Συγκλίσεις και αποκλίσεις, συναινέσεις και διαφωνίες, τακτικισμοί και κυβιστήσεις, διαγκωνισμοί και φλερτ, βερμπαλισμοί, κενολογίες και παραφωνίες. Οι κοινοβουλευτικές εντυπώσεις από τη διαδικασία συζήτησης και ψήφισης των πρώτων νομοθετημάτων της κυβέρνησης (ψήφος αποδήμων, μέτρα ενίσχυσης εισοδημάτων μισθωτών/συνταξιούχων) είναι χρήσιμες και διδακτικές, καθώς δίνουν την εικόνα των νέων εύθραυστων ισορροπιών της ιδιότυπης οκτακομματικής Βουλής που προέκυψε από τις πρόσφατες εκλογές, εκπέμποντας ενδιαφέροντα «μηνύματα» για το ρευστό τοπίο και τις προκλήσεις που εγείρονται σε μια περίοδο αντιπολιτευτικής αμηχανίας και αναζήτησης ταυτότητας. Ακόμα και τα βήματα συναίνεσης που διαφάνηκαν με αφορμή την ψήφιση με ευρεία πλειοψηφία του νομοσχεδίου για την ψήφο των αποδήμων δεν είναι δεδομένα, όπως αποδείχθηκε μέσα σε λίγες μόλις ώρες με αφορμή την ψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών για την ενίσχυση των εισοδημάτων δημοσίων υπαλλήλων και συνταξιούχων, όπου σημειώθηκε το οξύμωρο: ΣΥΡΙΖΑ και ΠαΣοΚ να καταψηφίζουν επί της αρχής αλλά να υπερψηφίζουν σχεδόν το σύνολο των ευνοϊκών διατάξεων επί των άρθρων…

ΣΥΡΙΖΑ και ΠαΣοΚ

«Η συναίνεση κράτησε μια μέρα…» σχολίαζε δηκτικά έμπειρος κοινοβουλευτικός αδυνατώντας να ερμηνεύσει την αρνητική στάση του ΠαΣοΚ, το οποίο, ενώ υπερψήφισε για «αξιακούς λόγους» τη ρύθμιση για την άρση των περιορισμών στην ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού, την επόμενη κιόλας ημέρα καταψήφιζε επί της αρχής το οικονομικό νομοσχέδιο με τις εισοδηματικές αυξήσεις ενώ υπερψήφιζε όλα τα ευνοϊκά άρθρα, προκαλώντας την πρωθυπουργική αντίδραση («Ολοι κρίνονται για τις επιλογές τους» είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης) αλλά και το αιχμηρό σχόλιο του υπουργού Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη ότι «θα φαίνεστε στο τέλος ως ΚΚΕ της Κεντροαριστεράς».

Το ΠαΣοΚ διεκδικεί πρωταγωνιστικό αντιπολιτευτικό ρόλο απουσία συγκροτημένης αξιωματικής αντιπολίτευσης («θα είμαστε η αξιόπιστη αντιπολίτευση και όχι η συμπολιτευόμενη αντιπολίτευση» διεμήνυσε ο Νίκος Ανδρουλάκης), ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να αποκτήσει αντιπολιτευτικό αφήγημα («δεν είμαστε κομμάτι κανενός βολικού δικομματισμού» θα διακηρύξει ο Σωκράτης Φάμελλος). Κάπου εκεί οι δρόμοι τους περιπλέκονται. Για την ψήφο των αποδήμων ο ΣΥΡΙΖΑ προσήλθε με ατζέντα 2021, επαναλαμβάνοντας όσα έλεγε τότε, καταψηφίζοντας την ίδια ρύθμιση για την άρση των περιορισμών σαν να μην άλλαξε τίποτα. Στο δε νομοσχέδιο για τις αυξήσεις βρέθηκε σε αντιπολιτευτικό βέρτιγκο: η αρχική θέση του για υπερψήφιση επί της αρχής έγινε στην πορεία «ένσταση επί της αρχής» και ακολούθως «σαφής καταψήφιση», στάση που αποτυπώνει τη σύγχυση αλλά και τις διαφορετικές εσωτερικές οπτικές.

Λεπτομέρεια: Ανάμεσα στο αρχικό «ναι» και στο τελικό «όχι» μεσολάβησε η δήλωση του ΠαΣοΚ ότι δεν ψηφίζει επί της αρχής το σχέδιο νόμου, κίνηση η οποία προκάλεσε προφανώς την αρρυθμία του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος κινδύνευε να εμφανιστεί ότι «βάζει πλάτη» την ίδια στιγμή που το ΠαΣοΚ έπαιρνε πολιτικές αποστάσεις, αφήνοντας έκθετη την αξιωματική αντιπολίτευση. Στο ερώτημα αν το συναινετικό κλίμα που εκφράστηκε στο θέμα των ομογενών έχει μέλλον, η απάντηση μετά τις παλινωδίες που σημειώθηκαν στο οικονομικό νομοσχέδιο είναι «θα δείξει…», όπως έλεγε χαρακτηριστικά κυβερνητικός βουλευτής.

