Η Αττική, η μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας που χωρίζεται πλέον σε οκτώ εκλογικές περιφέρειες (Α’ Αθηνών, Βόρειος, Νότιος και Δυτικός Τομέας Β’ Αθηνών, Δυτική και Ανατολική Αττική, Α’ και Β’ Πειραιά) αποτελεί το μεγάλο βαρόμετρο για το βράδυ των εκλογών, τόσο στον πρώτο γύρο της 26ης Μαΐου όσο και στον δεύτερο γύρο στις 2 Ιουνίου. Μένει να φανεί στους δύο εκλογικούς γύρους για την Περιφέρεια κυρίως αλλά και στην κάλπη των ευρωεκλογών το πολιτικό αποτύπωμα που άφησαν οι τραγωδίες στο Μάτι και στη Μάνδρα και εάν αυτές θα επηρεάσουν τους εκλογικούς συσχετισμούς.
Τι ελπίζουν τα κόμματα
Παράλληλα, ξεχωρίζουν από τις αναμετρήσεις των δημοτικών εκλογών η μάχη στους Δήμους Αθηνών και Πειραιά που παραδοσιακά αποτελούν και σημείο αναφοράς, μαζί βέβαια με τη Θεσσαλονίκη, ως προς την εξαγωγή πολιτικών συμπερασμάτων. Τα κόμματα επενδύουν πολλά τόσο στην αναμέτρηση της Περιφέρειας Αττικής όσο και στους μεγάλους δήμους με τον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ να επιδιώκουν καλύτερα ποσοστά από το 2015, ενώ το ΚΙΝΑΛ επενδύοντας στο καλό στελεχιακό δυναμικό που έχει στην αυτοδιοίκηση επιχειρεί να ξαναμπεί δυναμικά στο πολιτικό παιχνίδι.
Ερωτηματικό είναι η επιρροή της Χρυσής Αυγής κυρίως στον Δήμο Αθηναίων, που δεν φαίνεται να έχει πτώση, με βάση και τις μετρήσεις που υπάρχουν, ενώ το ΚΚΕ θα προσπαθήσει να ξεπεράσει σε επίπεδο περιφέρειας το 10%.
Και εδώ όπως και σε άλλες περιφέρειες ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε το 2014 να πάρει τη θέση του ΠαΣοΚ, με πρωτιά στις ευρωεκλογές και πέντε τότε εκλογικές περιφέρειες ανοίγοντας τον δρόμο για τη θριαμβευτική του νίκη στις βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου και του Σεπτεμβρίου του 2015. Στις ευρωεκλογές του 2014 είχε ποσοστά άνω του 27%, ενώ η Ρένα Δούρου, που ήταν υποψήφια περιφερειάρχης και εξελέγη, συγκέντρωσε στον πρώτο γύρο 23,8%, που έδωσε και ώθηση για να κερδίσει στον δεύτερο γύρο την περιφέρεια έναντι του Γιάννη Σγουρού, ως τότε περιφερειάρχη.
Η ΝΔ σε αυτή την αναμέτρηση καταποντίστηκε με το πολύ χαμηλό ποσοστό του 14,08% που συγκέντρωσε ο υποψήφιός της Γιώργος Κουμουτσάκος που πλήρωσε την ακολουθούμενη μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης Σαμαρά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε με σημαντική διαφορά πρώτο κόμμα στην Αττική σταδιακά από το 2012, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2015 στις βουλευτικές εκλογές ήταν πρώτη δύναμη σε όλη την περιφέρεια με 35,4% (-1,5% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2015) με τη ΝΔ να κινείται στο 27,2% (ελαφρά άνοδο 1,2%). Δυνατό σημείο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η Β’ Πειραιά (42,05%), όπου είχε από τις χειρότερες επιδόσεις η ΝΔ (μόλις 17,8%) και η Δυτική Αττική με 40,8%, με την αξιωματική αντιπολίτευση να κινείται στο 21,4%. Η ΝΔ είχε υπεροχή, όπως ήταν αναμενόμενο, στα βόρεια προάστια με ποσοστό που προσεγγίζει το 40%.
Η επικράτηση της Ρένας Δούρου στις εκλογές του 2014 ήταν ένα δυνατό μήνυμα για την έλευση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, παράλληλα με την επικράτηση των υποψηφίων που στήριξε η Κουμουνδούρου στα Ιόνια Νησιά και στη Δυτική Μακεδονία, αν και στην Αττική δεν καταγράφηκε μεγάλο ρεύμα όπως στην υπόλοιπη χώρα που κινήθηκε από 9% έως 13%.
