Ήταν ξένοι στην ίδια Κοινοβουλευτική Ομάδα. Αυτά που τους ένωναν ήταν ελάχιστα μπροστά σε αυτά που τους χώριζαν. Ήταν θέμα χρόνου το διαζύγιο. Στην πραγματικότητα ήταν η κορύφωση του χρονικού ενός «προαναγγελθέντος θανάτου» – του ΣΥΡΙΖΑ όπως τον γνωρίζαμε. Οι καταιγιστικές εξελίξεις και τα διαλυτικά φαινόμενα που εκτυλίσσονται στη μετα-ΣΥΡΙΖΑ εποχή του Στέφανου Κασσελάκη έχουν λάβει μορφή χιονοστιβάδας που παρασέρνει στο πέρασμά της τα πάντα.
Τα δραματικά δεδομένα αφήνουν με εκκωφαντικό τρόπο το αποτύπωμά τους πάνω στην ΚΟ του κόμματος, η οποία αποδεκατισμένη -πλέον αριθμεί 36 βουλευτές από 47 που εξελέγησαν στις εκλογές του Ιουνίου- αναζητεί τη θέση της στην επόμενη μέρα που είναι αβέβαιη και εμφανώς προβληματική.
Ο φόβος και νέων αποχωρήσεων
Αβέβαιη μπροστά στον κίνδυνο περαιτέρω απαξίωσής της ως αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και μπροστά στο ενδεχόμενο τυχόν νέων μελλοντικών αποχωρήσεων και προβληματική ως προς το ηθικό που έχει διαμορφωθεί αλλά και το αξιόμαχο του «στρατεύματος». Το αντιπολιτευτικό κενό και τα άδεια έδρανα στην πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ προκαλούν απογοήτευση και αμηχανία μεταξύ των βουλευτών που παρακολουθούν «παγωμένοι» τις εξελίξεις.
Η εικόνα στην Ολομέλεια της Βουλής, στην οποία λιγότεροι από τους μισούς βουλευτές του κόμματος παρέστησαν στη συζήτηση για την αποκατάσταση των πληγεισών περιοχών του Έβρου και της Θεσσαλίας μία ημέρα πριν αποχωρήσουν οι «6+6» είναι ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί και υπερβαίνει αριθμητικά τους διαφωνούντες και η οποία ενέπνευσε στον Κυριάκο Μητσοτάκη το πικρόχολο σχόλιο: «Κινδυνεύετε να γίνετε «κόμμα Black Friday», μείον 50%, αν συνεχίσετε έτσι» είπε στους λιγοστούς βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.
Ίσως η πιο χαρακτηριστική εικόνα που αποτυπώνει την παράδοξη υπαρξιακή φάση που διανύει η αξιωματική αντιπολίτευση ήταν αυτή με τον κ. Κασσελάκη να παρακολουθεί με τα χέρια σταυρωμένα από την ανοιχτή πόρτα που οδηγεί στην αίθουσα της Ολομέλειας τη συζήτηση των πολιτικών αρχηγών, στην οποία ο ίδιος δεν μπορούσε ως μη εκλεγμένος να συμμετέχει.
Αλλά και η «περιπλάνησή» του συνοδεία της γραμματέως της ΚΟ Θεοδώρας Τζάκρη και των ανδρών της προσωπικής του ασφάλειας στους διαδρόμους της Βουλής, στο Εντευκτήριο και στο καφενείο, αποτύπωνε αυτή την ιδιότυπη κατάσταση η οποία συνιστά μια ιστορική πρωτοτυπία: ο αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης να μην είναι βουλευτής.
Οι αθρόες αποχωρήσεις ενισχύουν το αίσθημα της απογοήτευσης. Η κατήφεια και η ανησυχία είναι έκδηλη μεταξύ των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ -εκείνων τουλάχιστον που βλέπουν μέρα με τη μέρα το κόμμα τους να φυλλορροεί και να αποδυναμώνεται και όχι όσων εύχονταν ή επιδίωκαν «ξεκαθάρισμα εδώ τώρα»- «το κόμμα δεν είναι ξενοδοχείο μένω – φεύγω» έλεγε πρόσφατα ο διευθυντής της ΚΟ Γιώργος Τσίπρας, του στενού πυρήνα των «νεο-προεδρικών».
Η αποχώρηση της ομάδας των 40άρηδων, η οποία εκπροσωπεί ένα δυναμικό κομμάτι έμπειρων και καταρτισμένων στελεχών, είναι αδιαμφισβήτητα μια σημαντική απώλεια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι 11 αποχωρήσαντες ήταν κυβερνητικά στελέχη των κυβερνήσεων Τσίπρα, υπουργοί και υφυπουργοί. Το ερώτημα που απασχολούσε πολλούς βουλευτές ήταν «πού θα κάτσει η μπίλια» των αποχωρήσεων και αν εξαντλείται στους «9+2».
Από το μυαλό ορισμένων μάλιστα πέρασε και το ακραίο σενάριο να υπερβούν τον αριθμό αυτόν φτάνοντας στο ψυχολογικό όριο των 14 βουλευτών, κάτι που θα σηματοδοτούσε την εκτόπιση του ΣΥΡΙΖΑ από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης καθώς θα έπεφτε στις 31 έδρες (το ΠαΣοΚ έχει 32 έδρες). Ωστόσο το σενάριο αυτό «δεν παίζει», όπως σημειώνουν έμπειροι παράγοντες του συριζαϊκού σύμπαντος, ακόμα και αν ήταν αριθμητικά εφικτό.
