Μια προδιαγεγραμμένη παραίτηση

Aπό πολύ νωρίς το πρωί της Μεγάλης Δευτέρας, ο προσφάτως παραιτηθείς αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου Χρήστος Τζανερρίκος βρισκόταν στο γραφείο του, στον 3ο όροφο του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Ελάχιστα πρόσωπα γνώριζαν μέχρι εκείνη τη στιγμή τις επόμενες κινήσεις του ανώτατου δικαστικού λειτουργού και την πρόθεσή του να αποχωρήσει  από το δικαστικό σώμα. Λίγη ώρα αργότερα κατέθετε το κείμενο της παραίτησής του στην πρόεδρο του Αρείου Πάγου Μαρία Γεωργίου και αποχωρούσε από το γραφείο του.

Η αντίδραση

Η απόφασή του αυτή, όπως λένε συνάδελφοί του, ήταν λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη, με βάση τη δήλωση που είχε κάνει μία ημέρα νωρίτερα καταγγέλλοντας επί της ουσίας ότι η νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης, με την οποία ανατίθεται στην Ολομέλεια του Α1 Τμήματος του Αρείου Πάγου η κρίση για τη συμμετοχή ή όχι του αποκαλούμενου «κόμματος Κασιδιάρη» και όχι σε πενταμελή σύνθεση, όπως συνέβαινε μέχρι πρότινος, συνιστά παρέμβαση στη λειτουργία του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Ο Χρήστος Τζανερρίκος μάλιστα, ο οποίος ως πρόεδρος του συγκεκριμένου τμήματος είχε το δικαίωμα να επιλέξει τους ή τις συναδέλφους του, που θα μετείχαν στη συνεδρίαση για την ανακήρυξη των κομμάτων, «είδε» στη συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης και δυσπιστία στο πρόσωπό του.

Η δημόσια δήλωσή του, όπως ήταν αναμενόμενο, πυροδότησε αντιδράσεις από την πλευρά της κυβέρνησης, που διά του υπουργού Εσωτερικών Μάκη Βορίδη υπενθύμισε ότι η νομοθετική πρωτοβουλία ανήκει στην κυβέρνηση και όχι στη δικαστική εξουσία. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος με μία σκληρή δήλωσή του έβαλε στο τραπέζι ευθέως το ενδεχόμενο αποχής από τα καθήκοντά του για τον κ. Τζανερρίκο, ο οποίος με την εκτενή δήλωσή του επί της ουσίας είχε λάβει θέση επί του κρίσιμου θέματος για την αντιμετώπιση του «κόμματος Κασιδιάρη» πριν καν η υπόθεση φτάσει ενώπιον του αρμόδιου τμήματος που προήδρευε.

Η «πικρία»

Η τοποθέτηση του παραιτηθέντος αντιπροέδρου προκάλεσε έκπληξη σε πολλούς συναδέλφους του, ορισμένοι από τους οποίους θύμιζαν ότι ο Χρήστος Τζανερρίκος, περίπου έναν χρόνο πριν εμφανιζόταν ως μία από τις ισχυρές υποψηφιότητες για τη θέση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, για την οποία τελικά με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, επελέγη ο σημερινός ανώτατος Εισαγγελέας Ισίδωρος Ντογιάκος.

Υπό αυτό το πρίσμα κάποιοι μιλούσαν για πικρία του ανώτατου δικαστικού λειτουργού, ο  οποίος ούτως ή άλλως στο τέλος Ιουνίου 2023 θα αποχωρούσε από τη Δικαιοσύνη, λόγω συμπληρώσεως του 67ου έτους της ηλικίας του, που είναι και το ανώτατο όριο ηλικίας για τους ανώτατους δικαστές.

Το βιογραφικό

Ο Χρήστος Τζανερρίκος, ο οποίος έχει συμπληρώσει τέσσερις δεκαετίες στον χώρο της Δικαιοσύνης, έχει χειριστεί στο παρελθόν πολλές σοβαρές υποθέσεις, έχει υπηρετήσει για πολλά χρόνια στο Ναυτικό Τμήμα του Εφετείου του Πειραιά , ενώ παλαιότερα – και πάλι επί των ημερών διακυβέρνησης της ΝΔ – είχε αποσπασθεί στο υπουργείο Δικαιοσύνης. Μια από τις ιδιαίτερης σημασίας υποθέσεις που είχε χειριστεί ήταν και αυτή για την πολύκροτη δίκη των διεκδικήσεων της Μονής Βατοπαιδίου για τη Λίμνη Βιστωνίδα. Η απόφαση, με αριθμό 197/2015 που εκδόθηκε υπό την προεδρία του, απέρριψε στο σύνολό της την αρχική αγωγή της Μονής Βατοπεδίου κατά του Ελληνικού Δημοσίου. Το 2016 αποφάσισε να κατέβει στις εκλογές της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων ως επικεφαλής της παράταξης που είχε τη στήριξη τής τότε Προέδρου του Αρείου Πάγου Βασιλικής Θάνου. Για την ιστορία, αξίζει να αναφέρουμε ότι η παράταξη κέρδισε τελικά επτά έδρες και ο κ. Τζανερρίκος – παρότι επικεφαλής της – ήλθε δέκατος στην προτίμηση των δικαστών, με πρώτο τον εφέτη Χριστόφορο Σεβαστίδη.

