Ποια ήταν η Ειρήνη Γκίνη ή Μίρκα Γκίνοβα που επικαλέστηκε στη Βουλή ο Αλέξης Τσίπρας για να επιτεθεί στο ΚΚΕ εξοργίζοντας τον Δημήτρη Κουτσούμπα; Η αντιπαράθεση για τη συμφωνία των Πρεσπών άγγιξε και τις λιγότερο γνωστές πτυχές του ευαίσθητου αυτού εθνικού θέματος πυροδοτώντας έντονες συγκρούσεις.

Η Ειρήνη Γκίνη ή Μίρκα Γκίνοβα ήταν η «σλαβομακεδόνισσα» κομμουνίστρια που εκτελέστηκε το 1946 από το μετεμφυλιακό καθεστώς. Ηταν μάλιστα η πρώτη γυναίκα που εκτελέστηκε στη νεότερη ιστορία μας με απόφαση ελληνικού στρατοδικείου και θεωρείται στα Σκόπια λαϊκή ηρωίδα.

Δεν ήταν άλλωστε η μόνη που συντάχθηκε με το ΚΚΕ την περίοδο της τριπλής κατοχής, αλλά και αργότερα στον εμφύλιο πόλεμο (1946-49). Και για τον κ. Τσίπρα ήταν ένα από τα βέλη που έκρυβε στη φαρέτρα του προκειμένου να αντιμετωπίσει τη σκληρή κριτική του ΚΚΕ, το οποίο τάχθηκε κατά της συμφωνίας των Πρεσπών, όχι γιατί διαφωνεί με την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» ή οποιαδήποτε άλλη περιείχε γεωγραφικό προσδιορισμό, αλλά διότι θεωρεί ότι η παρούσα συμφωνία περιέχει αλυτρωτικά στοιχεία και, το σπουδαιότερο για το ΚΚΕ, αποτελεί στρατηγική επιλογή των αμερικανικών και νατοϊκών συμφερόντων.

Η «μελαγχολική υπενθύμιση»

Το ΚΚΕ αντέδρασε έντονα σε όσους του προσάπτουν ότι άλλαξε τη θέση που είχε τη δεκαετία του ’90 για το ζήτημα της ονομασίας της πΓΔΜ, πλέον «Βόρειας Μακεδονίας».

Μεταξύ αυτών ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού Θανάσης Καρτερός, που υπήρξε διευθυντής του «Ριζοσπάστη» μέχρι τη διάσπαση του 1991 και ο οποίος κατηγόρησε το ΚΚΕ ότι συντάχθηκε στο Σκοπιανό με τους εθνικιστές, αλλά και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, κάποτε διεκδικητής της ηγεσίας του ΚΚΕ (13ο Συνέδριο), ο οποίος χαρακτήρισε ακατανόητη τη στάση του.

Μια ανάρτηση του κ. Καρτερού στο Facebook, ως «μελαγχολική υπενθύμιση», ενέπνευσε τον Πρωθυπουργό: «Ειρήνη Γκίνη. Ή Μίρκα Γκίνοβα. Η κομμουνίστρια δασκαλίτσα, η «Σλαβομακεδόνισσα», η πρώτη γυναίκα που εκτελέστηκε από καταβολής ελληνικού κράτους. Ναι, έδωσε τη ζωή της τότε, το μακρινό 1946, για τον σοσιαλισμό, για το ΚΚΕ» έγραψε. Τη σκυτάλη πήρε ο κ. Τσίπρας ο οποίος επέλεξε να ανοίξει ευθέως μέτωπο με το ΚΚΕ στη συζήτηση για τη συμφωνία των Πρεσπών, φανερά ενοχλημένος από το «όχι» του Περισσού.

Οι πρόσφυγες
και το αλφαβητάρι

«Δεν το κάνω συχνά, αλλά, ξέρετε, σε κρίσιμες στιγμές δεν υπάρχει ασυλία για κανέναν» είπε σημειώνοντας: «Δεν θέλω να αναφερθώ ούτε στο σλαβομακεδονικό αλφαβητάρι που μοίραζαν οι κομμουνιστές της Τασκένδης στα παιδιά των σλαβομακεδόνων μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Δεν θέλω να αναφερθώ ούτε στους εβδομήντα χιλιάδες πρόσφυγες του Εμφυλίου, που το ελληνικό κράτος τούς στέρησε το δικαίωμα το 1983 να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Ούτε θα αναφερθώ τόσο στη Σλαβομακεδόνισσα Ειρήνη Γκίνη, Μίρκα Γκίνοβα, την πρώτη γυναίκα που εκτελέστηκε στον Εμφύλιο, κομμουνίστρια. Αυτές τις ερινύες σας να τις αντιμετωπίσετε μόνοι σας».

Ο κ. Κουτσούμπας δεν δίστασε να σηκώσει το γάντι που του πέταξε ο Πρωθυπουργός: «Τολμάτε να βάζετε στο στόμα σας τον Δημοκρατικό Στρατό, την εκτελεσμένη ηρωίδα του ΚΚΕ, τη Μίρκα Γκίνοβα, Ειρήνη Γκίνη, ηρωίδα την οποία εκτέλεσαν τα δολοφονικά όπλα που είχαν πάνω τη σφραγίδα «Made in USA», δηλαδή των Αμερικανών, αυτούς που εσείς προσκυνάτε εδώ μέσα σήμερα» του είπε.

