Τι να σκέφτεται άραγε ο Λευτέρης Αυγενάκης όταν κοιτάζει τον καθρέπτη του, έτσι ερμητικά κλεισμένος όπως είναι στο υπερφουσκωμένο του εγώ; Αν μένει προσκολλημένος στα τυπικά, η κρητική κορλεονική καρικατούρα σίγουρα θα τον παραπέμπει σε μια πραγματικότητα που καλύπτει τα ουσιαστικά κάτω από παχιά στρώματα επιτηδευμένου τσαμπουκά. Οπως ξέρει οποιοσδήποτε τον έχει συναναστραφεί έστω για λίγο, ο Αυγενάκης έχει το συνήθειο πρώτα να επιτίθεται και μετά να συνομιλεί, λες και φοβάται ότι χωρίς μια δόση, άσκοπης αλλά προμελετημένης, βίας, οι άλλοι δεν θα τον πάρουν στα σοβαρά. Συγκρούεται με λόγια, με τη στάση του σώματός του, με τις εκφράσεις του προσώπου του, με χειρονομίες που δεν έφταναν ως τη χειροδικία, αλλά την υπονοούσαν.
Ο νομός στη χούφτα του
Ο Αυγενάκης δεν είναι άσος της πολιτικής, είναι όμως ένας «αεικίνητος», όπως λένε στο Ηράκλειο, πολιτικός. Με πολλή δουλειά, με κουμπαριές, με τοποθετήσεις δικών του ανθρώπων σε καίρια πόστα, κατάφερε να κρατάει τον Νομό Ηρακλείου στη χούφτα του, τόσο πολύ ώστε απαιτούσε υποταγή. Δεν ήθελε σεβασμό, ήθελε να του φιλούν το χέρι. Η μεταφορά της νοοτροπίας ενός μικρόκοσμου της εκλογικής του περιφέρειας σε έναν διεθνή αερολιμένα γεμάτο με κάμερες ασφαλείας ήταν η επιτομή ενός κουτσαβακισμού παλαιάς κοπής. Δηλαδή, όχι το «ξέρεις ποιος είμαι εγώ», που είπε στον υπάλληλο της αεροπορικής εταιρείας, αλλά το «μήπως πήρατε χαμπάρι ποιος δεν είμαι».
Αν ήταν αυτός ο «κάποιος», όπως αυτοπροβάλλεται, δεν θα έβαζε ασπίδα τη βουλευτική ασυλία αμέσως μετά τον προπηλακισμό του υπαλλήλου της αεροπορικής εταιρείας, επειδή δεν του επέτρεψε να επιβιβαστεί στο αεροπλάνο ενώ η πτήση είχε κλείσει. Δεν θα έκανε επί τέσσερις μέρες τον «Κινέζο», δεν θα παρουσίαζε μια ψεύτικη εικόνα «δεν έγινε τίποτα, ήταν μια λεκτική αντιδικία» στα πρώτα τηλεφωνήματα από το εκνευρισμένο Μέγαρο Μαξίμου και δεν θα αρνιόταν τη δημόσια συγγνώμη, που στη συνέχεια υποχρεώθηκε να ζητήσει.
Καμία γενναιότητα
Ούτε στιγμή δεν πέρασε από το μυαλό του, ή ίσως δεν τον ένοιαζε, ότι τον κατέγραφαν οι κάμερες να πηγαίνει πίσω από τον γκισέ, να προσπαθεί να τραβήξει το τηλέφωνο από το αφτί του 22χρονου υπαλλήλου, που τρομοκρατημένος από τις ύβρεις και τις απειλές σηκώθηκε από τη θέση του και όταν επέστρεψε κρατούσε όρθιος τη συσκευή μακριά από τον πρώην υπουργό που κλωτσούσε σε έξαλλη κατάσταση την άδεια καρέκλα του. Αυτό δείχνει ολόκληρο το βίντεο, και ο Αυγενάκης επέμενε στην άρνηση του περιστατικού μέχρι που κυκλοφόρησαν οι απαράδεκτες εικόνες. Τέτοια μαγκιά…
Αλλά ούτε τότε είχε τη γενναιότητα να ζητήσει μια γνήσια συγγνώμη. Στην ανακοίνωσή του έκανε λόγο για «ένταση και αναστάστωση» και εξέφραζε την έκπληξή του για τις «υπερβολές και τις ανακρίβειες που διακινούνται σε δημοσιεύματα». Και αφού διαγράφηκε, ανακοίνωσε με άνεση ότι η απόφαση του Πρωθυπουργού είναι σεβαστή, αλλά εκείνος θα παραμείνει βουλευτής Ηρακλείου και θα συνεχίσει να στηρίζει την παράταξη και την κυβέρνηση με όλες του τις δυνάμεις. Η ΝΔ δεν φαίνεται να θέλει τη στήριξή του, βουλευτές και υπουργοί κοίταξαν να πάρουν αποστάσεις από τον νταή, ακόμα και να θέσουν ηθικό θέμα για τη μη παράδοση της έδρας του, καθιστώντας τον αποσυνάγωγο, μολονότι όλοι γνώριζαν τι εστί Αυγενάκης και ότι δεν πρόκειται να ιδρώσει το αφτί του.