Οι επαφές

Για να ξαναγυρίσουμε στο σήμερα όμως η παραίτησή του, όπως αποδείχθηκε μέσα στις επόμενες ώρες, δεν ήταν και η τελευταία πράξη αυτού του ασυνήθιστου «μπρα ντε φερ» μεταξύ της δικαστικής και της εκτελεστικής εξουσίας. Αρχικά έγινε γνωστό ότι ο  αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου είχε συνάντηση με τον Γιώργο Γεραπετρίτη. Συνάντηση που επιβεβαίωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου κάνοντας λόγο για «θεσμική διαβούλευση» εν όψει της νομοθετικής ρύθμισης που ψηφίστηκε τελικά από τη Βουλή με βάση την οποία ανατίθεται πλέον στην Ολομέλεια των δικαστών του Α1 τμήματος η καθοριστική απόφαση, ενός τμήματος που μέχρι την ώρα εκείνη τα ηνία της προεδρίας είχε ο Χρήστος Τζανερρίκος.

Η ιστορία όμως, σύμφωνα με όσα έχει πει ο ανώτατος δικαστικός λειτουργός, έχει και συνέχεια. Ο Χρήστος Τζανερρίκος βάζει στο κάδρο ευθέως και ένα ακόμα πρόσωπο, το οποίο φέρεται, μόλις μια ημέρα πριν από τη δήλωσή του περί παρέμβασης στη λειτουργία του Αρείου Πάγου, να του μετέφερε μήνυμα κυβερνητικού παράγοντα ζητώντας του να βοηθήσει να αποκλειστεί το «κόμμα Κασιδιάρη», με την υπόσχεση ότι μετά την αφυπηρέτησή του θα μπορούσε ενδεχομένως να αξιοποιηθεί και να ηγηθεί σε κάποια από τις Ανεξάρτητες Αρχές.

Η περιγραφόμενη ως απόπειρα επηρεασμού της κρίσης του εκ μέρους του ίδιου του ανώτατου δικαστικού λειτουργού διαψεύστηκε από την κυβέρνηση, με τον Χρήστο Τζανερρίκο να διαμηνύει ότι είναι έτοιμος να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα αποκαλύπτοντας του όνομα του ανώτατου κυβερνητικού παράγοντα. Μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό έχουν διατυπωθεί και απόψεις για τη διερεύνηση των καταγγελιών Τζανερρίκου, προκειμένου να μη μένει αυτή η βαριά σκιά πάνω από τον θεσμό της Δικαιοσύνης.

Παλαιότεροι ανώτατοι δικαστές και εισαγγελείς δεν κρύβουν την απογοήτευση, τη θλίψη, αλλά και την οργή τους για όσα συμβαίνουν στον χώρο που και οι ίδιοι υπηρέτησαν. «Οσα συμβαίνουν και έρχονται στο φως της δημοσιότητας, μας  θυμίζουν ότι κάποιοι κάθονται σε ένα δέντρο και προσπαθούν να το πριονίσουν. Ο καθένας επιλέγει τον τρόπο του για να προστατέψει την υστεροφημία του» έλεγαν χαρακτηριστικά. Οσο για το αν έχουμε φτάσει στον επίλογο αυτής της  δικαστικο-πολιτικής ιστορίας, κανένας, εκτός από τους ίδιους πρωταγωνιστές, όπως πάντα συμβαίνει, δεν το γνωρίζει. Πολλοί πάντως είναι εκείνοι που λένε πως ακόμα έχουμε πολλά να δούμε μέχρι τις εκλογές…

Ευδοξία Κιουπτσίδου-Στρατουδάκη – Ποια είναι η διάδοχος

Αν και θεωρητικά ο Χρήστος Τζανερρίκος έχει δικαίωμα μέσα σε έναν μήνα να ανακαλέσει την παραίτησή του, το πρόσωπο που θα διαδεχθεί τον παραιτηθέντα πρόεδρο του Α1 Τμήματος, με βάση τον νόμο δεν μπορεί να είναι άλλο από την αρχαιότερη αρεοπαγίτη, Ευδοξία Κιουπτσίδου-Στρατουδάκη, η οποία ήδη υπηρετεί στο τμήμα αυτό. Η κυρία Κιουπτσίδου-Στρατουδάκη, με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη, ήταν η αρεοπαγίτης που διενήργησε την κύρια ανάκριση για την υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών με κατηγορουμένους τον πρώην υπουργό Επικρατείας επί ΣΥΡΙΖΑ Νίκο Παππά και τον επιχειρηματία Χρήστο Καλογρίτσα. Προήχθη στο Ανώτατο Δικαστήριο το 2020, ενώ αποχωρεί από το δικαστικό σώμα στο τέλος Ιουνίου 2023, λόγω συμπληρώσεως ορίου ηλικίας. Εχει διατελέσει στέλεχος της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών, όπου έχει διδάξει, ενώ στο ενεργητικό της έχει πολύ πλούσιο συγγραφικό έργο (βιβλία, άρθρα σε νομικά περιοδικά, κ.λπ.). Συνάδελφοί της ανώτατοι δικαστές τη χαρακτηρίζουν πολύ καλή και έμπειρη δικαστική λειτουργό, με πλούσια νομική κατάρτιση.