Οι χειραψίες του Κυριάκου Μητσοτάκη με τους Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά την προηγούμενη Πέμπτη στο Ιδρυμα Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής ήταν εξίσου τυπικές και διαδικαστικές. Ομως ο τρόπος με τον οποίο ο Πρωθυπουργός αντιμετωπίζει τους δύο προκατόχους του και τη σε βάρος του κριτική διαφοροποιείται σημαντικά και για πολύ συγκεκριμένους λόγους.

Οι επιθέσεις του Αντώνη Σαμαρά προκαλούν πλέον απαντήσεις από το Μέγαρο Μαξίμου και τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη και πιθανότατα ο ιδιότυπος αυτός διάλογος θα συνεχιστεί.

Διαφορετική τακτική

Ομως διαφαίνεται πλέον ότι ο Πρωθυπουργός δεν σκοπεύει να υιοθετήσει την ίδια τακτική και έναντι του Κώστα Καραμανλή. Εγινε άλλωστε σαφές αυτό πρόσφατα, όταν από το βήμα της Βουλής ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάλλαξε την κυβέρνηση της περιόδου 2004-2009 από κάθε ευθύνη για τη χρεοκοπία της χώρας και τα όσα επακολούθησαν. Η διαφορά αυτή στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι δύο πρώην έχει κίνητρα και κρύβει συγκεκριμένες πολιτικές επιδιώξεις.

Προφανές είναι ότι δι’ αυτού του τρόπου ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί να διασπάσει το μέτωπο των δύο πρώην, το οποίο άλλωστε δεν έχει στέρεη πολιτική βάση.

Οπως είναι ευρέως γνωστό, η σύσφιγξη των σχέσεων του Κώστα Καραμανλή και του Αντώνη Σαμαρά είναι όψιμη και πιθανολογείται ότι οι λόγοι της υπερβαίνουν τις ανησυχίες για τα εθνικά θέματα.

Υπό αυτή την έννοια, η προσπάθεια προσεταιρισμού ή έστω κατευνασμού του καραμανλικού μπλοκ ερμηνεύεται με γνώμονα τις επικείμενες αποφάσεις και σχεδιασμούς του Πρωθυπουργού. Ορισμένοι επιμένουν ότι οι πρόσφατες εκδηλώσεις αυτής της συγκατάβασης εκ μέρους του Κυριάκου Μητσοτάκη επαναφέρει το σενάριο υποψηφιότητας του Κώστα Καραμανλή για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Κάτι τέτοιο ωστόσο πυροδοτεί άλλου τύπου συζητήσεις για το τι θα σήμαινε μια τέτοια επιλογή για τις πιθανότητες επίτευξης μιας διακομματικής και διαπαραταξιακής συναίνεσης για το πρόσωπο του Προέδρου.

Περισσότερο βάσιμη φαίνεται ωστόσο μια διαφορετική ερμηνεία, η οποία διατυπώνεται από νηφάλια στελέχη της ΝΔ. Σύμφωνα με αυτή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει καλά και σε έναν βαθμό αποδέχεται την ύπαρξη ενός οργανωμένου «καραμανλικού» μπλοκ, με συγκεκριμένα πολιτικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά και εκπροσώπηση στη βάση του κόμματος και στην ΚΟ. Δεν έχει διάθεση να συγκρουστεί με αυτή την ομάδα, ούτε με τον ίδιο τον πρώην πρωθυπουργό, αφού κάτι τέτοιο θα ήταν κατά προφανή τρόπο πολλαπλώς επιζήμιο, ενώ θα ερχόταν σε πλήρη αντίφαση με τις διαρκείς επικλήσεις του Κωνσταντίνου Καραμανλή από τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Υπό αυτή την έννοια, φαίνεται ότι στο προσεχές διάστημα θα επιχειρηθεί να διατηρηθούν πολύ χαμηλά οι τόνοι ανάμεσα στο μητσοτακικό και στο καραμανλικό μπλοκ, ενώ ήδη ο Πρωθυπουργός έχει ξεκινήσει μια σειρά από επαφές με στελέχη αυτού του πολιτικού κλίματος.

Η πλευρά Σαμαρά

Δεν ισχύουν τα ίδια ή αντίστοιχα για τον Αντώνη Σαμαρά. Είναι αισθητό ότι στο στενό περιβάλλον του Μεγάρου Μαξίμου θεωρούν τις επιθέσεις του πρώην πρωθυπουργού ενδείξεις επόμενων πολιτικών κινήσεων και πάντως όχι απλές εκδηλώσεις ανησυχίας για τα εθνικά θέματα. Και επιπλέον δεν θεωρείται ότι υπάρχει κάποιου είδους «σαμαρικό» ρεύμα εντός της ΝΔ. Εκτιμάται ότι οι διαθέσεις του πρώην πρωθυπουργού θα φανερωθούν προσεχώς με μεγαλύτερη σαφήνεια και μένει να διαπιστωθεί αν όλα τα επεισόδια που προηγήθηκαν και όσα θα ακολουθήσουν θα οδηγήσουν σε μια ανοιχτή ρήξη ή σε μια ένταση και εκκρεμότητα διαρκείας.

