Ο Στέφανος Κασσελάκης αυτοσυστήθηκε ως ειδήμων στον χρηματοπιστωτικό τομέα, αλλά χρειάστηκε να περιμένει μέχρι το Thessaloniki Summit, την περασμένη Τρίτη, για να ξετυλίξει τις γνώσεις του. Και τι παράξενο, αντί να μιλήσει ένας ειδικός, ακούστηκε ένας πολιτικάντης να μηρυκάζει τις ιδεοληψίες ενός τμήματος του ΣΥΡΙΖΑ περί απώλειας των 47 δισ. ευρώ που δόθηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, αποκρύπτοντας τις ευθύνες της κυβερνητικής θητείας του κόμματός του το 2015-2019.
Επίσης, επανέφερε την ιδέα της δημιουργίας δημόσιου πυλώνα στο τραπεζικό σύστημα, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δεχθεί τον όρο της τρόικας να υπάρχει δημόσιος έλεγχος αλλά όχι δημόσιος πυλώνας στον τραπεζικό τομέα, προκειμένου να εκταμιεύονται οι δόσεις του δανείου.
Αλλά ο Κασσελάκης δεν πέρασε από τα μνημονιακά αλώνια. Μπορεί με την άνεση του καινούργιου άφθαρτου να λέει «καμία ασυλία πουθενά». Και μάλλον δεν αντιλαμβάνεται ότι η ρητορική του 2010-2012 ακούγεται σαν ένας μακρινός εφιάλτης στα αφτιά των περισσότερων ψηφοφόρων, αφού πρόσθεσε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι «της μικρής διαχείρισης».
«Θέλουμε να λύσουμε τα προβλήματα της κοινωνίας για τα επόμενα 50 χρόνια», είπε, και αμέσως εξήγησε ότι βλέπει τα επόμενα 50 χρόνια ως επιστροφή στα 50 προηγούμενα, «στην παλιά νοικοκυρεμένη Ελλάδα». Αργότερα στην πλατφόρμα Χ ανέλυσε περαιτέρω τι εννοούσε: «Δεν θα αφήσω τους «νοικοκύρηδες» στη Δεξιά, την ώρα που οι αληθινοί μπαχαλάκηδες είναι αυτοί που μας κυβερνούν και αποσυνθέτουν την κοινωνία».
Το σενάριο της μετάβασης
Αυτή η χασμωδία για το παλιό και το καινούργιο μάλλον δεν οφείλεται στον αδέξιο χειρισμό της γλώσσας, ίσως αποτελεί ένδειξη της εκκολαπτόμενης μετάβασης του ΣΥΡΙΖΑ από τον θορυβώδη χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην ήρεμη αγκαλιά της Κεντροαριστεράς. Το είχε επιχειρήσει προηγουμένως και ο Αλέξης Τσίπρας, αλλά το κόμμα τον τραβούσε προς τα πίσω, μπορεί και ο ίδιος να μην ήταν όσο τολμηρός χρειαζόταν.
Ο Κασσελάκης βρίσκεται στην προνομιακή θέση να του έχουν αδειάσει τη γωνιά όλοι όσοι δεν εγκατέλειψαν ποτέ τον ΣΥΡΙΖΑ του 3%. Προς το παρόν μετράει αποχωρήσεις, βλέπει τα ποσοστά του κόμματός του να πέφτουν στις δημοσκοπήσεις και την προσωπική του δημοφιλία να φλερτάρει με την άβυσσο. Οι ψηφοφόροι του κόμματος είναι διχασμένοι και ο ίδιος δεν έχει ένα καθαρό πολιτικό στίγμα ούτε ένα σαφές σχέδιο για το τι είδους κόμμα θέλει να φτιάξει. Μέσα σε 62 ημέρες από την εκλογή του εξανέμισε την κυριαρχία του Τσίπρα στην Αριστερά και στην Κεντροαριστερά χωρίς να κερδίσει κάπου αλλού.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει περάσει στη δεύτερη θέση και αναμένεται να ενισχυθεί κι άλλο. Τουλάχιστον ο Κασσελάκης δεν έχασε στη Βουλή τη θέση και τα προνόμια του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αν και πλέον περπατάει σε ένα λεπτό σκοινί με τους εναπομείναντες, εφόσον δεν υπάρξουν και άλλες αποχωρήσεις, 36 βουλευτές και με το ΠαΣοΚ να καραδοκεί έχοντας 32 βουλευτές.
