Η ιδέα για μια ευρωπαϊκή άμυνα είναι πιο παλιά και από την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Διατυπώθηκε για πρώτη φορά από τη Γαλλία το 1950 και ναυάγησε στη γαλλική Βουλή το 1954.
Σχεδόν εβδομήντα χρόνια αργότερα την επαναφέρει στο προσκήνιο ο σημερινός γάλλος πρόεδρος.
Η ιδέα «θα κάνει τον δρόμο της», όπως συνήθιζε να λέει ο προκάτοχός του Φρανσουά Μιτεράν. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο δρόμος αυτός περνάει από πολλά εμπόδια.
Αλλά η συγκυρία έχει μερικά αδιαμφισβήτητα πλεονεκτήματα.
Πρώτον, οι Αμερικανοί καταφανώς τα μαζεύουν από τη γειτονιά μας.
Δεύτερον, το ΝΑΤΟ είναι πλέον ένας ξεπερασμένος και αναποτελεσματικός θεσμός απέναντι στους κινδύνους του 21ου αιώνα – κυρίως όσο περιλαμβάνει στους κόλπους του την Τουρκία, η οποία αποτελεί από μόνη της μια περιφερόμενη απειλή.
Τρίτον, η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει απαλλαγεί από τον ατλαντισμό του Ηνωμένου Βασιλείου και από την επιφυλακτικότητα της Μέρκελ.
Η φόρμουλα που φαίνεται να παρουσιάζει ο Μακρόν έχει κάτι το λειτουργικά ελκυστικό: θέλει να δημιουργήσει μια «ευρωπαϊκή άμυνα προθύμων» από τις χώρες που προσφέρονται να την αποτελούν χωρίς να μετέχουν απαραιτήτως όλοι.
Κάτι όπως η ευρωζώνη ή ο χώρος Σένγκεν. Αλλη μια ταχύτητα δηλαδή στην Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων (ή των πολλών κύκλων) που αποτελεί ήδη πραγματικότητα.
Το σχέδιο με την επικεφαλίδα «Στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης» είναι καταφανώς ελκυστικό. Ιδίως αν καταστεί σαφές ότι η «στρατηγική αυτονομία» συμπληρώνει και δεν υποκαθιστά τον ευρωατλαντικό άξονα.
Ευλόγως λοιπόν ο Μητσοτάκης έσπευσε να παρουσιαστεί πρώτος εθελοντής.
Αλλωστε το «άνοιγμά» του θα συμπληρωθεί στις 14 Οκτωβρίου με την υπογραφή μιας μακρόχρονης αμυντικής συνεργασίας με την Ουάσιγκτον.
[Πενταετούς διάρκειας είπε ο ίδιος, για αόριστου χρόνου μιλούν οι Αμερικανοί, κάτι ενδιάμεσο – προς διευκρίνιση…]
Ασκηση ισορροπίας, θα μου πείτε. Σωστά. Αλλά η διεθνής πολιτική είναι μια διαρκής άσκηση ισορροπίας. Διαφορετικά στέλνεις τα Πάντσερ ή τους πεζοναύτες.
Δεν είναι τυχαίο όμως ότι το άνοιγμα του Μητσοτάκη (και η κωλοτούμπα της Αυστραλίας με την AUCUS) οδήγησε τους Γάλλους στη λογική «να κάνουμε στους Ελληνες μια προσφορά που δεν θα μπορούν να αρνηθούν» για τις φρεγάτες. Το είχαν ανάγκη, το έκαναν.
Ολα αυτά είναι ωραία αλλά, όπως είπε και ο Μιτεράν, «θα κάνουν τον δρόμο τους».
Αλλωστε η υπόθεση της «ευρωπαϊκής άμυνας» είναι μια γοητευτική σύλληψη από την οποία λείπει κάτι πολύ βασικό: ο στρατός.
Δεν είμαι ειδικός αλλά πολύ αμφιβάλλω αν η σημερινή Ευρωπαϊκή Ενωση περιλαμβάνει περισσότερες από τέσσερις-πέντε χώρες με αξιόμαχες ένοπλες δυνάμεις. Ούτε η Γερμανία δεν φαίνεται να πληροί τις προϋποθέσεις!
Κυρίως όμως δεν ξέρω πόσοι εθελοντές θα προσέλθουν στο σχέδιο του Μακρόν και πόσοι θα προτιμήσουν να κάτσουν στα αβγά τους ή να εμπιστευθούν την ομπρέλα του ΝΑΤΟ. Προς το παρόν, δεν είδα και πολύ ενθουσιασμό.
Αλλά η ιδέα αναμφισβήτητα θα κάνει τον δρόμο της.
