Εχουμε εισέλθει στην τελική ευθεία των ευρωεκλογών, αλλά επί του παρόντος μόνο εκλογικός πυρετός δεν επικρατεί στην ελληνική κοινωνία, παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης και των κομμάτων. Αντιθέτως οι περισσότεροι περιγράφουν τους εκλογείς σχεδόν αδιάφορους για την κρίσιμη εκλογική μάχη της 9ης Ιουνίου. Τίποτε, με άλλα λόγια, δεν θυμίζει παλαιότερες θορυβώδεις και συγκρουσιακές εκλογικές μάχες.
Απουσιάζουν άλλωστε τα πάθη και τα μίση προηγούμενων περιόδων, το ίδιο το πολιτικό σύστημα έχει μεταλλαγεί, τα κόμματα έχουν αλλάξει και ο κατακερματισμός των δυνάμεων επίσης δεν ενοποιεί τα όποια σήματα και μηνύματα, με αποτέλεσμα να περιορίζονται οι εντάσεις. Επιπλέον η διακυβέρνηση της χώρας έχει κριθεί μόλις πριν από έναν χρόνο και ουδείς εκτιμά ότι οι ευρωεκλογές και οι μεγαλοστομίες που συνήθως συνοδεύουν την προεκλογική σκηνή μπορούν να αλλάξουν δραματικά τις πολιτικές συνθήκες. Το σημαντικότερο ωστόσο είναι ότι περισσεύουν οι συγχύσεις στην τρέχουσα πολιτική και οι πολιτικές δυνάμεις εδώ και χρόνια βρίσκονται σε διαδικασία επανατοποθέτησης και επαναπροσδιορισμού της φυσιογνωμίας τους.
ΣΥΡΙΖΑ, το φάντασμα του παρελθόντος
Ο ΣΥΡΙΖΑ που μέχρι το 2019 αποτέλεσε τη βάση του αντισυστημισμού στην Ελλάδα και προσέφερε την ευκαιρία συγκρότησης του πολυσυλλεκτικού αντισυριζαϊκού μετώπου από τις συστημικές δυνάμεις και επέτρεψε στην κύρια έκφρασή του, στη Νέα Δημοκρατία του κ. Μητσοτάκη, να αναλάβει την εξουσία, δεν υπάρχει σήμερα. Το άλλοτε ισχυρό κόμμα του κ. Τσίπρα έχει μετατραπεί σε ένα φάντασμα του παρελθόντος.
Ο κ. Κασσελάκης το έφερε στα μέτρα του, το μετέτρεψε σε ένα υποτίθεται νεωτερικό σχήμα μεταπολιτικής επικοινωνίας, που ψαρεύει ψηφοφόρους στα πρωινάδικα και ελάχιστη σχέση έχει με τις παραδόσεις της Αριστεράς, πέρα από τους δεσμούς που διατηρεί – άγνωστο για πόσο ακόμη – με συγκεκριμένα πρόσωπα και δυνάμεις που καμώνονται ότι ηγούνται του αντιμητσοτακικού αγώνα και φαντασιώνονται ότι με συνθήματα και πολεμική του ’65, του ’85 και του ’93 μπορούν να αλλάξουν το παρόν πολιτικό περιβάλλον. Δεν έχουν αντιληφθεί ότι μαζί τους και η Νέα Δημοκρατία έχει μεταλλαχθεί, ή καλύτερα έχει μετακινηθεί πολύ από τον κύκλο που την τοποθετούν οι ίδιοι.
Αν η ΝΔ κερδίσει πάνω από το 30% των ψήφων στις ευρωεκλογές θα θελήσει να σηματοδοτήσει την κατάληψη του χώρου και με την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας τον προσεχή Ιανουάριο
Η κρίση τους νοθεύεται από τα κατά καιρούς κυνικά παιγνίδια του κ. Μητσοτάκη με την πέραν της Νέας Δημοκρατίας Δεξιά προς άγραν ψηφοφόρων. Κατά βάση όμως δεν έχουν αξιολογήσει ότι με τον κ. Μητσοτάκη και τη μεταλλαγμένη Νέα Δημοκρατία συντονίζονται σχεδόν σύμπασα η επιχειρηματική τάξη, ο ευρύς κύκλος των δραστηριοποιούμενων στον τουρισμό, οι ιδιοκτήτες ακινήτων και τα δυναμικότερα των ελευθεροεπαγγελματικών στρωμάτων, η πλειονότητα των γιατρών, των μηχανικών, των δικηγόρων, των λογιστών και των εμπλεκομένων στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στον ευρύτερο πια ιδιωτικό τομέα, που σε προηγούμενες φάσεις κατοικοέδρευαν σε κατά βάση κεντροαριστερά σχήματα.
Η απογοήτευση και οι κίνδυνοι που αντιμετώπισαν στα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ μετέβαλαν την πολιτική τους στάση και συμπεριφορά και πλέον έχουν απορροφήσει τη φιλελεύθερη εκδοχή των πραγμάτων, η οποία παρεμπιπτόντως έχει αποδειχθεί αρκούντως αποδοτική για τους ίδιους τα τελευταία χρόνια. Ο ευρύς αυτός κύκλος που παραδοσιακά όριζε το Κέντρο και στα μεταπολιτευτικά χρόνια αποτέλεσε την κύρια δεξαμενή ψηφοφόρων του ΠαΣοΚ έχει μετακινηθεί και πλέον συγκροτεί τη λεγεώνα των φανατικότερων υποστηρικτών του φιλελεύθερου Πρωθυπουργού. Κοινώς το Κέντρο και οι εκσυγχρονιστές της εποχής Σημίτη έχουν πλέον συντονιστεί σχεδόν πλήρως.