Αλλος θα την πλήρωνε
Ποιο καλό παράδειγμα, ποια σεμνότητα και ποια ταπεινότητα; Ο Αυγενάκης έχασε την πτήση του λίγες ημέρες αφότου έχασε την υπουργική καρέκλα και μαζί της τη γη κάτω από τα πόδια του. Αφού δεν μπορεί να τιμωρήσει τον Πρωθυπουργό κάποιος άλλος θα την πλήρωνε, έτυχε να είναι ο δυστυχής υπάλληλος στο αεροδρόμιο.
Ο πρώην υπουργός εξαρτούσε την ισχύ του απευθείας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Υπερηφανευόταν ότι ήταν ένας από τους ελάχιστους εν ενεργεία βουλευτές που στήριξαν από την πρώτη στιγμή την υποψηφιότητά του για την ηγεσία της ΝΔ στις εσωκομματικές εκλογές του 2016. Το παρουσίαζε σαν να σφυρηλατήθηκε τότε ένας ακατάλυτος και ισότιμος δεσμός ανάμεσά τους, μολονότι η άνευ όρων στήριξή του εκδηλώθηκε στον δεύτερο γύρο, όταν οι προοπτικές του αουτσάιντερ υποψηφίου άρχισαν να δείχνουν λαμπρές.
Ανταμοιβή και κόντρες
Πιο πριν ο Αυγενάκης δίσταζε, επικαλούμενος την άσχημη αντιμετώπιση που είχε από τη ΝΔ όταν ακολούθησε την Ντόρα Μπακογιάννη, στην οποία χρωστούσε την πολιτική του εξέλιξη, στο κόμμα που ίδρυσε την περίοδο 2010-2012, τη Δημοκρατική Συμμαχία. Ο Μητσοτάκης τον αντάμειψε κάνοντάς τον γραμματέα του κόμματος. Κάποια στιγμή η μεταξύ τους ισορροπία διαταράχθηκε εξαιτίας δημοσιευμάτων που τον έφεραν να συνδιαλέγεται με ανθρώπους της νύχτας, αλλά σύντομα ο πάγος έλιωσε. Το 2019 ο Αυγενάκης διέρρηξε τη σχέση του με την Μπακογιάννη εξαιτίας της απόφασής της να θέσει υποψηφιότητα για βουλευτής Χανίων. Παρότι ήταν σε άλλον νομό, εκείνος θεώρησε ότι θα έκλεβε τον τίτλο του «Κρητικάρχη» που διεκδικούσε με νύχια και με δόντια και στράφηκε εναντίον της.
Ημέτεροι και αδιαφάνεια
Προτού ο χρόνος και τα καμώματα του κρητικού βουλευτή διαβρώσουν την ευγνωμοσύνη του Πρωθυπουργού, τοποθετήθηκε υφυπουργός Αθλητισμού και υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης. Και στα δύο υπουργεία επέβαλε το ίδιο μοντέλο διοίκησης, κομματίλα, αναξιοκρατία, ημέτεροι, αδιαφάνεια, πενιχρά αποτελέσματα. Και όμως επιβίωσε σε κυβερνητικά πόστα επί πέντε χρόνια. Στον αθλητισμό οι επιδόσεις του συζητούνταν μόνο στα σωματεία και στις ομοσπονδίες, στη Θεσσαλία, όμως, ειδικά μετά τις καταστροφές που προκάλεσε ο «Ντάνιελ», η ανικανότητά του ξεχείλισε μέχρι την αυλή του Μεγάρου Μαξίμου. Ο Κ. Μητσοτάκης αναγκάστηκε πρακτικά να τον παρακάμψει, προκειμένου να επισπεύσει τις διαδικασίες και να καθησυχάσει όσους έχασαν συγγενείς, σπίτια και χωράφια.
Ο φαύλος κύκλος
Παρ’ όλα αυτά, ο Αυγενάκης τον χαβά του. Αντί να πάρει το μήνυμα και να βρει τρόπο συνεννόησης με τους αρμόδιους τοπικούς παράγοντες, προσπαθούσε να τους επιβάλει τη στρεβλή εικόνα που του μετέφεραν «γαλάζιοι» προύχοντες. Και προεκλογικά επιχείρησε να τους εκβιάσει με τις χρηματοδοτήσεις. Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, αντί για τον «γαλάζιο» Κ. Αγοραστό, εξελέγη ο Δ. Κουρέτας. «Ηταν ξεροκέφαλος και αλαζόνας» λένε στελέχη της αυτοδιοίκησης και αγρότες της Θεσσαλίας. Αυτός τους εξόργιζε και εκείνοι τον απέρριπταν, σε έναν φαύλο κύκλο καβγάδων και ασυνεννοησίας, που ο υπουργός επιχείρησε να κλείσει άτσαλα όταν κάλεσε παραμονές του ανασχηματισμού αγροτοσυνδικαλιστές σε σύσκεψη στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προκειμένου να ζητήσει τη στήριξή τους και να αποφύγει το αναπόφευκτο. Στο μεταξύ στον ΟΠΕΚΕΠΕ, που οι διοικήσεις άλλαζαν σαν τα πουκάμισα, λίμναζαν οι αιτήσεις 660.000 αγροτών για επιδοτήσεις. Σε τέτοιον βαθμό είχε απομακρυνθεί από την πραγματικότητα των άλλων.
