Πιθανές πολιτικές καραμπόλες και αλληλεπιδράσεις πολλών και διαφόρων παραμέτρων αρχίζουν να διακρίνονται στο φόντο της πολιτικής συζήτησης με ορίζοντα την προεδρική εκλογή του 2025 και τις σχετικές αποφάσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Με την επικείμενη λήξη της εκκρεμότητας στην ηγεσία του ΠαΣοΚ και εν αναμονή της διαμόρφωσης των πολιτικών θέσεων του κόμματος, αλλά και των γενικότερων διαθέσεων στη νέα φάση αντιπαράθεσης και διαλόγου με την κυβέρνηση, αναμένεται ότι θα προκύψει μια νέα συνθήκη, με περισσότερες ή λιγότερες προϋποθέσεις συνεννόησης με τη ΝΔ. Το πρόσωπο του/της Προέδρου της Δημοκρατίας θα είναι μια πρώτη αφορμή, μέσω της οποίας θα φανούν πολλά από τα παραπάνω.
Το στοιχείο της έκπληξης
Ο Πρωθυπουργός έχει ευλόγως επιχειρήσει να διακόψει και να αποτρέψει την προεδρολογία στην παρούσα φάση, όμως σύντομα θα κληθεί να λάβει τις αποφάσεις του. Απομένει περίπου ένα δίμηνο έως το τέλος του έτους και η προετοιμασία θα πρέπει να έχει προχωρήσει έως τις αρχές του 2025. Παρά τις συνεχιζόμενες διαψεύσεις, στο Μέγαρο Μαξίμου συζητούνται ήδη από το καλοκαίρι τα πιθανά ενδεχόμενα και οι δυνατότητες επίτευξης συναινέσεων γύρω από το ένα ή το άλλο πρόσωπο. Και στο πλαίσιο αυτό, οι προσεκτικά διακινούμενες πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι έχουν γίνει ακόμα και βολιδοσκοπήσεις συγκεκριμένων παραγόντων.
Κατά την πλέον πρόσφατη σχετική πληροφόρηση, έχουν αποκλειστεί δύο ενδεχόμενα και εξετάζεται ένα τρίτο, το οποίο σε περίπτωση επαλήθευσης θα συνιστούσε πολιτική έκπληξη και θα διαμόρφωνε ένα νέο πολιτικό περιβάλλον, υπό την ευρύτερη έννοια.
Φαίνεται κατόπιν αυτών και με τα δεδομένα της συγκυρίας ότι απομακρύνονται μάλλον οριστικά τα ενδεχόμενα υποψηφιοτήτων των Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά, είτε λόγω απροθυμίας των ιδίων είτε επειδή το κλίμα μεταξύ των δύο πρώην και του σημερινού πρωθυπουργού είναι μάλλον βαρύ. Επιπλέον, μια επιλογή με τέτοια χαρακτηριστικά θα συγκέντρωνε πιθανότητες συναίνεσης μόνο από τα κόμματα της Ακρας και λαϊκιστής Δεξιάς.
Η «αντιπολίτευση» των «18»
Υπό αυτό το πρίσμα, έχει μια σημασία το πώς θα εξελιχθεί η εσωκομματική κινητικότητα, η οποία εκδηλώνεται πλέον με σαφείς ομαδοποιήσεις και αντιπολιτευτικού πνεύματος κοινοβουλευτικές ερωτήσεις. Τελευταίο σχετικό κρούσμα, αν και με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά από την πρόσφατη ερώτηση των «11» προς τον Κωστή Χατζηδάκη, ήταν η ερώτηση οκτώ (διαφορετικών) βουλευτών προς τη Νίκη Κεραμέως και τον Αδωνι Γεωργιάδη στη διάρκεια της εβδομάδας, για τη συμμετοχή των χαμηλοσυνταξιούχων στη φαρμακευτική δαπάνη. Εκτιμάται ότι δεν είναι το τελευταίο κρούσμα εσωκομματικής αντίδρασης και στο μικροσκόπιο του Μεγάρου Μαξίμου βρίσκεται πλέον η στάση των βουλευτών και τα επόμενα βήματά τους, καθώς συνολικά 18 μέλη της ΚΟ, συν τον Μάριο Σαλμά, δείχνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν την ιδιότυπη αντιπολίτευση.
Σε αυτή τη συνθήκη, η Προεδρική εκλογή προσλαμβάνει μια ιδιαίτερη σημασία, με κρίσιμη παράμετρο το αν η πρόταση του Πρωθυπουργού θα συνδυάζει τρία στοιχεία:
- Αν θα διατηρήσει κατά μείζονα λόγο συμπαγή την ΚΟ της ΝΔ.
- Αν θα είναι δυνατόν να διασφαλίζει ένα μίνιμουμ κοινοβουλευτικής συναίνεσης, ώστε να μη βρεθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη δυσάρεστη θέση να εκλέξει ακόμα και μειοψηφικά τον/την Πρόεδρο.
