Η διατηρούμενη και μετά τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών ασυμμετρία του εγχώριου πολιτικού συστήματος, αυτή η ιδιόμορφη συνθήκη του ενός ισχυρού κόμματος και υποδεέστερων δυνάμεων που δεν δύνανται να συγκροτήσουν αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση εξουσίας απέναντι στην ισχυρή, παρά τη φθορά της, Νέα Δημοκρατία του κ. Μητσοτάκη, προκαλεί γενικευμένες αναταράξεις στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς.

Δύο εβδομάδες μετά τις αποκαρδιωτικές για αυτόν τον άλλοτε κυρίαρχο κύκλο κάλπες, όλες οι δυνάμεις, από το ΠαΣοΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ μέχρι τη Νέα Αριστερά και τις αριστερίστικες εκδοχές της, βιώνουν μέρες μεγάλης αμφισβήτησης και αγωνιώδους, υπαρξιακού τύπου, αναζήτησης. Δεν υπάρχει κόμμα ή σχήμα που να μην αισθάνεται το κενό και τον κίνδυνο υποχώρησης και απαξίωσης προϊόντος του χρόνου.

Η κρίση υπέβοσκε

Την εμφανέστερη κρίση ωστόσο αντιμετωπίζει το ΠαΣοΚ του κ. Ανδρουλάκη, παρότι η επίδοσή του στις ευρωεκλογές δεν ήταν από τις χειρότερες. Κατά τα φαινόμενα υπέβοσκε εδώ και καιρό και η ευρωκάλπη απλώς την αποκάλυψε. Ο κ. Ανδρουλάκης αμφισβητείται μαζικά πλέον από πλήθος στελεχών που μέχρι πρότινος σιωπούσαν και υπηρετούσαν σε μεγάλο βαθμό τις αποφάσεις και τις επιλογές του.

Η απαίτηση καταλογισμού ευθυνών για την αδυναμία κατάκτησης της δεύτερης θέσης και μαζί το αίτημα για έναρξη εσωκομματικών διαδικασιών ανασυγκρότησης και εκλογής νέας ηγεσίας κυριαρχούν στο εσωτερικό του κόμματος. Παλαιότερα και νεότερα στελέχη δεν αφήνουν περιθώρια επιλογών στον κ. Ανδρουλάκη. Οι απειλές του για διαγραφές αποδοκιμάστηκαν και επιπλέον γενικευμένες ήταν οι μομφές για απομονωτισμό, αγοραφοβία και κλειστή, ανασφαλή ηγεσία. Είναι τέτοιας έκτασης και έντασης η αμφισβήτηση, που εκδηλώνεται ακόμη και από μέλη της στενής ομάδας του κ. Ανδρουλάκη.

Ολα τα στοιχεία και οι πληροφορίες βεβαιώνουν ότι ο κ. Ανδρουλάκης, θέλοντας και μη, θα αναγκαστεί να στήσει κάλπες το προσεχές φθινόπωρο και να αντιμετωπίσει τους αμφισβητίες. Δηλωτική της εσωκομματικής κρίσης στο ΠαΣοΚ είναι και η πληθώρα διεκδικητών της ηγεσίας. Στους κύκλους του άλλοτε ισχυρού κόμματος θεωρούν βέβαιη πια την υποψηφιότητα του δημάρχου Αθηναίων κ. Χ. Δούκα, όπως και τη διεκδίκηση του έμπειρου κ. Π. Γερουλάνου, του 33χρονου Μανώλη Χριστοδουλάκη και πιθανόν της κυρίας Μιλένας Αποστολάκη, χωρίς να αποκλείει κανείς και άλλες υποψηφιότητες.

