«Ακονίζουν μαχαίρια» οι εσωκομματικές πτέρυγες του ΣΥΡΙΖΑ εν όψει της συνόδου της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος (13-14 Οκτωβρίου). Και αυτό καθώς ένα από τα κρίσιμα ζητήματα που θα τεθούν επί τάπητος στη σύνοδο του ανώτερου πολιτικού οργάνου είναι η ανάδειξη νέων οργάνων και συγκεκριμένα της Πολιτικής Γραμματείας, που απαρτίζεται από το Πολιτικό και το Εκτελεστικό Συμβούλιο.
Οι συσχετισμοί, οι «τάσεις» και η κριτική
Η πιθανότητα αλλαγής συσχετισμών στα όργανα προκαλεί φυγόκεντρες δυνάμεις, ενώ δύο είναι τα διαφαινόμενα σενάρια, τα οποία βρίσκονται στο μικροσκόπιο των επιτελών των «τάσεων»: συρρίκνωση του αριθμού των μελών των οργάνων ή διατήρηση των υπαρχόντων συσχετισμών και εσωκομματικών ισορροπιών στην πορεία προς τις πολλαπλές εκλογικές αναμετρήσεις του 2019. Κάποιοι δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να γίνει προσπάθεια περιορισμού των «ενοχλητικών» φωνών στα κομματικά όργανα, ενώ άλλοι ζητούν «να ζωντανέψει το κόμμα» και «τα μέλη να ανακτήσουν τα πολιτικά τους δικαιώματα». Παράλληλα, η ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ θα συζητήσει το μείζον θέμα της προετοιμασίας των αυτοδιοικητικών σχημάτων και των συμμαχιών μέσω των οποίων θα συμμετέχει στις εκλογές του προσεχούς Μαΐου το κυβερνών κόμμα.
Η δημόσια αντιπαράθεση του πρώην υπουργού Ν. Φίλη με τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής Ν. Παππά, εκ των στενότερων συνεργατών του Πρωθυπουργού, για την κατάσταση που επικρατεί στην ΕΡΤ έφερε στην επιφάνεια την υπόγεια «κόντρα» που μαίνεται στο εσωκομματικό πεδίο και η οποία δεν περιορίζεται στο θέμα της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, αλλά υποδηλώνει μια διάσταση αντιλήψεων και προσεγγίσεων που υπάρχει εδώ και καιρό για επιλογές και πρακτικές διαχείρισης της κυβερνητικής εξουσίας.
Σύμφωνα με την άποψη στελεχών όπως ο κ. Φίλης, και όχι μόνον, οι αντιλήψεις αυτές απομακρύνουν τον ΣΥΡΙΖΑ από το αξιακό του πεδίο και προορισμό. Δεν είναι τυχαία η επισήμανση των «53+» σε πρόσφατο κείμενο-πλατφόρμα που δημοσιοποίησαν εν όψει της Κεντρικής Επιτροπής, όπου μεταξύ άλλων τονίζουν ότι «χρειαζόμαστε ένα κόμμα που δεν θα κυριαρχείται από τον κυβερνητισμό, μακριά από λογικές παλαιάς κοπής και φαινόμενα αλαζονείας».
Η «αριστερή κανονικότητα»
Δεν είναι λίγοι άλλωστε εκείνοι που σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους αναφέρονται στον «κλειστό κύκλο του Μεγάρου Μαξίμου» και θέτουν ζήτημα αποκατάστασης της συλλογικής και δημοκρατικής λειτουργίας του κόμματος. Στο εσωτερικό του υπάρχει μια παρατεταμένη ανησυχία για την «επόμενη μέρα» του ΣΥΡΙΖΑ και τον ρόλο που αναλαμβάνει στη μεταμνημονιακή εποχή με ορίζοντα τις εκλογές. Ο κ. Φίλης έχει ζητήσει επιστροφή στην «αριστερή κανονικότητα» και οι «53+» κάνουν λόγο για «αριστερή στροφή». Ουσιαστικά λένε το ίδιο: ζητούν σύγκληση προγραμματικού συνεδρίου προκειμένου «μετά από μια περίοδο υποτονικής παρουσίας του κόμματος να επανέλθουμε στην αριστερή κανονικότητα που για τη δική μας κουλτούρα σημαίνει την ιδεολογική και πολιτική αυτονομία του κόμματος απέναντι στον κυβερνητισμό και την πίεση να μεταλλαχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε ένα ακόμη συστημικό κόμμα» όπως επισημαίνουν οι «53+».
