Με έμφαση στη μεταρρυθμιστική ατζέντα – και κυρίως στην υλοποίησή της – και με στόχο την εξειδίκευση των παρεμβάσεων για την αναδιάρθρωση κρίσιμων κρατικών δομών προσέρχεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης στα εγκαίνια της εφετινής ΔΕΘ το προσεχές Σαββατοκύριακο.
Η παρουσία του Πρωθυπουργού συνδυάζεται με μια αναπροσαρμογή των πολιτικών και επικοινωνιακών προτεραιοτήτων. Η πίεση που δέχθηκε η κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, είτε λόγω των πυρκαγιών είτε λόγω άλλων περιστατικών, τα οποία φανέρωσαν μεγάλες αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού, αναγκάζουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη και το επιτελείο του σε μια προσπάθεια ανασύνταξης. Υπό αυτή την έννοια, οι εξαγγελίες της ΔΕΘ αναμένεται πως θα διαπνέονται μάλλον από μια προσπάθεια πολιτικής αφύπνισης της ίδιας της κυβέρνησης παρά από τη διάθεση της παραδοσιακής παροχολογίας. Οπως μεταδίδεται από το Μέγαρο Μαξίμου, το κεντρικό μήνυμα στο οικονομικό πεδίο θα είναι ότι ο πλούτος της χώρας πρέπει να παράγεται από την ανάπτυξη, ενώ δεν φαίνεται να υπάρχουν στον ορίζοντα νέες παρεμβάσεις στο πεδίο των φοροελαφρύνσεων.
Τα μεγάλα στοιχήματα
Στο επίκεντρο της ομιλίας του ερχόμενου Σαββάτου αναμένεται να βρεθούν συγκεκριμένες αναφορές σε κρίσιμα πεδία, όπως:
- Η αναδιοργάνωση του Δημοσίου, με την εισαγωγή νέων διαδικασιών πρόσληψης, αξιολόγησης, χρηματικής επιβράβευσης για την αποδοτικότητα (μπόνους) και ποινών για την αναποτελεσματικότητα, αναμόρφωση της διακυβέρνησης των ΟΤΑ κ.ά. Το σχετικό νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί εντός των προσεχών εβδομάδων από την υπουργό Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως.
- Ο εκσυγχρονισμός της Δικαιοσύνης, σε επίπεδο υποδομών, εξειδίκευσης του ανθρώπινου δυναμικού, ψηφιοποίησης και επίσπευσης του χρόνου απονομής δικαίου, μιας παραμέτρου η οποία επιδρά αρνητικά στο επενδυτικό τοπίο και στο κοινωνικό πεδίο. Είναι ένα από τα μεγάλα στοιχήματα της κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργού Γιώργου Φλωρίδη.
- Οι παρεμβάσεις στην παιδεία, έναν τομέα στον οποίο θα δοκιμαστεί έπειτα από την επιτυχή θητεία του στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ο Κυριάκος Πιερρακάκης.
- Η μεταρρύθμιση του προβληματικού τομέα της υγείας, μια από τις κεντρικές προεκλογικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης, την υλοποίηση της οποίας έχει αναλάβει ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.
Προσλήψεις σε κρίσιμους τομείς
Παρά τα όσα διακινούνται πάντως από το Μέγαρο Μαξίμου για το «καλάθι των μεταρρυθμίσεων» (και όχι των παροχών), δεν θα λείψουν από τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες οι προσλήψεις. Αναμένεται ωστόσο ότι αυτές θα αφορούν κατά μείζονα λόγο κρίσιμους τομείς, όπως η ασφάλεια και υγεία, και όπως επιμένουν κυβερνητικές πηγές, γνώμων θα είναι οι πραγματικές ανάγκες και η επιλογή του καταλληλότερου προσωπικού.
Από παλαιότερα στελέχη του πρωθυπουργικού επιτελείου επισημαίνεται πάντως ότι η επικαιροποίηση των εξαγγελιών του επόμενου Σαββατοκύριακου θα πρέπει να συνδυαστεί με μια εσωτερική παρέμβαση στον τρόπο λειτουργίας του στενού επιτελείου του Μεγάρου Μαξίμου. Κατά την άποψη που εκφράζεται από τις ίδιες πηγές, το διάστημα έπειτα από τις εκλογές του Ιουνίου και τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης χαρακτηρίστηκε από κάποιες δυσλειτουργίες, κυρίως στο πεδίο του συντονισμού και της παρακολούθησης του καθημερινού κυβερνητικού έργου. Σύμφωνα με αυτά, η νέα πολιτική περίοδος και οι υψηλοί στόχοι που αναμένεται να περιγράψει ο Πρωθυπουργός δεν προσφέρουν ούτε χρονικά ούτε πολιτικά περιθώρια για αστοχίες, καθυστερήσεις και αναβολές.
Ο διάλογος με την Τουρκία
Ενα πεδίο στο οποίο αναμένονται με ενδιαφέρον οι αναφορές του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι τα εθνικά θέματα και πρωτίστως σε ό,τι αφορά τις προθέσεις της ελληνικής κυβέρνησης ως προς τον προαναγγελθέντα διάλογο με την Τουρκία. Το διάστημα έπειτα από τη συνάντηση στο Βίλνιους με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χαρακτηρίστηκε μεν από την καλλιέργεια προσδοκιών, συνοδεύτηκε δε από μια φραστική όξυνση των τουρκικών διεκδικήσεων, η οποία έχει διαμορφώσει μια επιφυλακτικότητα εν όψει της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στην Τουρκία εντός της εβδομάδας και της επικείμενης συνάντησης του Πρωθυπουργού με τον τούρκο πρόεδρο στη Νέα Υόρκη κατά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ (18-20 Σεπτεμβρίου).