Η αλήθεια ωστόσο είναι ότι πολλοί στο ΠαΣοΚ επικρίνουν τον δήμαρχο Αθηναίων για τη σπουδή που επέδειξε να δηλώσει πρόθυμος να αντικαταστήσει εκείνον που τον έχρισε υποψήφιο για τον πρώτο δήμο της χώρας. Και δικαίως, επειδή ο κ. Δούκας πριν καν καθίσει στην καρέκλα του δημάρχου, πριν δώσει δείγματα ηγεσίας, έσπευσε να δηλώσει υποψήφιος αρχηγός του ΠαΣοΚ. Πολύ περισσότερο όταν αμφισβητείται ο τρόπος που κυβερνά τον δήμο και κυρίως ότι από την πρώτη μέρα τον χρησιμοποιεί ως εφαλτήριο για το επόμενο άλμα στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Οπως και να έχει, το ΠαΣοΚ έχει εισέλθει σε διαδικασία σκληρής εσωστρέφειας, από την οποία το πιθανότερο είναι να βγει πιο πληγωμένο ακόμη και από το αποτέλεσμα της ευρωκάλπης. Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ πάντως θεωρεί την εσωκομματική αντίδραση ασύμμετρη προς το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, μιλάει για αχαριστία, επισείει τον κίνδυνο της διάλυσης του κόμματος και επιφυλάσσεται να απαντήσει δυναμικά στις επόμενες συνεδριάσεις των κομματικών οργάνων.

Ανησυχία στην Κουμουνδούρου

Στον ΣΥΡΙΖΑ επίσης δεν είναι καλύτερα τα πράγματα. Κατά τα φαινόμενα, ο επίσης αμφισβητούμενος Στέφανος Κασσελάκης θα θελήσει να κατοχυρώσει την ηγεσία του και να φέρει το κόμμα στα μέτρα του, δηλαδή να το καταστήσει απολύτως προσωποπαγές, πολύ μακριά από τις παραδόσεις συλλογικής πολιτικής δράσης. Αυτό δηλώνουν άλλωστε και οι πρόσφατες απολύσεις στελεχών που ο ίδιος είχε διορίσει. Ολα τα στοιχεία βεβαιώνουν ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ φοβάται για τα επερχόμενα, τον απασχολούν τα πολλά κύματα αμφισβήτησης και μαζί οι κινήσεις επανατοποθέτησης του προκατόχου του, Αλέξη Τσίπρα, στην πολιτική σκηνή. Γνωρίζει ο κ. Κασσελάκης ότι ο πρώην πρωθυπουργός δεν θα μείνει ακίνητος, παρά θα προετοιμάσει συστηματικά και οργανωμένα τη διεκδίκηση του ευρύτερου χώρου της Κεντροαριστεράς. Για αυτό μέσω του καταστατικού συνεδρίου το προσεχές φθινόπωρο θα θελήσει να ασφαλίσει τη θέση του στον ΣΥΡΙΖΑ και να αποκλείσει την όποια διεκδίκηση. Είναι δηλωτική η πρόταση συνεργασίας προς την κυρία Ζωή Κωνσταντοπούλου της Πλεύσης Ελευθερίας, η οποία, αν και αρχικώς την απέρριψε, επανήλθε τις προηγούμενες μέρες λέγοντας ότι παρακολουθεί με ενδιαφέρον τη διαδικασία αυτοκάθαρσης του Κασσελάκη στον ΣΥΡΙΖΑ.

Περιττό να σημειώσουμε τα κύματα απογοήτευσης που συνοδεύουν τον κύκλο της Νέας Αριστεράς, των άλλοτε προβεβλημένων κυβερνητικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, που ηττήθηκαν κατά κράτος. Ορισμένοι και ορισμένες εξ αυτών πλέον στρέφουν ξανά την κεφαλή προς τον Αλέξη Τσίπρα. Η παρουσία τους στη διεθνή διάσκεψη που οργάνωσε το νεότευκτο Ινστιτούτο Αλέξης Τσίπρας ήταν δηλωτική των προσανατολισμών και των αναζητήσεων.

Ο πρώην πρωθυπουργός

Στο περιβάλλον του Αλέξη Τσίπρα πάντως μετρούν και ξαναμετρούν τον απόηχο της διεθνούς πρωτοβουλίας στο Ωδείο Αθηνών. Οι διοργανωτές νιώθουν απολύτως ικανοποιημένοι από την απήχηση της διάσκεψης και την προσέλευση πλήθους πολιτικών στελεχών από τους όμορους χώρους. Οι στενότεροι των συνεργατών του κ. Τσίπρα εκτιμούν ότι ο πρώην πρωθυπουργός επιχείρησε νέα επιτυχημένη είσοδο στα πολιτικά πράγματα της χώρας και ακόμη πως φανέρωσε δυνατότητες δυναμικής επανάκαμψης, που πολλοί αμφισβητούσαν. Ιδιαιτέρως εκτιμήθηκε η κινητοποίηση πλήθους διεθνών προσωπικοτήτων και το επίπεδο του διαλόγου που διαπέρασε όλες τις συζητήσεις της διεθνούς διάσκεψης. Κοινώς, επιβεβαιώθηκε ότι ο κ. Τσίπρας είναι σε θέση να επανατοποθετηθεί, διαθέτει διεθνείς εμπειρίες και επαφές, μπορεί να παρουσιάσει νέο σχέδιο και νέες πολιτικές για τη χώρα και τους πολίτες της και απελευθερωμένος από τις αγκυλώσεις και τα βάρη του παρελθόντος να απαντήσει με επάρκεια και αξιοπιστία στη μονομέρεια της Νέας Δημοκρατίας του κ. Μητσοτάκη.

