Το βράδυ των πολιτικών αρχηγών της 24ης Ιουλίου δεν θα μοιάζει με κανένα προηγούμενο. Αν δεν θρηνήσουμε καμιά καταστροφή, όπως η περυσινή πυρκαγιά στη Ρόδο, που ματαίωσε τη δεξίωση για την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας, τα 25 στρέμματα του κήπου του Προεδρικού Μεγάρου θα φιλοξενήσουν όλο το μετεκλογικό κομματικό δράμα κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια και τα κυπαρίσσια που υπενθυμίζουν τη ματαιότητα των ανθρώπινων καταστάσεων. Φέτος η επέτειος είναι διπλή, με τα 50 χρόνια από τη Μεταπολίτευση να βρίσκουν τους πολιτικούς αρχηγούς και τα κόμματά τους σε μια πρωτόγνωρη εσωτερική αναταραχή και την οικοδέσποινά τους, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στους τελευταίους μήνες της θητείας της μπλεγμένη στο δίκτυ μιας ακατάσχετης προεδρολογίας.
Μια ωραία ατμόσφαιρα
Πλήρη εποπτεία της παράξενης βραδιάς, με όσους θα κατευθύνονται προς το κιόσκι να δυσκολεύονται ίσως να ανταλλάξουν ακόμα και τις συνηθισμένες τυπικές κουβέντες για τις καλοκαιρινές διακοπές τους, θα έχει ο Οδυσσέας. Ο γάτος του Προεδρικού Μεγάρου που κατοπτεύει συνεχώς μέσα από τα τζάμια του προεδρικού γραφείου την πρώην επικράτειά του, προτού γίνει οικόσιτος, σίγουρα θα καταγράψει λεπτομερώς την αλληλεπίδραση των πολιτικών αρχηγών, οι οποίοι δεν έχουν τις καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις, των έξι – επτά υποψήφιων προέδρων του ΠαΣοΚ, του νυν και του πρώην προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ που σφάζονται για τα «μαύρα ταμεία» και τα τρολ του κόμματος. Μια ωραία ατμόσφαιρα.
Θα υπάρξουν και απουσίες, ο επικεφαλής της Ελληνικής Λύσης ειδοποίησε ότι δεν θα παραστεί στη δεξίωση. Το ίδιο και ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο οποίος διακινεί την παράδοξη θεωρία ότι οι πρώην πρόεδροι δεν παρίστανται στις εκδηλώσεις των νυν.
Προετοιμασίες για τα απρόοπτα
Ισως να σημειωθούν και άβολες στιγμές. Το περιβάλλον βέβαια δεν ευνοεί τέτοια καπρίτσια, αλλά ίσως κάποιοι «γαλάζιοι» βουλευτές αναθάρρησαν μετά τις ομιλίες Σαμαρά – Καραμανλή στο Πολεμικό Μουσείο και κρατήσουν πόζα απέναντι στην Πρόεδρο. Οπως φάνηκε στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ, ορισμένοι δεν μπορούν να καταπιούν τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, ούτε να συγχωρήσουν την παρουσία της κυρίας Σακελλαροπούλου στους επινίκιους εορτασμούς σε γνωστό μπαρ παρέα με τον Ακη Σκέρτσο και τον Αλέξη Πατέλη.
Συνομιλητές της Προέδρου διαβεβαιώνουν ότι εκείνη έχει προετοιμαστεί να αντιμετωπίσει διάφορα απρόοπτα σε αυτή τη διπλή επέτειο, που είναι η τελευταία αυτής της θητείας της ή η τελευταία, γενικώς, ως οικοδέσποινας του Μεγάρου. Η κυρία Σακελλαροπούλου, λένε, αναγνωρίζει ότι η εικόνα που μεταδόθηκε το βράδυ μετά την ψήφιση του νόμου για την ισότητα στον γάμο ήταν λανθασμένη. Μια ιδιωτική συνάντηση ξέφυγε από τον έλεγχο και έδωσε αφορμή να επικριθεί για την οφειλόμενη θεσμική ουδετερότητα ή για να αμφισβητηθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης μέσω εκείνης, η οποία δεν ανήκει στη ΝΔ, και άρα μπορεί να πληγεί χωρίς κόστος για το κόμμα. Η σχέση Πρωθυπουργού και Προέδρου της Δημοκρατίας ήταν και παραμένει ισχυρή, αλλά η κυρία Σακελλαροπούλου κάπως τα κατάφερε να διαταράξει τη σχέση της και με την Αριστερά, λίγο με τη φωτογραφία στον φράχτη του Εβρου και λίγο με τη στάση της στο σκάνδαλο των υποκλοπών.