- Αν θα διασφαλίζει τα αναγκαία χαρακτηριστικά του κύρους και της διεθνούς εμβέλειας.
Η συζήτηση για τον Στουρνάρα
Ηδη από τις καλοκαιρινές συζητήσεις στο στενό επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου είχε πέσει στο τραπέζι το όνομα του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος θεωρείται ότι καλύπτει και τις τρεις προϋποθέσεις. Είχε μια επιτυχή θητεία ως υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου και σε μια κρίσιμη περίοδο, προτού μεταπηδήσει στην ΤτΕ, έχει καλό «πάτημα» στο ΠαΣοΚ, από το οποίο άλλωστε προέρχεται, και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός την περασμένη Παρασκευή σε συνέντευξη στην εκπομπή του Νίκου Ευαγγελάτου στο Mega δήλωσε ότι «είναι σημαντικό ο ή η Πρόεδρος της Δημοκρατίας πάντα να μπορεί να έχει υπερκομματικά χαρακτηριστικά», χωρίς ασφαλώς να κάνει νύξη για οποιοδήποτε πρόσωπο.
Το αν η σχετική συζήτηση, η οποία πάντως δεν έχει κλείσει, θα καταλήξει στην πρόταση του κεντρικού τραπεζίτη για την Προεδρία δεν μπορεί να απαντηθεί αυτή τη στιγμή, ο ίδιος όμως, κατά πληροφορίες, έχει λάβει γνώση των σχετικών σκέψεων του Πρωθυπουργού. Και πάντως είναι γνωστό ότι παρακολουθεί στενά τις πολιτικές εξελίξεις, όσο και ότι είναι ιδιαιτέρως προσεκτικός ως προς το περιεχόμενο των δημόσιων δηλώσεών του. Ορισμένες πηγές επισημαίνουν υπό αυτό το πρίσμα την πρόσφατη δημόσια παρέμβασή του για την αναγκαιότητα του ελληνοτουρκικού διαλόγου, η οποία συνέπεσε με την παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη και τη συνάντησή του με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Μια κρίσιμη λεπτομέρεια στη συζήτηση περί μετακόμισης του κεντρικού τραπεζίτη στην Ηρώδου Αττικού είναι ότι η θητεία του λήγει το 2026. Οπερ σημαίνει ότι θα πρέπει να αντικατασταθεί πρόωρα, εφόσον ισχύσει το σενάριο. Η παράμετρος αυτή δεν είναι απαγορευτική ούτε και συνιστά κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, όμως αναδεικνύει και φωτίζει κάποιες άλλης τάξεως λεπτομέρειες στο πολιτικό παρασκήνιο.
Το πιθανό ντόμινο
Αν τα πράγματα εξελίσσονταν με αυτόν τον τρόπο, μια νέα συζήτηση θα εκκινούσε ως προς το ποιος θα διαδεχόταν τον Γιάννη Στουρνάρα στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Και σε αυτό το πεδίο ήδη εξελίσσεται μια παρασκηνιακή διαδικασία, η οποία μπορεί να μην έχει ακόμη έντονα χαρακτηριστικά, αλλά είναι αποκαλυπτική, αφενός, για τις διαθέσεις και τους σχεδιασμούς του Πρωθυπουργού και, αφετέρου, για μια άλλη πτυχή της εσωκομματικής συζήτησης στη ΝΔ.
Κατά πληροφορίες, το πρόσωπο που ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επιθυμούσε να βρεθεί στην ηγεσία της ΤτΕ είναι ο σημερινός υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης. Είναι γνωστή η σχέση εμπιστοσύνης με τον Πρωθυπουργό, ο οποίος τού έχει αναθέσει κρίσιμες οικονομικές θέσεις από την αρχή της διακυβέρνησης το 2019 και θεωρείται πρόσωπο με όλα τα αναγκαία χαρακτηριστικά για τη θέση του κεντρικού τραπεζίτη.
Την ίδια στιγμή ως πιθανός διάδοχος του Γιάννη Στουρνάρα, εφόσον υπάρξει η εξέλιξη της ανάδειξής του στην Προεδρία της Δημοκρατίας, συζητείται και ένα άλλο στέλεχος της ΝΔ, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας. Είναι επίσης ένα πρόσωπο με οικονομική κατάρτιση, θεωρήθηκε επιτυχημένος στο υπουργείο Οικονομικών σε μια κρίσιμη περίοδο, όμως η ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια σε αυτή την περίπτωση είναι άλλη: το συγκεκριμένο σενάριο προωθείται κατά κύριο λόγο από την καραμανλική ομάδα στο εσωτερικό της ΝΔ και είναι μάλλον αβέβαιο ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα οδηγούνταν σε μια τέτοια επιλογή με αυτούς τους όρους.