Ορισμένοι μάλιστα, αξιολογώντας τις εξελίξεις στα άλλα συγγενή σχήματα και κόμματα, θεωρούν ότι τα γεγονότα τρέχουν ταχύτερα των αρχικών εκτιμήσεων του κ. Τσίπρα και δεν κρύβουν ότι στον βαθμό που είναι δεδομένη η επανάκαμψή του οφείλει και εκείνος να επιταχύνει τον βηματισμό του. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη στον κύκλο του συζητούν το επόμενο μεγάλο γεγονός που θα οργανώσει το Ινστιτούτο του στις αρχές του προσεχούς φθινοπώρου.

Επιπλέον οι στενότεροι των συνεργατών του διαβλέποντας τη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε απολύτως προσωποπαγές κόμμα στο συνέδριο που προετοιμάζει ο κ. Κασσελάκης εισηγούνται, στον βαθμό που επιβεβαιωθεί η μετάλλαξη του κόμματος, να αποχωρήσει από τις τάξεις του, να κόψει δεσμούς δηλαδή από τον κενό περιεχομένου, όπως τον αποδίδουν, κ. Κασσελάκη και να αφιερωθεί απερίσπαστος στην προσπάθεια οικοδόμησης ενός νέου αξιόπιστου κεντροαριστερού σχήματος.

Το σχέδιο και η επιστροφή

Περιττό να σημειώσουμε ότι κ. Τσίπρας έχει διευρύνει τον κύκλο των συνομιλητών του στην πολιτική και στην οικονομία και βεβαίως αντιλαμβάνεται ότι για να επανέλθει με αξιώσεις επιβάλλεται να συγκροτήσει ένα νέο σχέδιο, που και τις προσδοκίες θα αναγεννά και τη δημιουργία νέου πλούτου θα επιδιώκει μέσω κεντρικών επιλογών στους κρίσιμους τομείς της ενέργειας, της άμυνας, της καινοτομίας, των νέων τεχνολογιών, της βιοτεχνολογίας, των εξατομικευμένων φαρμάκων, της εξαγωγικής παραγωγικής βιομηχανίας, του εφοδιασμού και των τροφίμων. Η δημιουργία νέου πλούτου είναι προϋπόθεση για την αναδιανομή και την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, λένε πλέον οι δικοί του, αναγνωρίζοντας ότι δεν μπορεί να υπηρετηθεί με τη δέουσα επάρκεια ο στόχος της κοινωνικής προστασίας και ευημερίας σε περιβάλλον στάσιμης οικονομίας.

Οπως σημειώνουν οι στενότεροι των συνεργατών του, το νέο σχέδιο για τη χώρα οφείλει να λαμβάνει υπ’ όψιν τις νέες τάσεις ανάπτυξης των περιφερειακών αγορών, την επανάκαμψη κεφαλαίων και δραστηριοτήτων στις βάσεις τους και όλα αυτά βεβαίως χωρίς να διαταράσσεται η δημοσιονομική σταθερότητα. Θα έλεγε κανείς ότι η νέα εποχή Τσίπρα στον βαθμό που υπάρξει θα είναι εντελώς διαφορετική, δεν θα έχει σχέση με την «πρώτη φορά», παρά θα είναι χτισμένη σε βάση ρεαλιστική και ικανή να πείσει την πλειονότητα των πολιτών που αναζητεί αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση. Οπως και να έχει, οι επόμενοι μήνες αναμένονται καταιγιστικοί στην πολιτική ζωή της χώρας, με τις αναστατώσεις και τις εκπλήξεις να περισσεύουν.