Ο άγνωστος λαός του προέδρου
Οσοι έφυγαν θεωρούν ότι τους ακολουθεί η παρακαταθήκη της Αριστεράς και (μόνο) τα καλά στοιχεία της κυβερνητικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ, σαν τον βιβλικό περιούσιο λαό που πίστευε ότι ο Θεός τον ακολουθούσε στις περιπλανήσεις του. Και ο Κασσελάκης όμως σε έναν λαό αναφέρεται, στους 70.000 ψηφοφόρους που τον προτίμησαν για αρχηγό αντί για την Εφη Αχτσιόγλου.
Τι είδους λαός είναι ο λαός του Κασσελάκη κανένας δεν ξέρει.
Ετσι πολιτικά ακατάτακτος όπως είναι ο αρχηγός, που μπορεί να είναι τα πάντα και τίποτα, δεν αποκλείεται να προσελκύσει ένα καινούργιο ακροατήριο διαμαρτυρίας για την ακρίβεια, τους φόρους, τους τραπεζίτες, τη διαπλοκή, το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα, και πάει λέγοντας, που δεν θα είναι μόνο αριστερό.
Γι’ αυτό όσοι βιάζονται να τον ξεγράψουν ίσως κάνουν λάθος.
Το «φαινόμενο Κασσελάκης», η εκλογή δηλαδή ενός αγνώστου στην προεδρία της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δεν ήταν τόσο ουρανοκατέβατο όσο η ενσάρκωσή του. Το έδαφος είχε καλλιεργηθεί από τις βουλευτικές εκλογές, όταν η «Νίκη», ένα άγνωστο κόμμα που εμφανίστηκε ξαφνικά τρεις εβδομάδες πριν από τις εκλογές του Μαΐου, έφτασε μια ανάσα (2,92%) από το πλαφόν του 3% και τον Ιούνιο, με την προίκα του 3,7%, οι 10 βουλευτές του κάθισαν πανηγυρικά στα έδρανα της Βουλής. Οι εξίσου άγνωστοι «Σπαρτιάτες», 17 ημέρες μετά τη δήλωση στήριξης του Ηλία Κασιδιάρη, έλαβαν 243.922 ψήφους (4,7%) και εξέλεξαν 12 βουλευτές. Το σύστημα αιφνιδιάστηκε και στις δύο περιπτώσεις, επειδή πίστεψε ότι η γελοιότητα και ο ανορθολογισμός είχαν ηττηθεί μαζί με τους ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ.
Εκεί που μπορούν να συμβούν τα πάντα
Στο αχαρτογράφητο κομμάτι του εκλογικού σώματος, με το οποίο δύσκολα επικοινωνούν οι παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις, όλα μπορούν να συμβούν. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου να εκλεγεί σχηματίζοντας καρδιές με τα δάχτυλά της και ο Κυριάκος Βελόπουλος καταγγέλλοντας «την Παναγιά την γκέισα». Από την άλλη πλευρά, το TikTok εξασφάλισε γρήγορη και προνομιακή πρόσβαση στο απρόσιτο νεανικό κοινό, σε όσους πολιτικούς έμαθαν πώς να το χρησιμοποιούν προς όφελός τους.
Ο Κασσελάκης με το TikTok κατέκτησε ένα κόμμα. Του μένει να κατακτήσει και περίπου 1 εκατομμύριο ψηφοφόρους για να κερδίσει τον Μητσοτάκη, όπως υποσχέθηκε. Η συγκυρία δεν είναι ευνοϊκή. Η κυριαρχία του μεγάλου του αντιπάλου δεν ραγίζει από τις επιθέσεις της αντιπολίτευσης, στα αριστερά του πολιτικού φάσματος όχι μόνο ανταγωνίζονται πολλοί παίκτες, αλλά οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν και ένα 42% που θέλει νέο αριστερό κόμμα (Prorata). Η ΝΔ και τα εκ δεξιών της κόμματα αθροίζουν 53% (Pulse), με το ρεύμα στη Ευρώπη να ευνοεί ακροδεξιά σχήματα και όχι αριστερά ή κεντροαριστερά.