Οι επιδιώξεις και οι αποστάσεις Καραμανλή

Το χαμηλό βαρομετρικό που επικρατούσε την Πέμπτη το βράδυ στη Φιλοθέη, ήταν αισθητό και μέσα στο Ιδρυμα Κωνσταντίνος Καραμανλής.

Κυριάκος Μητσοτάκης, Αντώνης Σαμαράς και Κώστας Καραμανλής θα βρίσκονταν εκ νέου στον ίδιο χώρο μετά από έξι μήνες. Τελευταία φορά ήταν τον Απρίλιο στο Ζάππειο, στο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας. Από τότε, μεσολάβησαν πολλά και ικανά να διαταράξουν την ηρεμία των «γαλάζιων», με κορυφή του παγόβουνου τα ελληνοτουρκικά. Οι αμήχανες και φευγαλέες χειραψίες και τα λίγα λόγια που αντηλλάγησαν, ήταν ενδεικτικά της απόστασης που χωρίζουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη από τους δύο πρώην πρωθυπουργούς, μία απόσταση που μάλλον δεν καλύφθηκε από τη σκεπή του Ιδρύματος του Εθνάρχη. Τώρα οι κεραίες του Μεγάρου Μαξίμου εστιάζουν στις δημόσιες εμφανίσεις του Κώστα Καραμανλή, ο οποίος έχει διατηρήσει χαμηλότερα τους τόνους της κριτικής του απέναντι στους κυβερνητικούς χειρισμούς από ό,τι ο Αντώνης Σαμαράς, δεν παύει όμως να «προειδοποιεί» για τον «αναθεωρητικό γείτονα».

Μπαράζ ομιλιών

Ο πρώην πρωθυπουργός δεν θα παραστεί στα γενέθλια για τα 50 χρόνια της ΟΝΝΕΔ (ούτε ο Αντώνης Σαμαράς) γιατί θα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, όπου θα μιλήσει αύριο Δευτέρα, στην παρουσίαση του βιβλίου του Βαγγέλη Πλάκα για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τη Θεσσαλονίκη. Στην ομιλία του, λένε οι πληροφορίες, θα κυριαρχήσουν και πάλι ζητήματα που αφορούν την Ευρώπη, η υποχώρηση του κοινωνικού κράτους, η διεύρυνση των ανισοτήτων, η συγκέντρωση πλούτου σε λίγους, γεγονός που στρέφει τους πολίτες, όπως θα πει, σε επιλογές των «άκρων».

Από την ομιλία του, δεν θα λείψουν τα εθνικά, στη γραμμή του Πολεμικού Μουσείου, τον περασμένο Ιούλιο: «Ναι» στον διάλογο με την γειτονική Τουρκία, αλλά με σαφείς κόκκινες γραμμές και προσοχή στο συνυποσχετικό που μπορεί να «εκχωρεί με ασαφείς διπλωματικές και διπλωματικά ευρηματικές διατυπώσεις δικαίωμα στο Διεθνές Δικαστήριο να αποφανθεί περί του εύρους των χωρικών υδάτων ή ακόμη και της εδαφικής κυριαρχίας νήσων ή βραχονησίδων. Είμαι κατηγορηματικός σε αυτό», όπως είχε αναγγείλει «κατηγορηματικά» πριν από λίγους μήνες. Οι επόμενες παρεμβάσεις αναμένονται στις 22 Νοεμβρίου στην Πάτρα και στις 8 Δεκεμβρίου στην Παλαιά Βουλή. Θα έχουν μεσολαβήσει οι αμερικανικές εκλογές και η συνάντηση Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Χακάν Φιντάν.

Ταύτιση απόψεων

Οι κοινές εμφανίσεις Σαμαρά – Καραμανλή, που έχουν πυκνώσει τον τελευταίο καιρό, έχουν εκληφθεί από κάποιους ως δημιουργία ενός «πόλου», για άλλους ως ένα κοινό «μέτωπο» απέναντι στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο ίδιος ο Καραμανλής, όταν ερωτάται, φέρεται να λέει στους συνομιλητές του ότι δεν υπάρχει κανένα μέτωπο, παρά ταύτιση απόψεων σε κάποια θέματα μεταξύ δύο πρώην πρωθυπουργών, που λόγω της θέσης που είχαν στον δημόσιο βίο, δικαιούνται να εκφράζουν.

Στο ερώτημα δε, εάν έχει κάποια κρυφή επιδίωξη απαντά αρνητικά, ενώ σταθερή εμφανίζεται και η θέση πως δεν υπάρχει καμία πρόθεση να αποδεχθεί μία ενδεχόμενη πρόταση για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Συνομιλητές του επιμένουν ότι η μόνη του επιδίωξη, μέσω των δημοσίων παρεμβάσεων του, είναι η «ανάδειξη των εθνικών γραμμών της χώρας και οι προειδοποιήσεις ότι δεν πρέπει να υποχωρήσουμε σπιθαμή από αυτές». Οπως μάλιστα τονίζουν τα ίδια πρόσωπα, «είναι ο μακροβιότερος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και δικαιούται να το κάνει».