Τον Δεκέμβριο του 2015 στην (ονομαστική) ψηφοφορία για το σύμφωνο συμβίωσης ανεξαρτήτως φύλου, που είχε προωθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, η Νέα Δημοκρατία είχε χωριστεί στα τρία: 29 βουλευτές το είχαν καταψηφίσει, 27 απείχαν και 19 το υπερψήφισαν. Τριχοτομημένη θα είναι και τώρα η «γαλάζια» παράταξη στο θέμα της ισότητας στον γάμο και στην τεκνοθεσία για τα ομόφυλα ζευγάρια.
Μόνον που οι συνθήκες είναι διαφορετικές και το όποιο πολιτικό κόστος πολύ μεγαλύτερο – τότε ήταν στην αντιπολίτευση ενώ τώρα η ΝΔ είναι η επισπεύδουσα και επιπλέον «άλλο το σύμφωνο συμβίωσης και άλλο ο γάμος ατόμων του ίδιου φύλου που αφορά την τεκνοθεσία », όπως σχολιάζουν οι θιασώτες του «όχι».
Η αλήθεια είναι ότι η πρωθυπουργική πρωτοβουλία έχει προκαλέσει αναστάτωση και αναταράξεις στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος, η οποία θα κληθεί να σηκώσει στις πλάτες της το βάρος της νομοθετικής ρύθμισης που επίκειται. Και ναι μεν η πρόσφατη συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη άμβλυνε τις οξείες «γωνίες» που υπήρχαν ως προς το εύρος των προωθούμενων αλλαγών (παρένθετη μητέρα) μετριάζοντας τις ενστάσεις και εκτονώνοντας εν μέρει το κλίμα, ωστόσο πολλοί είναι οι βουλευτές που γίνονται κοινωνοί των αντιδράσεων της εκλογικής τους «πελατείας».
«Τα τηλέφωνα δεν έχουν σταματήσει να χτυπάνε» ομολογεί δραστήριος «γαλάζιος» βουλευτής, ο οποίος κινείται στην «γκρίζα ζώνη» και φαίνεται να προσανατολίζεται προς την αποχή. Μάλιστα ο ίδιος οργάνωσε μια δική του έρευνα για να «πιάσει το κλίμα»: επέλεξε 100 πολιτικούς του φίλους με κοινωνική και επιχειρηματική αναγνωρισιμότητα και επιρροή και τους ρώτησε έναν προς έναν ποια είναι η γνώμη τους για την κυβερνητική πρωτοβουλία: «Στους 100 οι 30 ήταν «κατά» και οι 70 προτίμησαν την αποχή. Ούτε ένας όμως δεν ήταν «υπέρ», και αυτό κάτι λέει για τις διαθέσεις του κόσμου μας» αναφέρει.
Οι πιέσεις από τους ψηφοφόρους
Και πράγματι, η μεγαλύτερη ανησυχία ιδίως των βουλευτών που εκλέγονται στην περιφέρεια, είναι οι πιέσεις που εκδηλώνονται στην τοπική κοινωνία από ψηφοφόρους και (κυρίως) από την Εκκλησία. Το τμήμα αυτό αποτελεί μια από βασικές κατηγορίες των διαφοροποιήσεων που εκδηλώνονται.
Αλλη μία κατηγορία είναι εκείνοι που προβάλλουν πρωτίστως ζητήματα συνειδησιακά με αιχμή το θέμα της τεκνοθεσίας, μία περιορισμένη σε έκταση κατηγορία είναι οι «δυσαρεστημένοι» με το Μέγαρο Μαξίμου και τη μη αξιοποίησή τους στην κυβέρνηση (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σε αντίθετη περίπτωση θα συμφωνούσαν με τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών) και μία ακόμα κατηγορία είναι οι βουλευτές που προβάλλουν κυρίως ιδεολογικής φύσεως ενστάσεις – «Είναι εκτός του πλαισίου αρχών και αξιών της ΝΔ» επιμένει ο Θάνος Πλεύρης, ενώ άλλος συνάδελφός του αναρωτιέται: «Γιατί να είναι προσδιοριστικό του νέου Κέντρου αυτό το νομοθέτημα;».
«Ακριβή πολιτικά «εμμονή»»
Η κοινή διαπίστωση-πρόβλεψη είναι ότι πρόκειται για μια «πολύ ακριβή πολιτικά «εμμονή» με διαστάσεις για τον χώρο μας», όπως λέγεται χαρακτηριστικά. Αποκωδικοποιώντας την επιλογή της «αποχής» την οποία «υπέδειξε» ο Πρωθυπουργός ως «αξιόπιστη στάση» για όσους δεν μπορούν να υπερψηφίσουν την τολμηρή μεταρρύθμιση, αποτελεί διέξοδο για εκείνους που ναι μεν θέλουν να διατυπώσουν τις ενστάσεις του, ωστόσο δεν επιθυμούν να προκαλέσουν πρόβλημα στην κυβέρνηση και στον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Οσον αφορά το «όχι» εκεί τα πράγματα παίρνουν άλλη τροπή, καθώς η καταψήφιση… «καίει τα σπαρτά», όπως έλεγε παραστατικά υπέρμαχος της αποχής, εκτιμώντας ότι δημιουργεί πρόβλημα στο Μέγαρο Μαξίμου παρότι δεν έχει τεθεί θέμα κομματικής πειθαρχίας.