Το ΚΚΕ συνδέθηκε έντονα με το λεγόμενο «μακεδονικό ζήτημα» από την περίοδο του Μεσοπολέμου και μετά λόγω της θέσης του για «ενιαία και ανεξάρτητη Μακεδονία και Θράκη», στο πλαίσιο της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας (1924), που αργότερα θεωρήθηκε λανθασμένη, όπως άλλωστε και η κατοπινή θέση της 5ης Ολομέλειας του 1949 που αναγνώριζε ουσιαστικά το δικαίωμα των Σλαβομακεδόνων που συμμετείχαν ενεργά στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (ΔΣΕ) για αυτοδιάθεση.

Στην πάλη κατά
των κατακτητών

Πολλοί σλαβόφωνοι, οι οποίοι είχαν δεχθεί άγριες διώξεις την περίοδο της φασιστικής δικτατορίας του Μεταξά (1936), πήραν ενεργό μέρος στην πάλη κατά των κατακτητών. Μεταξύ αυτών ήταν και η Ειρήνη Γκίνη ή Μίρκα Γκίνοβα, η οποία είχε ενταχθεί στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ) και στην Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ) στην Πέλλα. Είχε γεννηθεί στα Ξανθόγεια Πέλλης και ο πατέρας της Κονσταντίν Γκίνοβ συμμετείχε στην εξέγερση του Ιλιντεν το 1903. Ηταν δασκάλα και το 1943 εντάχθηκε στο ΚΚΕ, ενώ μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τη Συμφωνία της Βάρκιζας και την παράδοση του ΕΛΑΣ (1945) δραστηριοποιήθηκε έντονα στο πλαίσιο της προστασίας του σλαβομακεδονικού στοιχείου από τη «λευκή τρομοκρατία» που εξαπολύθηκε κατά των εαμιτών. Συμμετείχε ενεργά στην ίδρυση του Λαϊκού Απελευθερωτικού Μετώπου ΝΟΦ που συγκρότησαν οι Σλαβομακεδόνες το 1945, με το οποίο αργότερα (1949) το ΚΚΕ βρέθηκε αντιμέτωπο και ειδικότερα με τη θέση του για «ενιαίο, ανεξάρτητο, ισότιμο μακεδονικό κράτος μέσα στη λαϊκοδημοκρατική ομοσπονδία των βαλκανικών λαών». Τότε το ΚΚΕ μάλιστα παρενέβη και αντικαταστάθηκε η θέση αυτή από την απόφαση της 5ης Ολομέλειας περί αυτοδιάθεσης. Για να ελέγξει την κατάσταση μεταξύ τους συνένωσε τους σλαβομακεδόνες κομμουνιστές στην Κομμουνιστική Οργάνωση της Μακεδονίας του Αιγαίου (ΚΟΕΜ) που υπαγόταν πολιτικά και οργανωτικά στο ΚΚΕ.

Το 1946 κυνηγημένοι οι σλαβομακεδόνες κομμουνιστές δραστηριοποιούνται με το ΝΟΦ στο βουνό, σε επαφή με δυνάμεις του ΚΚΕ. Στις 6 Ιουλίου της χρονιάς εκείνης η Ειρήνη Γκίνη συλλαμβάνεται μαζί με άλλους μαχητές. Υπέστη φρικτά βασανιστήρια και διαπόμπευση στην πόλη της Εδεσσας χωρίς να λυγίσει. Δικάστηκε στα Γιαννιτσά τον ίδιο μήνα μαζί με άλλους εννέα συναγωνιστές της. Καταδικάστηκαν σε θάνατο οι επτά από αυτούς με την κατηγορία ότι συμμετείχαν σε αυτονομιστική προδοτική ένοπλη ομάδα που είχε ως στόχο την απόσπαση μέρους της ελληνικής επικράτειας.

«Αγώνες υπέρ
της Ελλάδας»

Η καταδίκη τους βασιζόταν στο περιβόητο Γ’ Ψήφισμα του 1946 και ήταν τα πρώτα θύματά του. «Δολοφονήθηκαν αποκλειστικά και μόνο για την αντιφασιστική τους δράση και τους αγώνες τους υπέρ της Ελλάδας από την κυβέρνηση του ελληνικού νεοφασισμού που εγκαθίδρυσε και στηρίζει η αγγλική κατοχή για την εξυπηρέτηση των βρετανικών ιμπεριαλιστικών συμφερόντων» είχε γράψει ο «Ριζοσπάστης» τότε. Δεν δέχθηκε κανείς τους να του δέσουν τα μάτια και η Γκίνη, πριν πέσει νεκρή, πρόλαβε να τραγουδήσει τη «Διεθνή» και να φωνάξει «Ζήτω το ΚΚΕ», όπως έγραφαν οι αναφορές των υπηρεσιών. «Μια μικρή δασκάλα, η Ειρήνη Γκίνη, αυτή μονάχη εξευτέλισε και εκμηδένισε ηθικά ολόκληρο τον κόσμο της σαπίλας» έγραφε ο Νίκος Ζαχαριάδης. Το όνομά της δόθηκε αργότερα σε οδούς, ινστιτούτα, σχολεία και  βιβλιοθήκες των Σκοπίων, ενώ το 2006 τοποθετήθηκε η προτομή της στην πόλη Μπίτολα/Μοναστήρι όπου διαμένουν πρόσφυγες του εμφύλιου πολέμου.