Υπάρχουν και οι εκλογές
Η εφετινή ΔΕΘ έχει εκ των πραγμάτων και μια διαφορετική πολιτική διάσταση λόγω των επικείμενων δημοτικών και περιφερειακών εκλογών του Οκτωβρίου. Ειδικώς για τη Βόρεια Ελλάδα, οι αναμετρήσεις είναι ένα στοίχημα για τη ΝΔ και τον Πρωθυπουργό. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, όπου η επανεκλογή του περιφερειάρχη Γιώργου Κασαπίδη δεν θεωρείται εύκολη και δεδομένη, αλλά και τον Δήμο της Θεσσαλονίκης, όπου η επιλογή στήριξης του εν ενεργεία δημάρχου Κωνσταντίνου Ζέρβα δεν έχει μέχρι στιγμής προκαλέσει την επιθυμητή κομματική κινητοποίηση.
Υπό το πρίσμα των επικείμενων αυτοδιοικητικών εκλογών, ανησυχία στο Μέγαρο Μαξίμου έχει προκληθεί και λόγω των πρόσφατων καταστροφών σε πολλές αγροτικές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας εξαιτίας έκτακτων καιρικών συνθηκών, οι οποίες έχουν μεγεθύνει τα ούτως ή άλλως έντονα προβλήματα στον πρωτογενή τομέα. Οι αποζημιώσεις των παραγωγών πιθανολογείται ότι θα ενταχθούν στην ατζέντα του Πρωθυπουργού, όμως παράλληλα η συνεχής υποβάθμιση των αγροτικών δραστηριοτήτων εξελίσσεται σε μια παράμετρο η οποία ενδέχεται να έχει και πολιτικό αντίκτυπο. Βουλευτές και κομματικά στελέχη στην επαρχία γίνονται δέκτες της ανησυχίας και της δυσαρέσκειας πολλών παραγωγών, οι οποίοι μεταφέρουν την αγωνία τους.
Στενεύουν τα περιθώρια
Γνωρίζουν την ίδια στιγμή στο Μέγαρο Μαξίμου ότι το διάστημα έπειτα από τη ΔΕΘ θα σημάνει και την έναρξη μιας νέας, άτυπης προεκλογικής περιόδου με ορίζοντα τον Μάιο του 2024 και τις ευρωεκλογές.
Κατ’ αυτήν την έννοια, υπάρχει η επίγνωση ότι ασχέτως των ευρύτερων πολιτικών εξελίξεων και των δυναμικών οι οποίες ενδεχομένως θα διαμορφωθούν, η κυβέρνηση διαθέτει μηδενικά χρονικά περιθώρια και ότι οι κάλπες της άνοιξης θα είναι μια σημαντική πολιτική δοκιμασία. Στραβοπατήματα, καθυστερήσεις, αστοχίες ή ανακολουθίες εξαγγελιών και έργων του προσεχούς διαστήματος εκτιμάται ότι μπορεί να έχουν πολιτικές επιπτώσεις. Ειδικότερα, δε, όσο εξακολουθούν να διαπιστώνονται οι επίμονες ανατιμήσεις σε καύσιμα και είδη πρώτης ανάγκης, η ανησυχία εκδηλώνεται – έστω παρασκηνιακώς – ως προς το ενδεχόμενο ενίσχυσης των τάσεων προς την Ακρα Δεξιά ή πάντως ως προς τον κίνδυνο πολιτικής αποδοκιμασίας της κυβέρνησης λόγω αστοχιών στο κρίσιμο πεδίο της καθημερινότητας.
Με το βλέμμα (και) στον ΣΥΡΙΖΑ
Με το βλέμμα στραμμένο στις ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις, η παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ συνδυάζεται και με μια επικοινωνιακή αγωνία του επιτελείου του, καθώς συμπίπτει με την ημερομηνία της εκλογής προέδρου στον ΣΥΡΙΖΑ την ερχόμενη Κυριακή.
Υπό αυτή την έννοια, εκφράζεται ανησυχία για το ότι τα φώτα της δημοσιότητας και το ενδιαφέρον πιθανώς να είναι περισσότερο στραμμένα στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και λιγότερο στις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού.
Με ελάχιστες εξαιρέσεις, τα στελέχη της κυβέρνησης και της ΝΔ, πόσω μάλλον ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχουν αποφύγει να σχολιάσουν με οποιονδήποτε τρόπο την εσωκομματική διαδικασία στον ΣΥΡΙΖΑ. Παρακολουθούν όμως τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται και αναμένουν την έκβασή της, η οποία εκ των πραγμάτων θα έχει πολιτικό αποτέλεσμα και θα διαμορφώσει νέα δεδομένα. Ειδικώς έπειτα από την αιφνιδιαστική υποβολή υποψηφιότητας από τον Στέφανο Κασσελάκη, η κυβέρνηση παρατηρεί με αυξημένο ενδιαφέρον τα όσα συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ.
Κατά την εκτίμηση ορισμένων, η νέα αυτή παρουσία συνιστά από μόνη της μια καινούργια πολιτική παράμετρο. Και όπως σημειώνεται, ασχέτως του αν έχει πιθανότητες επικράτησης ή όχι, ο νέος υποψήφιος αρχηγός θα φανεί αν διαθέτει τη δυναμική να πυροδοτήσει άλλου τύπου εξελίξεις και αναδιατάξεις στον χώρο της αντιπολίτευσης εν γένει.