Υπό την προϋπόθεση ότι η Γερμανία θα αποκτήσει κάποια κυβέρνηση που θα προσπαθήσει να ανυψώσει τα γεωπολιτικά ενδιαφέροντα της χώρας στο μέτρο των οικονομικών φιλοδοξιών της.
Και υπό την προϋπόθεση επίσης ότι τον Μάιο του 2022 θα επανεκλεγεί ο Μακρόν στη γαλλική προεδρία.
Διαφορετικά θα μείνει μόνος ο Μητσοτάκης, και όσο κι αν είναι δικό μας παιδί, δεν φτάνει.
Δουλειά
Οταν μια ακροδεξιά συμμορία πλακώνεται με μια ακροαριστερή συμμορία, δουλειά της πολιτείας δεν είναι να διακρίνει τους ακροδεξιούς από τους ακροαριστερούς. Δουλειά της είναι να πλακώσει τις συμμορίες, όπως κι αν αυτοπροσδιορίζονται. Με άλλα λόγια, αν κάποιοι πλακώνονται σε κάποιο σχολείο ή σε κάποια πλατεία στη Σταυρούπολη δεν είναι υπόθεση της Κεραμέως, ούτε της Μακρή ούτε του Φίλη ούτε του ΚΚΕ ούτε της γειτονιάς. Είναι υπόθεση των αστυνομικών και των δικαστικών αρχών.
Αντιλαμβάνομαι ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση και ο εισαγγελέας και η αστυνομία έκαναν τη δουλειά τους. Αν την έκαναν και σωστά θα αποδειχθεί από τη συνέχεια.
Η κατάρα του 2015
Αν η Φώφη Γεννηματά δεν επανεκλεγεί στην αρχηγία του ΚΙΝΑΛ, μάλλον θα είναι το τελευταίο θύμα της «κατάρας του 2015».
Από τη μοιραία παρέα εκείνου του δραματικού καλοκαιριού έχουν ήδη αποχωρήσει ο Β. Μεϊμαράκης, ο Στ. Θεοδωράκης, ο Π. Καμμένος και (τελευταίος) ο Πρ. Παυλόπουλος.
Επιζούν μόνο ο Αλ. Τσίπρας (που ήταν ο νικητής στο κόλπο), ο Δ. Κουτσούμπας (που ουσιαστικά δεν ανακατεύτηκε) και έως τώρα η Φώφη.
Η κατάρα δεν είναι παρά το απότοκο μιας χρεοκοπίας του συνόλου της πολιτικής ηγεσίας.
Η κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου απέτυχε στις υποτιθέμενες διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Ο Βαρουφάκης αποκάλυψε εκ των υστέρων πως δεν έκαναν καν διαπραγματεύσεις.
Μπροστά στο αδιέξοδο, η κυβέρνηση κατέφυγε σε ένα (κατ’ ουσίαν) αντισυνταγματικό δημοψήφισμα, το οποίο βάθυνε το αδιέξοδο.
Η κωλοτούμπα ανέτειλε στον ορίζοντα.
Ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέλαβε να βοηθήσει την κωλοτούμπα επιμερίζοντας το κόστος και στην αντιπολίτευση που δεν είχε καμία ευθύνη για το αδιέξοδο.
Και η αντιπολίτευση (πλην Κουτσούμπα) ανέλαβε τον ρόλο του «χρήσιμου ηλίθιου» στηριγμένη σε μια διαβεβαίωση του Τσίπρα ότι δεν θα τους αιφνιδιάσει με εκλογές. Ακόμη γελάει ο Τσίπρας!
Τη συνέχεια, την ξέρουμε.
Επειδή όμως η πολιτική αγαπάει και τον νοικοκύρη, όλη η «παρέα του 2015» με κάποιον τρόπο τιμωρήθηκε. Κι ο Τσίπρας έχασε αργότερα την πρωθυπουργία
Η Γεννηματά έχει ίσως το ελαφρυντικό ότι ήταν πολύ νέα στη δουλειά, μόλις προ τριμήνου είχε εκλεγεί στην ηγεσία του (τότε) ΠαΣοΚ. Και ενδεχομένως το ελαφρυντικό να λειτούργησε για τη μετέπειτα εκλογή της στην αρχηγία του ΚΙΝΑΛ.
Είναι προφανές φυσικά ότι η νέα εκλογή δεν θα αφορά παλιά γεγονότα, ουδείς πιστεύει κάτι τέτοιο. Το 2015 είναι πλέον (και ορθώς) αρμοδιότητα των ιστορικών.
Απλώς θυμάμαι τον Ζακ Σιράκ που έλεγε πως «αν κάποιος σε κοροϊδέψει μια φορά θα σε κοροϊδέψει και δεύτερη διότι θα θέλει να αποδείξει πως και την πρώτη φορά είχε δίκιο».