Οι χαμένες θεωρίες
Μικρή λεπτομέρεια ενός βίου που δεν αναγνωρίζει τα όριά του: Το 2010 ο Αυγενάκης, έχοντας ως υπόβαθρο το πτυχίο τοπογράφου μηχανικού από τα ΤΕΙ Αθήνας και το βαρύγδουπο μεταπτυχιακό στην Παγκόσμια Πολιτική Οικονομία και τις Διεθνείς Σχέσεις από το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, με ελλιπέστατη γνώση αγγλικών και ορίζοντα που δεν πάει πέρα από την Κρήτη και τη ΝΔ, κυκλοφόρησε ένα e-book με τίτλο «Δημόσια Διοίκηση ώρα μηδέν – Και ο Θεός φοβάται το ελληνικό κράτος». Στις, κυρίως κομματικές, παρουσιάσεις του βιβλίου, ο ίδιος δήλωνε ότι «αποφασίσαμε και δεσμευτήκαμε να προχωρήσουμε στην αξιολόγηση των παθογενειών του συστήματος, θεσμών και φορέων της δημόσιας διοίκησης, αποκολλημένοι από κομματικές παρωπίδες και κομματικές ταυτότητες». Οταν έγινε υπουργός οι θεωρίες πήγαν περίπατο.
Τοπικές αντιπαλότητες
Κανένας δεν κατηγόρησε τον Αυγενάκη ότι είναι άνθρωπος του πνεύματος. Η δράση τον εξιτάρει. Το 2004 έθεσε για πρώτη φορά υποψηφιότητα στον Νομό Ηρακλείου, το 2007 εξελέγη δεύτερος σε ψήφους και το 2009 πήρε την πρωτιά από τον Μανώλη Κεφαλογιάννη, προκαλώντας μια σοβούσα κρίση με μια από τις μεγαλύτερες οικογένειες της Κρήτης, η οποία διαρκεί ως σήμερα. Στις εκλογές του Ιουνίου του 2012, που έγιναν με λίστα, και ενώ είχε συνενωθεί η Δημοκρατική Συμμαχία με τη ΝΔ, ο Αυγενάκης με βάση τη συμφωνία των δύο κομμάτων πήρε την έδρα στο Ηράκλειο από τον εκλεγμένο βουλευτή Γιώργο Δεικτάκη, προσωπικό φίλο, κουμπάρο και σύμβουλο του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ανοίγοντας νέα εστία πολέμου.
Το 2019, ο γιος του Γιώργου Δεικτάκη, Γιάννης, υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος τότε, λίγο έλειψε να έρθει στα χέρια με τον Αυγενάκη σε μια κομματική εκδήλωση. Ο τότε γραμματέας της ΝΔ, σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, του επιτέθηκε δημόσια φωνάζοντάς του: «Τι είναι αυτά που λες; Δεν ντρέπεσαι; Τα ΄χεις κάνει θάλασσα!». Αφορμή η κριτική που άσκησε ο Δεικτάκης στους χειρισμούς της ΝΟΔΕ Ηρακλείου, την οποία ελέγχει ο Αυγενάκης. Οταν το επεισόδιο έγινε γνωστό, ο Αυγενάκης το αρνήθηκε και, παρότι υπήρχαν μάρτυρες, παρουσίασε αλλιώς τα συμβάντα και διαβεβαίωνε ότι «βεβαίως υπήρξε ένταση, αλλά όχι από πλευράς μου».
Η… εμπλοκή του ΠαΣοΚ
Στο Ηράκλειο τα σχόλια στα καφενεία δίνουν και παίρνουν. Κατακρίνουν το περιστατικό στο αεροδρόμιο, αλλά θεωρούν ότι ο Πρωθυπουργός «καθάρισε» τον Αυγενάκη και τον Μάξιμο Σενετάκη επειδή με δύο υπουργούς και έναν ευρωβουλευτή ο Νομός Ηρακλείου «πρασίνισε», επιστρέφοντας στο ΠαΣοΚ. Ο Αυγενάκης έχασε και τους δύο δήμους της Μεσαράς από την οποία κατάγεται.
Παρά τη διαγραφή του, δεν έχει μειώσει καθόλου τις κοινωνικές υποχρεώσεις, αν και με κομμένα τα φτερά, όπως λένε αυτόπτες μάρτυρες. Εξιστορεί με τη δική του οπτική τα γεγονότα κατηγορώντας τον υπάλληλο για απρεπή συμπεριφορά και φροντίζει να διατηρεί ενεργό το δίκτυό του ως όπλο διαπραγμάτευσης. Ολοι ξέρουν ότι είναι σκληρός αντίπαλος και ότι δεν θα το βάλει κάτω.
