Στο ελληνικό ρεπερτόριο δεν υπάρχουν τραγούδια για τον πατέρα. Κάτι πήγε να πει ο μακαρίτης ο Σταμάτης ο Κόκοτας, αλλά και τότε κεντρικό πρόσωπο ήταν ο γιος που δεν τον άκουσε τον δόλιο του πατέρα, παρασύρθηκε και μέρα με τη μέρα κ.λπ. Δηλαδή κάτι ακούσαμε για τον πατέρα, αλλά εξ αντανακλάσεως. Αν ο γιος ήταν μια χαρά, δεν θα μαθαίναμε τίποτα. Αντιθέτως, υπάρχουν δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, παρτιτούρες μουσκεμένες από δάκρυα για τη μάνα.
Στα μισά τραγούδια του Καζαντζίδη ακούς ένα μωρό με μπάσα φωνή να κλαίει για τη μαμά του. Η μάνα που πονάει. Το παιδί που νοσταλγεί τη μάνα του. Ολος ο Φρόιντ με ένα μπουζούκι. Πατέρας δεν υπάρχει πουθενά. Λες και όλοι αυτοί γεννήθηκαν ορφανοί ή η μάνα τους μύρισε τον κρίνο. Αλλωστε Παναγιά ήταν η μακαρίτισσα. Αλλά ακόμα και να μην ήταν Παναγιά, ήταν παρθένος. Για μάνα μιλάμε.
Σήμερα είναι η Γιορτή του Πατέρα. Πείτε μου, με το χέρι στην καρδιά, πόσοι το γνωρίζετε. Εντάξει, στα social το ξέρουν και αναρτούν φωτογραφίες του μπαμπά τους, αν και νομίζω ότι αυτό που επιδιώκουν είναι να πάρουν σχόλια για το πόσο γλυκά μωράκια ήταν οι ίδιοι. Και στα ανθοπωλεία επίσης υπάρχουν σχετικές αφίσες. Ομως η κίνηση δεν αντιστοιχεί ούτε στο ένα τρίτο από τον τζίρο που κάνει η Γιορτή της Μητέρας. Λογικό.
Οι περισσότεροι μπαμπάδες παίρνουν για πρώτη φορά λουλούδια όταν δεν μπορούν να το χαρούν καθώς υπάρχει και μια μαρμάρινη πλάκα από πάνω τους. Εντάξει, δεν έγινε και κάτι. Ο μπαμπάς μπορεί και να αισθανθεί αμηχανία αν του χαρίσεις λουλούδια. Του αρκεί μια τρυφερή ματιά. Ενα χάδι στην καράφλα, και αυτό συγκρατημένο.
Στη Γιορτή της Μητέρας θυμόμαστε πάντα τις γυναίκες που δίνουν τον σκληρό αγώνα για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους. Την εργαζόμενη μητέρα, την κεφαλή της μονογονεϊκής οικογένειας και πάει λέγοντας. Για τον πατέρα δεν λέγονται τα αντίστοιχα. Και όμως, δεν είναι λίγοι εκείνοι που μεγαλώνουν μόνοι τους παιδιά ή καταπίνουν χιλιόμετρα κάθε μέρα για να βρεθούν έστω για λίγο κοντά τους. Δεν είναι λίγοι ούτε αυτοί που προσπαθούν να διατηρήσουν επαφή μαζί τους, διαπερνώντας το τείχος μίας σκληρής και αδιάλλακτης πρώην συζύγου – και στη συζήτηση για τη συνεπιμέλεια θεωρήθηκαν εξ ορισμού υπεύθυνοι για τις δυσλειτουργίες στην οικογένεια.
Όμως ζούμε σε έναν κόσμο που φτιάχτηκε από άνδρες και λειτουργεί βάσει στερεοτύπων που επέλεξαν αυτοί. Ο πατέρας στέκει λίγο πιο πέρα, ακλόνητος, σκληρός. Αυτός τιμωρεί, η μάνα παρηγορεί. Η κοινωνία είναι πατριαρχική. Μπορεί στη μάνα να αποδίδεται ιερότητα, αλλά στον πατέρα αναγνωρίζεται κυριαρχία. Ο ίδιος ο Θεός είναι αρσενικό και πατέρας όλων. Και είναι απολύτως φυσιολογικό η σχέση του παιδιού με τη μητέρα να ορίζεται από τον ομφάλιο λώρο. Η αγάπη προς τη μάνα είναι υπαρξιακή, ενστικτώδης. Η αγάπη προς τον πατέρα είναι, ουσιαστικά, κατ’ επιλογή, αποφασίζεται από την ίδια τη ζωή.
Υποθέτω ότι ανάμεσα σε όσους διαβάζετε αυτές τις γραμμές βρίσκονται άνθρωποι που είχαν (ή έχουν) μία εξαιρετική σχέση με τον πατέρα τους. Αλλά και άλλοι που βίωσαν κακοποιητική συμπεριφορά ή αδιαφορία. Κάποιοι που έχασαν νωρίς τον πατέρα τους και κάποιοι άλλοι που θα προτιμούσαν να μείνουν ορφανοί. Οσοι ήσασταν άτυχοι, σήμερα μπορεί να αισθάνεστε αμηχανία, λύπη, οργή. Οι υπόλοιποι, όμως, πείτε το «Πάτερ ημών», χωρίς να απευθύνεστε στον ουρανό.