Τα ήρεμα νερά στο Αιγαίο δεν επηρέασαν μόνο διπλωματικά τη σχέση Ελλάδας – Τουρκίας, ευνόησαν ταυτόχρονα και το ταμείο του υπουργείου Εθνικής Αμυνας. Ο λογαριασμός από τις αναχαιτίσεις και τις παραβιάσεις των χωρικών υδάτων δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητος και κυμαίνεται μεταξύ 1-2 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως.
Τα επιπλέον χρήματα έλυσαν τα χέρια του Νίκου Δένδια να προχωρήσει σε αλλαγές και παρεμβάσεις που βελτιώνουν τη δραστηριότητα των Ενόπλων Δυνάμεων και των τοπικών κοινοτήτων.
Το οικονομικό όφελος από τα ήρεμα νερά στο Αιγαίο είναι δύσκολο να υπολογιστεί με ακρίβεια. Και αυτό γιατί εξακολουθούν να γίνονται εκπαιδευτικές πτήσεις και περιπολίες πολεμικών πλοίων.
Οι φρεγάτες του Στόλου συμπληρώνουν ετησίως κατά μέσο όρο 160-180 ημέρες ταξίδι. Σε ειδικές περιπτώσεις, όπως στην κρίση του «Oruc Reis», το 2020, ξεπέρασαν κατά πολύ τις 200, χωρίς να υπολογιστούν οι επιχειρήσεις των υποβρυχίων, που παρακολουθούσαν συνεχώς το τουρκικό ερευνητικό σκάφος.
Τα λειτουργικά έξοδα ΓΕΝ και ΓΕΑ
Το κόστος πλου των πολεμικών πλοίων χαρακτηρίζεται από το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ) ως απόρρητο. Ωστόσο είχε στο παρελθόν κατατεθεί στη Βουλή ερώτηση στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου αποκαλύπτοντας την τάξη οικονομικού μεγέθους: Για το 2022, στον προϋπολογισμό του ΓΕΝ, στην ενότητα «Αγορές αγαθών και υπηρεσιών», που περιγράφουν τα λειτουργικά έξοδα του Στόλου, αναφέρονται 73.492.000 ευρώ. Το 2021 για τον ίδιο σκοπό είχαν προϋπολογισθεί 73.408.000 ευρώ.
Για τα μαχητικά το κόστος είναι πολύ μικρότερο. Το ΓΕΑ υπολογίζει ότι εξοικονομούνται ετησίως περίπου 25 εκατομμύρια ευρώ λόγω των ήρεμων νερών. Σε αυτά δεν περιλαμβάνονται οι πτήσεις των Rafale, που η έναρξη της ανάπτυξής τους στην Τανάγρα συνέπεσε με το μορατόριουμ στο Αιγαίο και έτσι δεν κατέστη δυνατόν να γίνουν αποστολές αναχαιτίσεως και αναγνωρίσεως σε τουρκικά αεροσκάφη.
Η ώρα πτήσης ενός Rafale στοιχίζει πολύ περισσότερο από την ώρα πτήσης ενός F-16, ενός Mirage-20005 ή ενός Phantom (F-4E). Τα παραπάνω σημαίνουν ότι στα δύο χρόνια σχεδόν μηδενισμού της τουρκικής πτητικής δραστηριότητας στο Αιγαίο η Πολεμική Αεροπορία κέρδισε περί τα 50 εκατ. ευρώ
Το κόστος των αναχαιτίσεων
Βεβαίως, για να υπολογιστεί το κόστος των αναχαιτίσεων, θα πρέπει να λάβει κανείς υπ’ όψιν την τιμή του καυσίμου και τον τύπου του μαχητικού. Ενα παράδειγμα πόσο οικονομικά συμφέρουσα είναι η ηρεμία στο Αιγαίο και η εποχή που τώρα ζούμε με τη μηδενική πτητική τουρκική δραστηριότητα και στις δύο πλευρές του Αιγαίου, μολονότι τα στοιχεία δίνονται με το σταγονόμετρο: Το δεκάμηνο Φεβρουαρίου – Νοεμβρίου 2022 πραγματοποιήθηκαν 2.296 αναχαιτίσεις τουρκικών αεροσκαφών και ήταν οι περισσότερες που έγιναν τα τελευταία χρόνια.
Το κόστος για την Πολεμική Αεροπορία μόνο εκείνο το διάστημα άγγιξε τα 23 εκατομμύρια ευρώ, κυρίως λόγω των καυσίμων.
Πού πήγαν τα χρήματα που εξοικονομήθηκαν; Σύμφωνα με την Πολεμική Αεροπορία, τα χρήματα διοχετεύονται κυρίως στη συντήρηση των μαχητικών και στην εκπαίδευση των πιλότων. Ετσι και αλλιώς οι πιλότοι πρέπει να συμπληρώνουν ορισμένες ώρες πτήσεως για εκπαίδευση, είτε υπάρχουν εναέριοι εισβολείς είτε όχι.