Οπως συνηθίζει να λέει με νόημα ένας εκ των επιφανών υπουργών του κ. Μητσοτάκη, «η παλαιά Νέα Δημοκρατία είναι ένα μικρό κόμμα χωρίς το Κέντρο». Οντως η παλαιά Δεξιά πολιορκεί το παραδοσιακό κοινό του κόμματος. Ο κ. Μητσοτάκης νιώθει την πίεση και προσπαθεί με διάφορες κινήσεις σαν αυτή της υποψηφιότητας Μπελέρη να το κρατήσει εντός των τειχών του κόμματός του. Διευκολύνεται στην προσπάθειά του αυτή από το γεγονός ότι τα πολλά σχήματα της εθνολαϊκιστικής Δεξιάς δεν διαθέτουν αξιόπιστη πολιτική έκφραση και στις τάξεις τους κυριαρχεί ο τσαρλατανισμός.
Η στάση του σκληρού ακροδεξιού κύκλου
Τα ηγετικά πρόσωπα του συγκεκριμένου κύκλου προσπαθούν να καβαλήσουν το αντίστοιχο σχεδόν πανευρωπαϊκό κύμα, να εκμεταλλευθούν την όποια δυσαρέσκεια πηγάζει από την ακρίβεια και τον διευρυνόμενο κύκλο των ανισοτήτων και μαζί να εκφράσουν τη παρατηρούμενη συντηρητικοποίηση των κοινωνιών στο όνομα των παραδοσιακών αξιών της πατρίδας, της θρησκείας και της οικογένειας. Τσαλαβουτάει εκεί ο κ. Μητσοτάκης, αλλά ξέρει ότι στο παρόν περιβάλλον είναι σχεδόν χαμένη υπόθεση. Και δεν τον απασχολούν τόσο οι κκ. Βελόπουλος και Νατσιός αλλά πολύ περισσότερο ο σκληρός ακροδεξιός κύκλος των υποστηρικτών της Χρυσής Αυγής που διατηρείται ενεργός και δραστήριος παρά τα πολλά πλήγματα που έχει δεχθεί.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι στον κύκλο του κ. Μητσοτάκη που εκτιμούν ότι τα απομεινάρια του Μιχαλολιάκου και του Κασιδιάρη, αυτές οι εκφράσεις του λούμπεν, του εθνικισμού και της ισλαμοφοβίας, θα βρουν αργά ή γρήγορα νέες ευκαιρίες έκφρασης. Ας μην ξεχνούμε ότι έφθασαν κάποια στιγμή να κινητοποιούν κοντά 400.000 ψηφοφόρους και να συγκροτούν εξαιρετικά συμπαγές σχήμα, το οποίο κινητοποιήθηκε μέσω των «Σπαρτιατών» με το πρώτο νεύμα του Κασιδιάρη από τη φυλακή.
Με άλλα λόγια, η δύναμη του Πρωθυπουργού πηγάζει κατά βάση από την κατάληψη του Κέντρου και σε αυτή τη ζώνη θα συνεχίσει να κινείται με αξιώσεις, αφαιρώντας όσο μπορεί δυνατότητες από το ΠαΣοΚ του κ. Ανδρουλάκη και διαμορφώνοντας συνθήκες αποκλεισμού οποιασδήποτε διεκδίκησης του χώρου από τον κ. Κασσελάκη. Αν μάλιστα κερδίσει πάνω από το 30% των ψήφων στις επερχόμενες ευρωεκλογές και ασφαλίσει κατά το δυνατόν την απρόσκοπτη ολοκλήρωση της δεύτερης τετραετίας θα θελήσει να σηματοδοτήσει την κατάληψη του χώρου και με την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας τον προσεχή Ιανουάριο.
Αν δεν επιμείνει σε μια δεύτερη θητεία της κυρίας Σακκελαροπούλου, όπως άφησε πρόσφατα να εννοηθεί, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποφύγει τις όποιες πιέσεις δεχθεί από τις Καραμανλικές και Σαμαρικές δυνάμεις και θα επιλέξει πρόσωπο από τον ευρύτερο χώρο της εκσυγχρονιστικής Κεντροαριστεράς. Οσο και αν ο ίδιος αρνείται ότι τον έχει απασχολήσει το όλο θέμα, στο παρασκήνιο κυκλοφορούν ονόματα που θα μπορούσαν να σηματοδοτήσουν τη μακροημέρευση της νεοδημοκρατικής κατάληψης του εκσυγχρονιστικού Κέντρου.
Κοινή είναι η πεποίθηση πως μόνο αν τα νεοδημοκρατικά ποσοστά πέσουν κάτω του 30% στις προσεχείς ευρωεκλογές θα γίνουν δεύτερες σκέψεις. Κατά τα φαινόμενα, οι αδιάφορες επί του παρόντος ευρωεκλογές πολλά θα σηματοδοτήσουν και ακόμη περισσότερα θα κρίνουν. Η τελευταία τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα στη Γερμανία, ο οποίος έσπευσε να τοποθετηθεί απέναντι στα άλματα μεταπολιτικής του διαδόχου του, πολλά φανερώνει και προφανώς επιβεβαιώνει ότι η όποια αλλαγή δεν πρόκειται να έλθει με πυροτεχνήματα και επικοινωνιακές μπαλοθιές παρά μόνο με βαθιές επεξεργασίες και ολοκληρωμένες πολιτικές.