Στην παρούσα εκλογική αναμέτρηση ένας από τους βασικούς στόχος του Πρωθυπουργού, σύμφωνα με τον σχεδιασμό που έχει γίνει στο Μέγαρο Μαξίμου, είναι να περιορίσει τις απώλειες στις περιφέρειες που αποτελούν μαύρες τρύπες για τη ΝΔ. Οι προσπάθειες επικεντρώνονται κυρίως στο λεκανοπέδιο Αττικής (στους τρεις Τομείς της Β’ Αθήνας, της Α’ και της Β’ Πειραιά αλλά και στις δυο πλέον περιφέρειες της Αττικής), όπου καταγράφεται πτώση του ΣΥΡΙΖΑ.
Ταξικά χαρακτηριστικά
Στο δημοψήφισμα του 2015 («Οχι» – 61,31% και «Ναι» – 38,69%) το «Οχι» υπερέβη το 60% στις νοτιοανατολικές περιοχές του Λεκανοπεδίου (από Ζωγράφου μέχρι Αργυρούπολη), ενώ στις λαϊκές περιοχές της δυτικής ζώνης της Β’ Αθηνών (από Μεταμόρφωση μέχρι Αιγάλεω και Χαϊδάρι) προσέγγισε το 67,5% με εντυπωσιακό το 72,5% στη Β’ Πειραιώς σε αντίθεση με το «Ναι» που έφθασε το 71,6% σε Φιλοθέη – Ψυχικό.
Η Περιφέρεια Αττικής ως ενιαία εκλογική περιοχή έχει ταξικά χαρακτηριστικά και η επιλογή κόμματος επηρεάζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την κοινωνική και οικονομική διαστρωμάτωση του πληθυσμού.
Ενδεικτικά, το 2014 η ΝΔ έλαβε υψηλά ποσοστά σε δήμους, όπως: Κηφισιάς (47,59% – ΣΥΡΙΖΑ 29,35%), Φιλοθέης-Ψυχικού (54,09% – ΣΥΡΙΖΑ 17,19%), Βάρης – Βούλας- Βουλιαγμένης (44,28% – ΣΥΡΙΖΑ 22,84%), Βριλησσίων (36,21% – ΣΥΡΙΖΑ 27,55%). Σε αυτούς τους δήμους η ΝΔ έχει υψηλότερα ποσοστά ακόμη και από αυτά του 2009, ενώ αντίθετα το 2015 ήταν πολύ χαμηλότερα από την αναμέτρηση του 2009 σε δήμους του Δυτικού Τομέα της Β’ Αθηνών.
Από την άλλη πλευρά, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε ισχυρή παρουσία σε δήμους όπως το Αιγάλεω (42,59% – ΝΔ 18,64%), το Περιστέρι (42,22% – ΝΔ 19,2%), η Αγία Βαρβάρα (43,84% – 17,11%), η Καισαριανή (38,54% – ΝΔ 21,31%), η Πετρούπολη (38,4% – ΝΔ 23,1%) και το Γαλάτσι (38,36% – ΝΔ 23,11%).
Επίσης, τον Σεπτέμβριο του 2015 φάνηκε και το ταξικό χάσμα μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ με το κυβερνών κόμμα να πέφτει στα βόρεια προάστια και η δύναμή του να παραμένει αμετάβλητη σε περιοχές όπως η Δυτική Αττική και η Β’ Πειραιά, ενώ έχει δύναμη σε λαϊκές και εργατικές συνοικίες. Από την άλλη πλευρά η ΝΔ κατέγραψε άνοδο στα βόρεια προάστια και σε αμιγώς αστικές περιοχές ξεπέρασε το 50% (Κολωνάκι, Φιλοθέη), εν αντιθέσει με τον ΣΥΡΙΖΑ που δεν ξεπέρασε το 20%. Στο λεκανοπέδιο Αττικής, σε σύνολο 66 δήμων, η ΝΔ κατέκτησε 29 έναντι 11 του ΣΥΡΙΖΑ.