Με τις αναχαιτίσεις οι πιλότοι των μαχητικών είχαν, ας πούμε (για ευνόητους λόγους δεν δίνονται ακριβή στοιχεία ωρών εκπαίδευσης), 15 ώρες πτήσεις από τις οποίες οι 10 αφορούσαν αναχαιτίσεις και οι 5 εκπαίδευση. Για να αντιληφθούμε τι γινόταν, αν παραβίαζε το FIR Αθηνών ένα τουρκικό drone, απογειωνόταν ένα F-16 για να το αναχαιτίσει.
Αύξηση των ωρών εκπαίδευσης
Τα νέα δεδομένα έκαναν εφικτή την αύξηση των ωρών εκπαίδευσης, παρά το γεγονός ότι η τάση στις πολεμικές αεροπορίες ευρωπαϊκών χωρών είναι να μειώνονται οι ώρες πτήσεως γενικώς λόγω του ενεργειακού που προκάλεσαν οι πόλεμοι στην Ουκρανία αλλά και στη Μέση Ανατολή (κυρίως με τους Χούθι).
Ετσι χωρίς αναχαιτίσεις η Πολεμική μας Αεροπορία έγινε μια κανονική ευρωπαϊκή αεροπορία, όπως είναι αυτή της Ελβετίας, της Νορβηγίας ή της Σουηδίας. Να σημειωθεί ότι η «δουλειά» των επιτελών της Αεροπορίας δεν είναι οι αναχαιτίσεις, αλλά να προετοιμάζονται, εάν απαιτηθεί, για έναν πόλεμο.
Σχετικά με το φιλόδοξο πρόγραμμα της στέγασης των αξιωματικών, που ετοίμασε πολύ προσεκτικά ο υφυπουργός Εθνικής Αμυνας Γιάννης Κεφαλογιάννης, αλλά και ο Νίκος Δένδιας, και συζητήθηκε εκτενώς στο πρόσφατο και τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο της χρονιάς, παρουσιάστηκαν πρωτόγνωρα δεδομένα για τα οικονομικά της άμυνας.
Τα χρήματα ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ δόθηκαν από τον κρατικό προϋπολογισμό (πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων) και αφορούν σε πρώτη φάση 1.000 σπίτια. Προτεραιότητα δίνεται στη στέγαση των αξιωματικών που υπηρετούν στον Εβρο και στα νησιά. Το εν λόγω πρόγραμμα του υπουργείου ξεκινά προνομιακά καθώς τα σπίτια οικοδομούνται μέσα στον χώρο των στρατοπέδων, άρα δεν χρειάζεται να αγοραστούν οικόπεδα και να εκδοθούν πολεοδομικές άδειες. Οι αξιωματικοί που είναι μηχανικοί εκπονούν τα σχέδια με αποτέλεσμα να μειώνεται το κόστος κατασκευής.
Η αξιοποίηση των κλειστών στρατοπέδων
Αλλά το υπουργείο Εθνικής Αμυνας δεν μένει εκεί. Αναμένει να εισπράξει χρήματα και από την αξιοποίηση των στρατοπέδων που κλείνουν. Και εδώ αλλάζει τακτική, παίρνοντας εκκλησιαστικά μαθήματα. Η Εκκλησία δεν χαρίζει τα οικόπεδα που της ανήκουν, αλλά συνεργάζεται με τους φορείς έχοντας λόγο για το τελικό αποτέλεσμα. Το ίδιο θα κάνει και το υπουργείο Αμυνας.
Στο εξής δεν θα παραχωρεί στρατόπεδα σε δήμους για να γίνουν πάρκα ή να στεγάσουν άλλες δραστηριότητες, αλλά θα συνεργάζεται με τους δήμους για την ανάπτυξη πολεοδομικών οικιστικών σχεδίων εντός των στρατοπέδων. Τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν από την εκποίηση στρατοπέδων θα δώσουν την ευχέρεια στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας να χτίσει οικίες όχι μόνο για τους στρατιωτικούς, αλλά και για τους αστυνομικούς, τους γιατρούς και τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι καλούνται να υπηρετήσουν κυρίως σε τουριστικά νησιά και στη Βόρεια Ελλάδα, όπως επισημαίνει ο αρμόδιος υφυπουργός Γιάννης Κεφαλογιάννης. Θα δοθεί με αυτόν τον τρόπο λύση σε ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο εμποδίζει την ανάπτυξη και την ευημερία σε αυτές τις περιοχές της χώρας.