Πώς τα φέρνει η… Ζωή

Αλλά και η συναίνεση που παρασχέθηκε στην ψήφο των ομογενών από νεοπαγή κόμματα όπως η «Νίκη» και η Πλεύση Ελευθερίας εξανεμίστηκε γρήγορα (η «Νίκη» καταψήφισε επί της αρχής τα οικονομικά μέτρα και η Πλεύση επέλεξε το «παρών»), χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το συναινετικό «χαρτί» δεν θα ανασύρεται κατά περίπτωση, ειδικά στην περίπτωση της Πλεύσης Ελευθερίας, η οποία δέχθηκε τα ευμενή σχόλια του Πρωθυπουργού για τη στάση της στο θέμα των αποδήμων. Κάποιοι είδαν «πολιτικό φλερτ». Ετσι τουλάχιστον ερμήνευσαν την ευθεία αντιπαραβολή εκ μέρους του Κυριάκου Μητσοτάκη της στάσης της Ζωής Κωνσταντοπούλου έναντι των πρώην συντρόφων της. «Ισως μπορείτε να πάρετε κάποια διδάγματα από την υπεύθυνη στάση της» τους είπε, προκαλώντας θόρυβο από τα συριζαϊκά έδρανα, για να προσθέσει: «Είδατε πώς τα φέρνει η ζωή; Ναι, η ζωή τα έφερε έτσι, η κυρία Κωνσταντοπούλου να είναι πολύ πιο υπεύθυνη στο ζήτημα αυτό απ’ ό,τι είστε εσείς». Μάλιστα ο Πρωθυπουργός επικαλέστηκε και άλλες δυο φορές την επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας με αφορμή τις αναφορές της στο Μάτι αλλά και στο Κυπριακό.

Ασχέτως του πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα, «γαλάζιοι» βουλευτές αφενός παρατηρούν με ενδιαφέρον την «εποικοδομητική αντιπολίτευση» του κόμματος της κυρίας Κωνσταντοπούλου, κρατούν ωστόσο μικρό καλάθι. Από το εθνικοπατριωτικό τόξο δεν καταγράφονται ακρότητες και κραυγές παρά τις εθνικιστικές και αναχρονιστικές θέσεις που διατυπώνονται. Η «κωλοτούμπα» των «Σπαρτιατών», που από το αρχικό «ναι» στο νομοσχέδιο για τους εκλογείς του εξωτερικού κατέληξαν στο «παρών» (μαζί με την Ελληνική Λύση), είναι θέμα προφανώς της προβληματικής εσωκομματικής κατάστασης που επικρατεί στο κόμμα-«δούρειο ίππο» του έγκλειστου Κασιδιάρη, όπως πιστοποιεί και η οργανωμένη «ανταρσία» των βουλευτών κατά του επικεφαλής Βασίλη Στίγκα, εξέλιξη που δημιουργεί νέα δεδομένα και σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, από τα οποία θα προσδιοριστεί η μελλοντική στάση τους – αν δηλαδή θα έχουμε ή όχι δυναμική επανεμφάνιση των επιγόνων του χρυσαυγιτισμού μετά το εσωτερικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών που έχουν προαναγγείλει.

Βουλή «σε κίνηση»

Το πολύχρωμο «μωσαϊκό» που συγκροτεί η οκτακομματική Βουλή με τις «συμφωνίες και ασυμφωνίες» της δεν έχει παγιωθεί. Οι διαδικασίες εκλογής αρχηγού στον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε εξέλιξη και από την κατάληξή τους θα αποκρυσταλλωθεί το αντιπολιτευτικό μοντέλο που θα ακολουθήσει το κόμμα στη «νέα εποχή». Αν δηλαδή θα κινηθεί στην πεπατημένη ή θα επιλέξει μια γόνιμη και παραγωγική αντιπολίτευση. Την ίδια στιγμή οι εξελίξεις στους «Σπαρτιάτες» δημιουργούν νέα δεδομένα όσον αφορά τη στάση του ακροδεξιού μορφώματος. Κατά μια έννοια, λοιπόν, είναι μια Βουλή «σε κίνηση».

Οι συναινέσεις που επιτεύχθηκαν στο θέμα των αποδήμων δεν συνιστούν κανόνα. Οταν, παράδειγμα το Κοινοβούλιο θα κληθεί να τοποθετηθεί επί τολμηρών μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών τις οποίες έχει διακηρύξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών, εκεί θα ξεδιπλωθούν οι πραγματικές διαθέσεις και θα συγκρουστούν ανελέητα τα αντιμαχόμενα ιδεολογικά στρατόπεδα. Μπορεί η «Νίκη» του Δημήτρη Νατσιού να συντάχθηκε με την άνευ περιορισμών ψήφο των αποδήμων, ωστόσο στον γάμο των ομοφύλων θα κηρύξει σταυροφορία («Τι τον θέλετε τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, όταν όλα τους τα αστικά δικαιώματα είναι εξασφαλισμένα από το σύμφωνο συμβίωσης;» είχε πει στις προγραμματικές δηλώσεις, άποψη που έδειχναν να «ακούν» ακόμα και κυβερνητικοί βουλευτές σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους…).

Στην ίδια «γραμμή» προφανώς θα κινηθούν και τα υπόλοιπα κόμματα του εθνικοπατριωτικού τόξου, ωστόσο το «μπλοκ» που θα βρουν απέναντί τους αναμένεται πολύ ισχυρό με ευρύτατες συγκλίσεις μεταξύ των υπόλοιπων κομμάτων. Ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην κατεύθυνση των ισορροπιών που θα τηρηθούν αποκτά η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης όσον αφορά τις μεγάλες τομές που προωθεί η πλειοψηφία (άρθρο 16 κ.λπ.).