφορείο του ΟΑΣΑ, που διερχόταν κάτω από τη γέφυρα Βρυούλων, η κατάσταση της οποίας επιβαρύνεται περαιτέρω. Το συμβάν κατακλύζει την ειδησεογραφία. Παρ’ όλα αυτά θα περάσουν τρία χρόνια χωρίς το έργο να προχωρήσει κατ’ ελάχιστο. Και αυτό ενώ η γέφυρα Βρυούλων παραμένει διαρκώς «παρούσα» σε αλληλογραφία, έγγραφα και αποφάσεις του Δημοσίου. Με απόφαση μάλιστα του υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων η επισκευή της εντάσσεται στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για το έτος 2020. Στις 29/6/2020 ο Δήμος Ν. Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας αποστέλλει έγγραφο στην Περιφέρεια με σκοπό να ενημερώσει για «σοβαρά τεχνικά προβλήματα» σε αυτήν («έχει προσβληθεί κυρίως λόγω φυσικοχημικών διεργασιών και η διάβρωση του οπλισμού του φέροντος οργανισμού της φαίνεται να είναι σε συνεχή εξέλιξη»).
Κυρίως όμως, να καταστήσει εγγράφως σαφές ότι ο δήμος «δεν είναι ο φορέας κατασκευής της (…) και η συντήρηση δεν άπτεται των αρμοδιοτήτων του. Ο δήμος μας ουδέποτε προβαίνει σε δραστικές δομικές επεμβάσεις έστω και μικρής κλίμακας σε έργα που κατασκευάστηκαν από άλλους φορείς», διευκρινίζεται στο έγγραφο. «Μάλιστα, ουδέποτε μας παραδόθηκαν ή διαβιβάστηκαν τυχόν κατασκευαστικά σχέδια ή αρχική μελέτη αυτής».
Η ανάληψη της επισκευής της επικυρώνεται τελικά από το Περιφερειακό Συμβούλιο, με την απόφαση 300/2000, για εκτελεστέα έργα, το 2021. Στις 27/7/2021 η Περιφέρεια διαβιβάζει έγγραφο προς τον αντιπεριφερειάρχη Οικονομικών για τη δημοπράτηση της μελέτης επισκευής της γέφυρας Βρυούλων.
Με έγγραφο στις 15/9/2021 ο δήμος ενημερώνει εκ νέου την Περιφέρεια ότι «σοβαρά τεχνικά προβλήματα» στη γέφυρα «παραμένουν και επιδεινώνονται» και ζητά ξανά άμεση ενημέρωση για την πορεία της ανάθεσης του έργου.
Από μακροσκοπικές επιθεωρήσεις, τον Δεκέμβριο του 2021, στο κάτω πέλμα της πλάκας του καταστρώματος της γέφυρας στη Μελέτη του έργου επισκευής της (με συμβαλλόμενα μέλη την Περιφέρεια Αττικής, τον Αναπτυξιακό Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης Νέα Μητροπολιτική Αττική ΑΕ και τον Δήμο Ν. Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας) εντοπίζονται «πολλαπλές φθορές»: τοπική αποκοπή δύο τουλάχιστον τενόντων προεντάσεως, αποκολλήσεις επικάλυψης σκυροδέματος, ενανθράκωση σκυροδέματος, οξείδωση οπλισμού κ.ά. Η ανάπτυξη των βλαβών αποδίδεται «στην πρόσκρουση ή σύρσιμο οροφής φορτηγών λόγω του ανεπαρκούς ελεύθερου ύψους».
Στις 7/4/2023 ο δήμος ζητά για ακόμα μια φορά ενημέρωση για την πορεία του έργου που είναι «βαλτωμένο». Ανατροπή. Στις 18/4/2023, η Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού Εργων και Υποδομών ΔΙΔΙΜΥ της Περιφέρειας γνωστοποιεί ότι σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν 78/2020 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους η γέφυρα Βρυούλων «αποτελεί τεχνικό έργο που ανήκει στο οδικό δίκτυο με αρμοδιότητα συντήρησης του Δήμου Ν. Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας». Το μπαλάκι εκτοξεύεται στον δήμο. Η συντήρηση της γέφυρας από την Περιφέρεια μόνο «με τη μορφή συνδρομής», σημειώνεται, μπορεί να γίνει, ενώ εμφανίζεται ως κώλυμα το ότι η μελέτη επισκευής δεν εμπεριέχει και κυκλοφοριακή μελέτη. Και επομένως, θα ήταν «(…) έως ανέφικτη η προβλεπόμενη καθολική διακοπή ανά ρεύμα κυκλοφορίας της λεωφ. Κηφισού».