Η κριτική και τα όρια
«Για άλλους δεν είμαι αρκετά δεξιά και για άλλους δεν είμαι αρκετά αριστερή» είναι το συνηθισμένο σχόλιο στους συνεργάτες της κάθε φορά που η κριτική ή οι επιθέσεις εναντίον της υπερβαίνουν το όριο της ανοχής της. Πρόσωπα που έχουν καθημερινή επαφή μαζί της αφηγούνται ότι δυσανασχετεί όταν κάποιοι θεωρούν αυτονόητο ότι πρέπει να παρεμβαίνει σε υπουργούς ή σε επικεφαλής Ανεξάρτητων Αρχών. Η ίδια, λένε, δεν αντιλαμβάνεται έτσι τον ρόλο της. Προερχόμενη από τον αυστηρό χώρο του Συμβουλίου της Επικρατείας και όχι από τον πιο χαλαρό της πολιτικής, έχει θέσει συγκεκριμένα όρια στον θεσμικό εαυτό της.
Εξ αρχής, άλλωστε, είχε φανταστεί μια Προεδρία ανοιχτή στην κοινωνία, η οποία θα έφερνε στην επιφάνεια σιωπηλούς ανθρώπους και παραγνωρισμένες πτυχές της καθημερινής προσφοράς σε κοινωνικά αδύναμους, σε μετανάστες, σε άστεγους. Η φιλοζωία της είναι χαρακτηριστικό της ταυτότητάς της. Τα κατάφερε; Οπως συμβαίνει σε όλα, οι απόψεις διίστανται, η «δικαιωματίστρια» Πρόεδρος είναι κόκκινο πανί για κάποιους, άλλοι θα την ήθελαν πιο θεσμική, να μην τσαλαπατάει κάθε τρεις και λίγο το πρωτόκολλο με τα σνίκερ της. Στις περιοδείες ο κόσμος την πλησιάζει με ζεστασιά, αν αυτό λέει κάτι για το στίγμα της και τον πολιτικό ερασιτεχνισμό της που την έβαλε σε μπελάδες αλλά την έκανε και πιο προσιτή.
Η ανανέωση της θητείας
«Ηταν μια πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία» απαντά αινιγματικά σε όσους τη ρωτούν αν ενδιαφέρεται για την ανανέωση της θητείας της. Ούτε οι στενότεροι συνεργάτες της δεν ξέρουν τι σκέφτεται η Πρόεδρος για αυτό το θέμα, «φέρεται σαν να μην την αφορά, αφού ούτως ή άλλως άλλοι θα πάρουν αυτή την απόφαση με κριτήρια που την υπερβαίνουν» ομολογούν. Ωστόσο, θεωρούν θετική την απόφαση του Πρωθυπουργού να κόψει κάθε σχετική συζήτηση μέχρι τον Ιανουάριο του 2025.
Τότε θα ανοίξει επίσημα το θέμα, καθώς το αργότερο μέχρι τις 13 Φεβρουαρίου, έναν μήνα πριν λήξει η θητεία της, ο Κ. Μητσοτάκης θα πρέπει να ανακοινώσει την απόφασή του και τότε θα φανεί αν θα υποχωρήσει στην πίεση για δεξιό πρόεδρο, αν θα ακολουθήσει την εθιμική πρακτική επιλογής προσώπου από άλλον χώρο ή αν θα ανανεώσει τη θητεία της κυρίας Σακελλαροπούλου.
Θράκη, ο τόπος της καρδιάς της
Στην αίθουσα υποδοχής του Προεδρικού Μεγάρου έχει τοποθετηθεί ένα έργο μνήμης με ονόματα Θρακιωτών χειρόγραφα και κεντημένα πάνω σε κάθετες λωρίδες υφάσματος, περίκλειστες σε ένα γυάλινο ορθογώνιο κουτί. Η Θράκη δεν είναι μόνο ο τόπος καταγωγής της κυρίας Σακελλαροπούλου, είναι ο τόπος της καρδιάς της, εκεί που όπως έχει πει σε συνεντεύξεις της επιθυμεί να επιστρέψει όταν τελειώσει αυτό το κεφάλαιο της ζωής της και να αναπολήσει τις καλές και τις δύσκολες στιγμές της απρόσμενης προεδρίας της.
Τις σωστές, τις λάθος και τις αμφιλεγόμενες αποφάσεις της, τη γνωριμία της με ομολόγους της άλλων χωρών, εκ των οποίων στενή προσωπική σχέση έχει αναπτύξει με τη σλοβένα πρόεδρο Νατάσα Πιρτς Μουσάρ και τον ιταλό πρόεδρο Σέρτζιο Ματαρέλα. Τη σχέση της με τους έλληνες πολιτικούς, που τότε θα μπορεί ελεύθερα να μιλήσει για τις εντυπώσεις της, αλλά πάντα θα μνημονεύει τον Τσίπρα και τον Μητσοτάκη, τον έναν γιατί την επέλεξε ως πρόεδρο του ΣτΕ και τον άλλον γιατί την πρότεινε για Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Με την ίδια ευκολία θα επιστρέψει στην προηγούμενη ζωή της, αν τα φέρει έτσι η τύχη, ή θα συνεχίσει να ασκεί τα καθήκοντά της, με τα οποία πλέον έχει μεγάλη εξοικείωση. Και ίσως να είναι πιο άνετη και από τον κοινωνικότατο Οδυσσέα το βράδυ της γιορτής για την παράξενη, αλλά ανθεκτική δημοκρατία μας.