Η ανθρωπογεωγραφία των «όχι» και των «αποχών» σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα και στον απόηχο της πρωθυπουργικής παρέμβασης και των εντατικών «φροντιστηρίων» που οργανώθηκαν στην Πειραιώς μοιάζει μοιρασμένη και φαίνεται να πέφτει κάτω από τον «πήχη» των 50 βουλευτών, μια τάση που βαίνει μειούμενη κυρίως από την «ζώνη» της αποχής, στον βαθμό που θα υπάρξουν περαιτέρω συζητήσεις για τις αλλαγές που επέρχονται αλλά και βελτιώσεις.
Προς το «όχι» εκτός του Αντώνη Σαμαρά κινούνται οι Θ. Πλεύρης, Κ. Καραγκούνης, Μ. Χρυσομάλλης, Ευρ. Στυλιανίδης, Θ. Καράογλου, Β. Γιόγιακας, Αν. Κατσανιώτης, Αννα Καραμανλή, Μ. Χαρακόπουλος, Κ. Γκιουλέκας, Αθ. Δαβάκης, Χ. Αθανασίου, Ν. Μηταράκης, Δ. Κυριαζίδης, Κ. Βλάσης, Ι. Πασχαλίδης, Φ. Μπαραλιάκος, Γ. Καρασμάνης, Δ. Κούβελας, Χρ. Μπουκώρος.
Στον «αστερισμό» της αποχής βρίσκονται οι Μ. Βορίδης, Δ. Μαρκόπουλος, Ι. Ανδριανός, Γ. Στύλιος, Μ. Σαλμάς, Αγγ. Συρίγος, Κ. Κατσαφάδος, Ν. Βλαχάκος, Ι. Τραγάκης, Μ. Κόνσολας, Στ. Γκίκας, Αθ. Καββαδάς, Λ. Τσαβδαρίδης, Γ. Γεωργαντάς, Ι. Κεφαλογιάννης, Μ. Παπαδόπουλος, Μαρία Κεφάλα, Ν. Παναγιωτόπουλος, Γ. Βλάχος, Στ. Κελέτσης, Σ. Κουλκουδίνας, Β. Βασιλειάδης, Π. Μαντάς, Αν. Δημοσχάκης, Χρ. Καπετάνος κ.ά.
Αρκετοί είναι εκείνοι που περιμένουν το οριστικό κείμενο του νομοσχεδίου ώστε να λάβουν τις τελικές αποφάσεις τους, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις έμπειρων κοινοβουλευτικών αναμένεται «συρρίκνωση» της αποχής και των αμφιταλαντεύσεων υπέρ του «ναι», κάτι που έχει ήδη διαφανεί από την αλλαγή στάσης βουλευτών με χαρακτηριστική την περίπτωση του Μ. Λαζαρίδη, ενώ αναμένεται και «μετακόμιση» κάποιων «όχι» στην αποχή.
Οι «προβληματισμένοι» σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠαΣοΚ
Σε κάθε περίπτωση το «ναι» τοποθετείται άνω των 100 βουλευτών της ΝΔ. Με ενδιαφέρον αναμένονται οι τοποθετήσεις των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που έχουν διατυπώσει ενστάσεις ή επιφυλάξεις όπως η Αθηνά Λινού και ο Π. Πολάκης, ενώ μεταξύ των «προβληματισμένων» εμφανίζονται, σύμφωνα με πληροφορίες, η Νίνα Κασιμάτη, ο Αλ. Μεϊκόπουλος και ο Ι. Σαρακιώτης.
Στο ΠαΣοΚ το κλίμα είναι πιο «διάχυτο» μετά τις διαφωνίες των Π. Παρασκευαΐδη και Στ. Μιχαηλίδη, οι οποίοι παρ’ όλα αυτά δεν αποκλείεται να κινηθούν προς την αποχή, όπου οδεύουν και οι δύο μουσουλμάνοι βουλευτές Μπαράν Μπουρχάν και Αχμέτ Ιλχάν, ενώ κανείς δεν βάζει το χέρι του στη φωτιά για τον Οδ. Κωνσταντινόπουλο, τη Χριστίνα Σταρακά, τον Αν. Νικολαΐδη και τον Μ. Χνάρη. Τέλος, στην αποχή κατευθύνονται και οι δύο μουσουλμάνοι βουλευτές της Νέας Αριστεράς Ζεϊμπέκ Χουσεΐν και Φερχάτ Οζγκιούρ.