Η μάχη στην Περιφέρεια Αττικής επικεντρώνεται μεταξύ της Ρένας Δούρου, νυν περιφερειάρχου και εκλεκτής του Μεγάρου Μαξίμου με τον Πρωθυπουργό να τη στηρίζει σε όλες τις τελευταίες δημόσιες ομιλίες του, του Γιώργου Πατούλη, επί χρόνια δημάρχου Αμαρουσίου και προέδρου της ΚΕΔΕ που στηρίζεται από τη ΝΔ, και του Γιάννη Σγουρού που έχει την υποστήριξη του ΚΙΝΑΛ και παρασκηνιακά προσώπων από τον κεντροδεξιό χώρο. Η Χρυσή Αυγή έχει υποψήφιο τον βουλευτή Ηλία Παναγιώταρο που συγκέντρωσε την προηγούμενη φορά διψήφιο ποσοστό. Το ΚΚΕ κατεβαίνει στην αναμέτρηση με νέο υποψήφιο τον Γιάννη Πρωτούλη και ελπίζει σε μεγάλο ποσοστό, αρκετά πάνω από το πανελλαδικό ποσοστό του κόμματος. Επίσης, υποψήφιοι είναι ο Νίκος Παπαδάκης (Αττική Πράσινη Περιφέρεια), η Μαριάννα Τσίχλη (Ανυπότακτη Αττική), ο Κώστας Τουλγαρίδης (Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αττική) και ο Θάνος Τζήμερος (Δημιουργία).
Μπακογιάννης φαβορί, Γερουλάνος για την έκπληξη
Μεγάλη πολιτική μάχη θα δοθεί για τον Δήμο Αθηναίων, από τον οποίο αποχώρησε πριν από λίγες ημέρες ο Γιώργος Καμίνης για να είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ΚΙΝΑΛ. Σταθερά πρώτος στις μετρήσεις εμφανίζεται ο Κώστας Μπακογιάννης και για την είσοδο στον δεύτερο γύρο παλεύουν ο πρώην υφυπουργός Εργασίας Νάσος Ηλιόπουλος που έχει τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ και ο πρώην υπουργός των κυβερνήσεων Γιώργου Παπανδρέου Παύλος Γερουλάνος (ΚΙΝΑΛ) που στηρίζεται και από το Πράττω του Νίκου Κοτζιά.
Από την Κουμουνδούρου δίνεται μεγάλος αγώνας για τον Ν. Ηλιόπουλο που έχει πλέον και τη στήριξη του Οικολόγου υφυπουργού Γιάννη Τσιρώνη που είχε ανακοινώσει την κάθοδό του αλλά μετά αποσύρθηκε. Το ΚΚΕ, που έχει διαχρονικά δυνάμεις στην Αθήνα από την εποχή του Λέοντος Αυδή, έχει υποψήφιο τον Νίκο Σοφιανό, δημοτικό σύμβουλο από το 2010 και μέλος του ΠΓ της ΚΕ. Ερωτηματικό είναι το ποσοστό της ΧΑ που διατηρεί σημαντικές δυνάμεις σε «προνομιακές» της περιοχές και μένει να φανεί τι θα κάνει ο υποψήφιός της, βουλευτής Ηλίας Κασιδιάρης. Σφήνα στη μάχη έχουν μπει ως ανεξάρτητοι ο πρώην υπουργός και επί σειρά ετών βουλευτής της ΝΔ Γιώργος Βουλγαράκης και ο πρώην βουλευτής – με δεξιό προφίλ – Βασίλης Καπερνάρος (Ριζοσπαστικός Εθνικός Συναγερμός). Υποψήφιοι επίσης είναι η Αυγή Μπέσκα-Θεοδόση (Μέτωπο Ανατροπής), ο δημοσιογράφος Γιώργος Καραμπελιάς (στήριξη από το κίνημα Αρδην), ο Κώστας Καψής (Αθήνα – Πράσινος Δήμος), ο νυν δημοτικός σύμβουλος Πέτρος Κωνσταντίνου (Ανταρσία στις γειτονιές της Αθήνας), ο δικηγόρος Κώστας Πλεύρης και η Ντίνα Ρέππα (Αντικαπιταλιστική Ανατροπή).
Στον Πειραιά στον Δήμο του μεγάλου λιμανιού ο νυν δήμαρχος Γιάννης Μώραλης διεκδικεί την επανεκλογή του και υπάρχει μεγάλη αισιοδοξία στο επιτελείο του για τη μάχη της επόμενης Κυριακής, καθώς μαζί του συνασπίζονται ευρύτερες δυνάμεις και έχει πολυσυλλεκτικό ψηφοδέλτιο (τον στηρίζει και το ΚΙΝΑΛ), κάτι που του δίνει πολλούς πόντους. Απέναντί του είναι από η ΝΔ ο Νίκος Βλαχάκος, ο Νίκος Μπελαβίλας (ΣΥΡΙΖΑ), η Διαμάντω Μανωλάκου (ΚΚΕ) και ο Θανάσης Διαβολάκης (ΑΝΤΑΡΣΥΑ).