Τα ζητήματα συλλογικής λειτουργίας και αποξένωσης του κόμματος από τα ίδια του τα μέλη και την κοινωνία έχουν τεθεί ευθέως. Η ανάδειξη του Π. Σκουρλέτη στη θέση του γραμματέα του ΣΥΡΙΖΑ σηματοδοτεί την προσπάθεια να επανακτήσει το κυβερνών κόμμα το χαμένο έδαφος, δοκιμασία η οποία περνά αναγκαία μέσα από την αντιπαραβολή των διαφορετικών «μοντέλων» προσανατολισμού που διατυπώνονται με τη μία ή την άλλη μορφή.
Αλλαγή στρατηγικής και συμμάχων ζητούν οι «53+»
Το πέρασμα στη μεταμνημονιακή φάση απελευθέρωσε εσωκομματικές δυνάμεις που θεωρούσαν ότι λανθασμένες πρακτικές και παθογένειες που παρατηρήθηκαν οφείλονταν στο ασφυκτικό (μνημονιακό) πλαίσιο και στους αμείλικτους όρους που έθετε. Τώρα, πιστεύουν, είναι η ώρα ο ΣΥΡΙΖΑ να αποκαταστήσει την εικόνα του.
Είναι ενδεικτική η διαπίστωση των «53+» ότι το προηγούμενο διάστημα «υπήρξαν στιγμές που ο ΣΥΡΙΖΑ μπήκε στο κάδρο του “παλαιού συστήματος”, της αίσθησης ότι δεν διαφέρει από τους άλλους, ότι αποτελεί συνέχεια ή ότι διαχειρίζεται – ενδεχομένως καλύτερα – την κρίση και τα μνημόνια που επιβλήθηκαν με τον πιο βίαιο τρόπο». Και ζητούν η εικόνα αυτή να ανατραπεί «όχι με ατάκες, όχι με συνθήματα, όχι με επικοινωνιακά τρικ, αλλά με την ουσιαστική πολιτική αντιπαράθεση με τις δυνάμεις αυτές, που έχουν την αποκλειστική ευθύνη για την είσοδο της χώρας μας στον εφιάλτη των μνημονίων και του αυταρχισμού». Γι’ αυτό και προτρέπουν την ηγεσία οι όποιες συμμαχίες και οι επιλογές προσώπων που θα γίνουν εν όψει εκλογών να σηματοδοτούν το νέο και τη σύγκρουση «με ένα σύστημα κοινωνικά και ταξικά προσηλωμένο στον κόσμο των αγορών, του πλούτου, στον κόσμο του κοινωνικού σκοταδισμού, της εθνικιστικής υστερίας». Αιχμή που δεν αφορά μόνο τις μελλοντικές συνεργασίες του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τις υφιστάμενες.
Είναι ενδεικτική η διαπίστωση των «53+» ότι το προηγούμενο διάστημα «υπήρξαν στιγμές που ο ΣΥΡΙΖΑ μπήκε στο κάδρο του “παλαιού συστήματος”, της αίσθησης ότι δεν διαφέρει από τους άλλους, ότι αποτελεί συνέχεια ή ότι διαχειρίζεται – ενδεχομένως καλύτερα – την κρίση και τα μνημόνια που επιβλήθηκαν με τον πιο βίαιο τρόπο». Και ζητούν η εικόνα αυτή να ανατραπεί «όχι με ατάκες, όχι με συνθήματα, όχι με επικοινωνιακά τρικ, αλλά με την ουσιαστική πολιτική αντιπαράθεση με τις δυνάμεις αυτές, που έχουν την αποκλειστική ευθύνη για την είσοδο της χώρας μας στον εφιάλτη των μνημονίων και του αυταρχισμού». Γι’ αυτό και προτρέπουν την ηγεσία οι όποιες συμμαχίες και οι επιλογές προσώπων που θα γίνουν εν όψει εκλογών να σηματοδοτούν το νέο και τη σύγκρουση «με ένα σύστημα κοινωνικά και ταξικά προσηλωμένο στον κόσμο των αγορών, του πλούτου, στον κόσμο του κοινωνικού σκοταδισμού, της εθνικιστικής υστερίας». Αιχμή που δεν αφορά μόνο τις μελλοντικές συνεργασίες του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τις υφιστάμενες.
