Δεν είναι λίγοι όσοι τον χαρακτήρισαν ως «το νέο τρομερό παιδί της ευρωπαϊκής Δεξιάς». Κάποιοι άλλοι τον είπαν «ακροδεξιό» λόγω των σκληρών του θέσεων στο Μεταναστευτικό και της κυβερνητικής συνεργασίας του με το, ξεκάθαρα ακροδεξιό, Λαϊκό Κόμμα. Ανεξαρτήτως όλων αυτών, ο Σεμπάστιαν Κουρτς είναι αναμφίβολα ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα πρόσωπα σήμερα στην Ευρώπη. Ο καγκελάριος της Αυστρίας στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα» με αφορμή και την ολοκλήρωση της προεδρίας της χώρας του στο Συμβούλιο της ΕΕ, εξαίρει τη συμφωνία των Πρεσπών, την οποία και χαρακτηρίζει «ιστορική ευκαιρία» για τη σταθερότητα στα Βαλκάνια. Επιπλέον, υπεραμύνεται της «σκληρής γραμμής» στο Μεταναστευτικό, δίνοντας έμφαση στη μείωση των ροών παρανόμων μεταναστών προς την Ευρώπη και στην ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Frontex, αποφεύγοντας πάντως να μιλήσει για την αναγκαιότητα αναθεώρησης του Κανονισμού του Δουβλίνου και μια δικαιότερη κατανομή των βαρών ανάμεσα στα κράτη-μέλη. Τέλος, επαναλαμβάνει ότι η συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων ΕΕ – Τουρκίας δεν μπορεί να συνεχιστεί και πρέπει να εξεταστούν εναλλακτικές μορφές συνεργασίας.
Είστε ικανοποιημένος από την έκβαση της αυστριακής προεδρίας στο Συμβούλιο της ΕΕ; Τι θα θεωρούσατε την κύρια επιτυχία της;
«Οι προτεραιότητές μας ήταν η καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, η προώθηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης μέσω της ψηφιοποίησης και η σταθερότητα στη γειτονιά της Ευρώπης, ειδικότερα στα Δυτικά Βαλκάνια. Στη μετανάστευση, κατορθώσαμε να έχουμε περισσότερη πρόοδο στην καταπολέμηση της εισόδου παράνομων μεταναστών, με τον αριθμό όσων φθάνουν στην Ευρώπη να έχει μειωθεί κατά 95% σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2015. Συμφωνήσαμε επίσης στο Συμβούλιο σε μια ενίσχυση της εντολής του Frontex με σκοπό την καλύτερη συνεργασία με τρίτες χώρες και με σεβασμό στις επανεισδοχές. Στην ψηφιοποίηση μπορέσαμε να ολοκληρώσουμε το 85% όλων των προτάσεων για μια ενιαία ψηφιακή αγορά. Αναφορικά με την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, νέα διαπραγματευτικά κεφάλαια άνοιξαν με τη Σερβία και το Μαυροβούνιο. Συνολικά, φθάσαμε σε περισσότερες από 50 συμφωνίες μέσω της διαδικασίας του «τριλόγου» με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και 75 συμφωνίες σε επίπεδο Συμβουλίου. Υπάρχει επίσης το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για την επταετία 2021 – 2027, όπου καταφέραμε να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στη βάση της έκθεσης προόδου που παρουσιάσαμε στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Παράλληλα, οργανώσαμε τη συνάντηση υψηλού επιπέδου ΕΕ – Αφρικής στις 17-18 Δεκεμβρίου στη Βιέννη με τη συμμετοχή άνω των 1.000 επιχειρηματιών και στην οποία ανακοινώθηκαν επενδύσεις 1 δισ. ευρώ. Αλλη μια σημαντική προτεραιότητα για εμάς ήταν η μάχη κατά του αντισημιτισμού, στο πλαίσιο της οποίας οι υπουργοί Εσωτερικών συμφώνησαν επί μιας διακήρυξης κατά του αντισημιτισμού και κατά του αντισιωνισμού που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».
Βρισκόμαστε στο μέσον μιας πολύ τεταμένης διαδικασίας σε ό,τι αφορά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. Πόσο πιστεύετε ότι το Brexit θα επηρεάσει την Ευρώπη;
«Οι «27» συμφώνησαν με επιτυχία σε μια Συμφωνία Αποχώρησης και σε μια Πολιτική Διακήρυξη για τη μελλοντική σχέση ΕΕ – Ηνωμένου Βασιλείου με την Τερέζα Μέι. Είμαστε ευχαριστημένοι που μπόρεσε να διατηρηθεί η ενότητα των «27» κατά τη διάρκεια αυτών των σκληρών διαπραγματεύσεων και υποστηρίξαμε τον Μισέλ Μπαρνιέ όσο καλύτερα μπορούσαμε. Αυτή ήταν η προτεραιότητα της προεδρίας μας. Ελπίζω τώρα ότι η συμφωνία θα στηριχθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων ώστε να αποφύγουμε το σενάριο της μη συμφωνίας και να εργαστούμε για μια αμοιβαία επωφελή σχέση μεταξύ ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου».
Είστε αισιόδοξος ότι η συμφωνία των Πρεσπών θα εφαρμοστεί; Πόσο σημαντική τη θεωρείτε για τη σταθερότητα των Βαλκανίων και τι θα απαντούσατε στους αντιπάλους της;
«Η συμφωνία μεταξύ Αθηνών και Σκοπίων είναι μια ιστορική ευκαιρία να επιλυθεί μια χρονίζουσα διμερής διαφορά και να ενισχυθεί η σταθερότητα στα Δυτικά Βαλκάνια. Συγχαίρουμε επομένως τις δύο πλευρές που κατάφεραν να φθάσουν σε αυτή τη συμφωνία και τη στηρίζουμε πλήρως».
