Η Τουρκία με την ευθεία απειλή πολέμου εναντίον της Ελλάδος (Ερντογάν: «Θα έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ») άλλαξε το προφίλ της μακροχρόνιας συγκρούσεως. Αυτό οδήγησε πολλούς να αναζητήσουν τη λύση στη νέα κατάσταση η οποία διαμορφώνεται, στην Ισορροπία Δυνάμεων. Η Ισορροπία Δυνάμεων περιλαμβάνει συνήθως την παράθεση αριθμητικών στοιχείων, οροφής δυνάμεων, μονάδων, οπλικών συστημάτων κ.τ.λ. Ωστόσο στις συγκρίσεις αυτής της μορφής είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν ανενεργά οπλικά συστήματα, λόγω υποχρεώσεως εκ των Συνθηκών Ελέγχου των Εξοπλισμών, ή να μην καταγραφούν κάποια άλλα, λόγω ελλείψεως σχετικής υποχρεώσεως. Επίσης, δεν συνυπολογίζονται εκείνα τα ποιοτικά στοιχεία (πυρομαχικά, αυτοματισμοί, ηλεκτρονικός έλεγχος, προστασία κ.τ.λ.) τα οποία διαφοροποιούν τα ομοειδή οπλικά συστήματα. Κατόπιν αυτών, η ισορροπία δυνάμεων είναι μια καθαρά τεχνική διαδικασία, κινούμενη στο τακτικό και επιχειρησιακό επίπεδο της συγκρούσεως, η οποία παρέχει μια συγκεντρωτική αλλά εντελώς γενική εικόνα, περιορισμένης χρησιμότητας, καθώς δεν μπορεί να δώσει αξιοποιήσιμα συμπεράσματα ούτε καν για τη χρησιμοποίηση της στρατιωτικής δυνάμεως.

Αν κάποιος θέλει να αναζητήσει πιο αξιόπιστα στοιχεία μπορεί να καταφύγει στη Σχετική Μαχητική Ισχύ. Η Μαχητική Ισχύς αντιπροσωπεύει τη συνολική ισχύ την οποία δύναται να αναπτύξει μια καθορισμένη στρατιωτική δύναμη σε συγκεκριμένο χρόνο, φυσικό (θαλάσσιο, νησιωτικό, ποτάμιο, πεδινό, ορεινό κ.τ.λ.) και επιχειρησιακό περιβάλλον. Σε καμία περίπτωση δεν είναι απλή παράθεση αριθμών (μονάδες, πλοία, αεροσκάφη, πυροβόλα, άρματα μάχης κ.τ.λ.) ή απλοί μαθηματικοί υπολογισμοί. Ο αριθμός των διατιθεμένων μέσων, δηλαδή η αναλογία δυνάμεων, συνιστά αποφασιστικό στοιχείο, δεν είναι όμως το καταλυτικό. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις αποτυχίας του ισχυρού, οι πόλεμοι σε Βιετνάμ, Αφγανιστάν (Σοβιετική Ενωση, ΗΠΑ), Ιράκ. Πέρα από την αναλογία είναι απαραίτητο να γίνει σύγκριση των ισχυρών και ασθενών σημείων των δυνάμεων σε διάφορα ποιοτικά πεδία. Ενδεικτικά αναφέρονται ως τέτοια η διοίκηση και ο έλεγχος των δυνάμεων, το προσωπικό (εκπαίδευση, πολεμική εμπειρία, ηθικό κ.τ.λ.), το επιχειρησιακό και τακτικό δόγμα, οι πληροφορίες, τα πυρά του πεδίου της μάχης, η προστασία και το όριο ζωής των δυνάμεων, η επιμελητειακή υποστήριξη και πάνω από όλα η ηγεσία. Η Σχετική Μαχητική Ισχύς είναι μια συστηματική και μεθοδική εργασία, η οποία καταλήγει στο είδος των επιχειρήσεων οι οποίες είναι δυνατόν να αναληφθούν. Δηλαδή μπορεί να καλύψει το τακτικό και το επιχειρησιακό επίπεδο της συγκρούσεως.

Γενικώς, οι πόλεμοι διεξάγονται από τα Εθνη, ενώ οι στρατιωτικές επιχειρήσεις από τις Ενοπλες Δυνάμεις. Συνεπώς είναι απαραίτητο να συνεξετασθούν, πέρα από τα προαναφερθέντα, και τα στοιχεία του στρατηγικού επίπεδου, που αφορούν στο Εθνος. Τέτοια είναι το σύστημα λήψεως αποφάσεως σε πολιτικο-στρατηγικό επίπεδο, το ανθρώπινο δυναμικό, η οικονομία, η διπλωματία, οι συμμαχίες (συνοχή, αξιοπιστία, ανταπόκριση), η στρατιωτική ισχύς, οι υποδομές, οι υπηρεσίες πληροφοριών, η εθνική αμυντική βιομηχανική βάση, η συνοχή της κοινωνίας, η εσωτερική νομιμοποίηση της συγκρούσεως, το επιδιωκόμενο πολιτικό αποτέλεσμα και πάνω από όλα η στρατηγική. Ολα αυτά συνιστούν την Εθνική Ισχύ.

Τελειώνοντας, η Ισορροπία Δυνάμεων είναι εντελώς ανεπαρκής αντίληψη, αλλά και η Σχετική Μαχητική Ισχύς, που είναι αποδοτικότερη, δεν μπορεί να δώσει λύση στη νέα στρατηγική κατάσταση που έχει διαμορφώσει η Τουρκία. Είναι απαραίτητο να επικεντρωθούμε σε μια συνεχή, συνεκτική και σχεδιασμένη προσπάθεια για την οικοδόμηση ανάλογης Εθνικής Ισχύος, ικανής για τη διαμόρφωση, υποστήριξη και εφαρμογή μιας στρατηγικής επιτυχίας και νίκης.

Ο κ. Κωνσταντίνος Γκίνης είναι στρατηγός ε.α. και επίτιμος αρχηγός ΓΕΣ.