Ο λαϊκισμός είναι παντού
Στη χώρα μας ο διάχυτος λαϊκισμός μπορεί να ενισχύσει είτε τη Δεξιά είτε την Αριστερά, εξαρτάται από τις καταστάσεις και τα πρόσωπα. Η πρόσφατη ακτινογραφία της Ακροδεξιάς για λογαριασμό του Ινστιτούτου Eteron έδειξε ότι αρτηριοσκληρωτικοί πυρήνες διατηρούνται σε όλα τα κόμματα.
Στην ερώτηση αν πρέπει να επιστρέψουμε στη δραχμή, το 15,7% του ΣΥΡΙΖΑ απαντά θετικά, αν οι Ελληνες είναι ένας σημαντικός λαός που ξεχωρίζει με την ευφυΐα και τον πολιτισμό του, απαντά θετικά το 48,1% του ΣΥΡΙΖΑ, το 65,7% του ΠαΣοΚ, το 37,5% του ΚΚΕ, στα άλλα κόμματα το ποσοστό υπερβαίνει το 70%.
Ο πρώτος ρόλος της γυναίκας πρέπει να είναι αυτός της μητέρας θεωρεί το 24,9% του ΣΥΡΙΖΑ, το 36,5% του ΠαΣοΚ, το 25,6% του ΚΚΕ. Υπέρ της επαναφοράς της θανατικής ποινής τάσσεται το 30,2% του ΣΥΡΙΖΑ, το 45,7% του ΠαΣοΚ, το 33,5% του ΚΚΕ. Θετικά σχετικά με τη συμβολή των μεταναστών στην αύξηση της εγκληματικότητας απαντά το 35,8% του ΣΥΡΙΖΑ, το 66,1% του ΠαΣοΚ, το 35,8% του ΚΚΕ.
Το δίλημμα και ο Πολάκης
Η συντηρητική τάση στην ελληνική κοινωνία δεν εκφράζεται μόνο από τα τρία κόμματα που βρίσκονται στα δεξιά της ΝΔ, την Ελληνική Λύση, τους «Σπαρτιάτες» και τη «Νίκη». Εχει ερείσματα σε όλο το πολιτικό φάσμα και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι απρόσβλητος.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν μπορεί πλέον να ξεπλένει τις αστοχίες της πολιτικής του μέσω του Αλέξη Τσίπρα. Βρίσκεται αντιμέτωπος με την κοινωνία, η οποία αναστενάζει εξαιτίας της ακρίβειας στα σουπερμάρκετ. Αν τυχόν υπάρξει και δημοσιονομική πίεση, κάπου θα ξεσπάσει το κύμα της δυσαρέσκειας.
Ο Κασσελάκης θα είναι καλύτερα τοποθετημένος στο Κέντρο, όπου θα έχει να ανταγωνιστεί τον Μητσοτάκη και τον Ανδρουλάκη ή στον αντισυστημικό χώρο; Αν πάντως επιλέξει το Κέντρο, θα χρειαστεί να καλύψει τα προσωπικά του ελλείμματα, να παρουσιάσει νέο πρόγραμμα, φρέσκα πρόσωπα και να θυσιάσει χωρίς δεύτερη σκέψη τον Παύλο Πολάκη, που αποτελεί κόκκινο πανί για αυτό το πολύ απαιτητικό ακροατήριο. Ακόμα και αν ο ίδιος θελήσει να κάνει τη στροφή, το κόμμα του, που έχει μάθει αλλιώς, θα τον ακολουθήσει; Τι θα συμβεί αν μέχρι τις ευρωεκλογές εμφανιστεί και ένας «Κασσελάκης» της Ακροδεξιάς; Το εκλογικό σώμα είναι έτοιμο, μόνο το «φαινόμενο» λείπει.