Η πορεία μετάβασης του κυβερνώντος κόμματος στην «επόμενη μέρα» και οι δοκιμασίες που έπονται (απειλή Καμμένου να ρίξει, αν χρειαστεί, την κυβέρνηση λόγω του Σκοπιανού, αν και ο ίδιος απομάκρυνε τουλάχιστον χρονικά το ενδεχόμενο αυτό, αυτοδιοικητικές εκλογές με περιορισμένη δυναμική υποψηφίων, ευρωεκλογές και εθνικές εκλογές) περνούν μέσα από την επιχειρούμενη ανασυγκρότηση του κόμματος. Ενός κόμματος που, όπως επισημαίνουν στελέχη του, πρέπει να αποκτήσει ξανά ζωή, να επανασυνδεθεί με την κοινωνία και να αντιπαραβάλει ένα σαφές και συνεκτικό σχέδιο σταδιακής εξόδου από τους μνημονιακούς καταναγκασμούς με την κοινωνία ως πρώτο μέλημά του.
«Η αξιοπιστία μας κρίνεται κάθε στιγμή. Ο κόσμος περιμένει, οι προσδοκίες επανέρχονται, εν τούτοις αμφιβάλλει αν ο λόγος μας θα γίνει πράξη. Συνεπώς, η ειλικρίνεια και η συνέπεια θα καθορίσουν σε μέγιστο βαθμό το αποτέλεσμα μιας πολύ σκληρής μάχης» επισημαίνεται χαρακτηριστικά με μια δόση αυτοκριτικής. Το βέβαιο είναι ότι οι παρεμβάσεις όσων διατυπώνουν την ανησυχία τους για την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα σταματήσουν.
Σε ό,τι αφορά τον κ. Φίλη, ξεκαθάρισε ότι θα συνεχίσει να μιλά στο πλαίσιο ενός συλλογικού προβληματισμού εντός ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος όμως δεν λειτουργεί υπό τον μανδύα του κυβερνητισμού και της αναγκαστικής υποστήριξης όλων των ενεργειών της κυβέρνησης. Ο ίδιος θεωρεί ότι ο προβληματισμός αυτός δεν πρέπει να περιχαρακωθεί στο πλαίσιο των «τάσεων», αλλά να επεκταθεί σε όλο το κόμμα με στόχο τη συσπείρωση των πολλών σε προγραμματική βάση και προοπτική, ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ να δώσει νικηφόρα την εκλογική μάχη, όπως υποστηρίζει σε συζητήσεις του.
Σε ό,τι αφορά τον κ. Φίλη, ξεκαθάρισε ότι θα συνεχίσει να μιλά στο πλαίσιο ενός συλλογικού προβληματισμού εντός ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος όμως δεν λειτουργεί υπό τον μανδύα του κυβερνητισμού και της αναγκαστικής υποστήριξης όλων των ενεργειών της κυβέρνησης. Ο ίδιος θεωρεί ότι ο προβληματισμός αυτός δεν πρέπει να περιχαρακωθεί στο πλαίσιο των «τάσεων», αλλά να επεκταθεί σε όλο το κόμμα με στόχο τη συσπείρωση των πολλών σε προγραμματική βάση και προοπτική, ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ να δώσει νικηφόρα την εκλογική μάχη, όπως υποστηρίζει σε συζητήσεις του.
Από την άποψη αυτή αποκτούν ενδιαφέρον η επικείμενη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής και η «μάχη» που θα δοθεί για την εκπροσώπηση των εσωκομματικών δυνάμεων στα νέα όργανα που θα εκλεγούν. Διαδικασία η οποία, αν μη τι άλλο, θα αποτυπώσει τις προθέσεις όλων των πτερύγων και βεβαίως του ίδιου του προέδρου του κόμματος, ο οποίος θα κληθεί να διασφαλίσει τις ισορροπίες εκείνες που θα κατεβάσουν τους εσωκομματικούς τόνους και θα προετοιμάσουν το κόμμα για τις σκληρές εκλογικές αναμετρήσεις που έρχονται.