Με το σκεπτικό ότι δεν θα επιθυμούσε κανείς από τους αποχωρήσαντες να χρεωθεί τη βαριά ευθύνη απώλειας της θέσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τον ΣΥΡΙΖΑ στην οποία βρέθηκε με την ψήφο των πολιτών.
Πολιτικά και ηθικά μια τέτοια κίνηση θα ήταν παρακινδυνευμένη και θεωρείται ότι θα είχε το αντίστροφο αποτέλεσμα. Εξάλλου έρχονται οι ευρωεκλογές, όπου εκεί θα κριθούν και ο κ. Κασσελάκης και ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος εμφανίζει δημοσκοπική καθίζηση περνώντας στην τρίτη θέση κάτω από το ΠαΣοΚ, με τον αρχηγό του να καταγράφει χαμηλά ποσοστά δημοφιλίας.
Χωρίς εκπροσώπηση σε πολλές περιφέρειες
Οι δημοσκοπήσεις είναι αυτές που επέδρασαν καταλυτικά στο να ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις των διαφωνούντων. «Αν ήταν κατ’ ελάχιστον θετικές, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά» παραδέχονται στελέχη που είναι απέναντι στην ηγετική ομάδα Κασσελάκη. Σε κάθε περίπτωση οι απώλειες είναι σημαντικές.
Είναι ενδεικτικό ότι ο εναπομείναν ΣΥΡΙΖΑ δεν διαθέτει πλέον κοινοβουλευτική εκπροσώπηση σε αρκετές εκλογικές περιφέρειες της χώρας, με χαρακτηριστικότερη την Α’ Αθήνας μετά την αποχώρηση του Νάσου Ηλιόπουλου και του Δημήτρη Τζανακόπουλου.
Χωρίς εκπροσώπηση μένει ακόμα στην Περιφέρεια Ιωαννίνων μετά την ανεξαρτητοποίηση της Μερόπης Τζούφη, στην Περιφέρεια Μεσσηνίας λόγω της αποχώρησης του Αλέξη Χαρίτση, στην Ξάνθη όπου έχει εκλεγεί ο Ζεϊμπέκ Χουσεΐν, στη Ροδόπη όπου την έδρα κατέχει ο Φερχάτ Οζγκιούρ και στη Φλώρινα όπου έχει εκλεγεί η Πέτη Πέρκα, η οποία αποχώρησε μαζί με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο.
Σημειώνεται ότι κοινοβουλευτική εκπροσώπηση δεν έχει ο ΣΥΡΙΖΑ από τις εκλογές του Ιουνίου σε πολλές ακόμα εκλογικές περιφέρειες, όπως στις εννέα μονοεδρικές (Κεφαλλονιά, Ευρυτανία, Φωκίδα, Καστοριά, Γρεβενά, Θεσπρωτία, Ζάκυνθο, Λευκάδα, Σάμο) καθώς και σε Χίο, Σέρρες, Ρέθυμνο, Πιερία, Λέσβο, Λασίθι, Λακωνία, Κυκλάδες, Καρδίτσα, Καβάλα, Ημαθία, Εβρο και Δωδεκάνησα.
Μέσα σε αυτό το τραυματικό πεδίο η Κοινοβουλευτική Ομάδα των 36 μελών καλείται να βρει τον αντιπολιτευτικό της ρυθμό στη νέα εννιακομματική Βουλή που θα διαμορφωθεί μετά τη συγκρότηση της ΚΟ των διαφωνούντων, οι οποίοι θα δώσουν το «παρών» στη μεγάλη μάχη του προϋπολογισμού στα μέσα Δεκεμβρίου, καταθέτοντας τη συνολική πολιτική πρότασή τους απέναντι στην κυβερνητική πολιτική αλλά και στο αφήγημα Κασσελάκη.
Προνόμια Κοινοβουλευτικών Ομάδων
Οι βουλευτές που αποχώρησαν και σκοπεύουν να ιδρύσουν ΚΟ υποβάλλουν στον Πρόεδρο της Βουλής σχετική δήλωση που περιέχει τον τίτλο, τα ονόματα των μελών και του προέδρου της. Η δήλωση υπογράφεται από όλα τα μέλη της ΚΟ και ανακοινώνεται στη Βουλή.
Ο πρόεδρος δικαιούται ιδιαίτερο γραφείο, ενώ γραφεία παραχωρούνται και στην ΚΟ ανάλογα με την χωρητικότητά της.
Η ΚΟ δικαιούται μετακλητούς υπαλλήλους που διορίζονται με απόφαση του Προέδρου της Βουλής μετά από πρόταση του προέδρου της ΚΟ. Ο αριθμός τους είναι ανάλογος με τη δύναμη της ΚΟ.
Ο πρόεδρος της ΚΟ που θα αναδείξουν τα μέλη της θα μπορεί να συμμετέχει στις προ ημερησίας διατάξεως συζητήσεις σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών. Επίσης μπορεί να παρεμβαίνει στις συζητήσεις σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον Κανονισμό για τους αρχηγούς.
Η νέα ΚΟ έχει το δικαίωμα να εκπροσωπείται στη Διάσκεψη των προέδρων καθώς και στις εξεταστικές/προανακριτικές επιτροπές, όπως και στις υπόλοιπες κοινοβουλευτικές επιτροπές.
Η συγκρότηση ΚΟ δεν σημαίνει ότι δικαιούται μέρος της κρατικής χρηματοδότησης που λαμβάνει ο ΣΥΡΙΖΑ (μόνο κομματικοί σχηματισμοί που έλαβαν μέρος στις εθνικές εκλογές και συγκέντρωσαν τουλάχιστον 1,5% λαμβάνουν την προβλεπόμενη κρατική χρηματοδότηση).