Πρόσφατα, το βλέμμα της διεθνούς κοινότητας έχει εστιαστεί πάλι στις σχέσεις Σερβίας και Κοσόβου. Θα ήσασταν υπέρ μιας ανταλλαγής εδαφών και αλλαγής συνόρων αν κάτι τέτοιο οδηγούσε σε ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων και ένταξη των δύο μερών στην ΕΕ;
«Ελπίζουμε πραγματικά ότι ο διάλογος μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας θα συνεχιστεί ώστε να φέρει αποτελέσματα με το νέο έτος. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική προϋπόθεση για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αν το Βελιγράδι και η Πρίστινα μπορέσουν να καταλήξουν σε μια συμφωνία για την ομαλοποίηση των σχέσεών τους, εμείς, από την πλευρά μας, θα την υποστηρίξουμε».
Η Ρωσία θεωρείται και πάλι αυτή την περίοδο μεγάλη απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, αλλά παρατηρούμε αντικρουόμενες προσεγγίσεις ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ για τη διαχείριση των σχέσεων με τη Μόσχα. Ποια οδός θα έπρεπε να ακολουθηθεί, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η Μόσχα εμφανίζεται να παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις ορισμένων χωρών με υβριδικά μέσα;
«Θα έπρεπε να συνεχίσουμε τον διάλογό μας με τη Μόσχα ενώ αντιδρούμε ξεκάθαρα σε παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου, όπως έχουμε κάνει στο παρελθόν. Παράλληλα, εργαζόμαστε για να βελτιώσουμε την κυβερνοασφάλεια στην ΕΕ και αυτή ήταν ανάμεσα στις προτεραιότητες της αυστριακής προεδρίας. Εχω επίσης δηλώσει επανειλημμένα ότι δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη ειρήνη στην Ευρώπη εναντίον της Ρωσίας αλλά μόνο μαζί με τη Ρωσία. Αρα, πρέπει να διατηρήσουμε ανοιχτούς τους διαύλους του διαλόγου».
Εχετε δηλώσει πολλές φορές ότι η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας είναι νεκρή και άλλες επιλογές θα έπρεπε να διερευνηθούν. Είναι η προνομιακή σχέση ένα μοντέλο που αξίζει να ακολουθηθεί και αν ναι, ποια θα ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά του;
«Η Τουρκία έχει συστηματικά απομακρυνθεί από την Ευρώπη και τις αξίες της και δεν πληροί πλέον τα πολιτικά κριτήρια της Κοπεγχάγης. Αυτά όμως αποτελούν προϋπόθεση για το άνοιγμα ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Από την άποψη αυτή, οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκία πρέπει να σταματήσουν. Την ίδια στιγμή, θα πρέπει να εστιάσουμε στην εξέταση άλλων μορφών συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, ως καλοί γείτονες, κάτι που θα ήταν προς το συμφέρον και των δύο πλευρών. Εχω προωθήσει ανοιχτά, εδώ και χρόνια, μια έντιμη σχέση με την Τουρκία».
«Η Ελλάδα θα γίνει ελκυστικός τόπος για επενδύσεις»
Πώς βλέπετε τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας και Αυστρίας;
«Οι διμερείς σχέσεις είναι εξαιρετικές ύστερα από τις πρόσφατες επισκέψεις της υπουργού Εξωτερικών Κάριν Κνάισλ και του υπουργού Αμυνας Μάριο Κούνασεκ στην Αθήνα, αλλά και πολλών υψηλόβαθμων επισκέψεων από την Ελλάδα στην Αυστρία, όπως η συμμετοχή του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο Σάλτσμπουργκ. Αναφορικά με την οικονομία, θα θέλαμε να συγχαρούμε την Ελλάδα για τον τερματισμό του οικονομικού προγράμματος τον περασμένο Αύγουστο. Με τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, η Ελλάδα θα γίνει ένας ελκυστικός τόπος για επενδύσεις. Οι αυστριακές εταιρείες που είναι ενεργές στην Ελλάδα έχουν, σε γενικές γραμμές, παραμείνει πιστές στους πελάτες και στους εταιρικούς συνεργάτες τους παρά τις προκλήσεις των τελευταίων ετών και όπου χρειάστηκε αναδιάρθρωσαν τις δραστηριότητές τους – ορισμένες μάλιστα τις επέκτειναν. Η ιδιωτικοποίηση των λιμένων του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης πυροδότησε επίσης το αυστριακό επενδυτικό ενδιαφέρον, με την αυστριακή εταιρεία Rail Cargo να δημιουργεί μια κοινοπραξία με την ελληνική Goldair και να λειτουργεί ως η πρώτη ιδιωτική σιδηροδρομική εταιρεία μεταφοράς εμπορευμάτων στην Ελλάδα. Στους Αυστριακούς αρέσει η Ελλάδα, κάτι που υπογραμμίζεται από τον τουριστικό τομέα της χώρας σας που βρίσκεται σε άνθηση, με την Austrian Airlines να πραγματοποιεί 82 πτήσεις προς 17 προορισμούς τους καλοκαιρινούς μήνες. Είμαι πολύ ευχαριστημένος για αυτόν τον στενό δεσμό, ο οποίος ενισχύεται επίσης στον πολιτιστικό τομέα».