Ο αδιανόητος διάλογος
«Το γεγονός είναι ότι από το 2017 μέχρι σήμερα η γέφυρα, έργο του ’62, δεν έχει επισκευαστεί» υπογραμμίζει μιλώντας στο «Βήμα» πρώην ισχυρός υπηρεσιακός παράγοντας του Δήμου Ν. Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας, χαρακτηρίζοντας «τραγικό» το «πάγωμα» της μελέτης του έργου που εκπόνησε η Περιφέρεια, λόγω «των ζητημάτων που προκύπτουν με την Τροχαία». Το «νομικό τερτίπι» της γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου, που μετέθεσε «εν μια νυκτί» την ευθύνη στον δήμο, «θα εκπέσει σε πιθανό δικαστήριο» εκτιμά.
«Ολες οι γέφυρες της Εθνικής Οδού τουλάχιστον στην Αττική ανήκουν στην Περιφέρεια. Οπως συντήρησε τη γέφυρα της Πίνδου, θα μπορούσε να προχωρήσει και στη Βρυούλων» λέει στο «Βήμα» και ο απερχόμενος δήμαρχος Ν. Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας, Γιάννης Βούρος, δηλώνοντας πλήρη άγνοια για τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου, που μεταβιβάζει την ευθύνη.
«Η γέφυρα σαφώς δεν είναι αρμοδιότητα της Περιφέρειας Αττικής. Είναι του δήμου», είναι η κάθετη διαφωνία, μιλώντας στο «Βήμα», του αυτοδίκαια αναπληρωτή προϊσταμένου της Διεύθυνσης Αναπτυξιακού Προγραμματισμού της Περιφέρειας, Βασίλη Θεοφανόπουλου.
Η μελέτη που εκπόνησε η Περιφέρεια δεν προχώρησε διότι έπρεπε να αποκλειστεί η κυκλοφορία του Κηφισού για 15 ημέρες, «κάτι που η Τροχαία χαρακτήρισε αδύνατον». Ακολούθησε κατεπείγον έγγραφο, για νέα μελέτη, που αφορά σε προκατασκευασμένη γέφυρα, για την οποία «θα έκλεινε η κυκλοφορία δύο ημέρες».
Παραδόξως, ούτε αυτή η μελέτη προωθήθηκε. «Αναμένεται ακόμη να εγκριθεί η πίστωση» εξηγεί ο κ. Θεοφανόπουλος, εκτιμώντας ωστόσο ότι «δεν θα εγκριθεί από εμάς, γιατί δεν είναι αρμοδιότητα της Περιφέρειας».
Οι καταπονημένες γέφυρες
Η «ταμπακιέρα»: Η γέφυρα Βρυούλων, όσο κρατά η διχογνωμία, υπάρχει κίνδυνος να πέσει; «Μελέτη επικινδυνότητας δεν έχει γίνει, αλλά βάσει των μέχρι σήμερα μελετών της Περιφέρειας», σχολιάζουν πηγές της στο «Βήμα», «ούτε κατά διάνοια!».
«Δεν προκύπτει ότι η γέφυρα σήμερα πέφτει. Στα επόμενα 10 χρόνια, δεν γνωρίζω. Πρέπει να γίνουν εργαστηριακές δοκιμές. Μπορεί να περάσει ένα υπέρβαρο όχημα, να γίνει μια πλημμύρα… Πρέπει σίγουρα να υπάρξουν δράσεις από την Πολιτεία, αλλά όχι μόνο στη Βρυούλων» επισημαίνει ο διευθυντής Εργαστηρίου Αντισεισμικής Τεχνολογίας στο ΕΜΠ Μιχάλης Φραγκιαδάκης, χαρακτηρίζοντας τις καταπονημένες γέφυρες πολλών δεκαετιών «πανελλαδικό και παγκόσμιο φαινόμενο. Πρόσφατα έπεσε μια γέφυρα στις ΗΠΑ».