Οι ακαδημαϊκές «γέφυρες» Ελλάδας και ΗΠΑ έχουν πλέον αποκτήσει θεμέλια ακλόνητα, με τη χώρα μας να αποτελεί τον 8ο κορυφαίο προορισμό σπουδών στο εξωτερικό για αμερικανούς φοιτητές και φοιτήτριες και 4.484 νέους από τις Ην. Πολιτείες να σπουδάζουν ήδη στην Ελλάδα, αλλά και 2.539 Ελληνες και Ελληνίδες στις ΗΠΑ. Για τα παραπάνω, αλλά και όσα απασχολούν την εκπαιδευτική επικαιρότητα, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Γιώργος Τσούνης απαντά στις ερωτήσεις του «Βήματος».
Εναν χρόνο μετά την έναρξη της συνεργασίας μεταξύ ελληνικών και αμερικανικών πανεπιστημίων πού βρισκόμαστε;
«Η πρωτοποριακή Σύνοδος «Φάρος» σηματοδότησε την πρώτη μεγάλη διμερή προσπάθεια για την εδραίωση των εκπαιδευτικών συνεργασιών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας. Ηταν μια τεράστια επιτυχία που προσέλκυσε μια ιστορική αντιπροσωπεία εκπροσώπων από αμερικανικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα προκειμένου να διευρύνουμε και να εμβαθύνουμε τη συνεργασία μας και με τα 24 δημόσια πανεπιστήμια της Ελλάδας. Οι ΗΠΑ είναι υπερήφανες που αποτελούν τον κορυφαίο εταίρο της Ελλάδας στον τομέα της ακαδημαϊκής συνεργασίας, με τη Σύνοδο να ενισχύει ακόμη περισσότερο αυτή την εξαιρετική συνεργασία. Η πρεσβεία μας ήταν ευτυχής που αποτέλεσε αναπόσπαστο μέρος της ομάδας που κατέστησε δυνατή τη διεξαγωγή της Συνόδου.
Η Σύνοδος «Φάρος» έθεσε ισχυρά θεμέλια πάνω στα οποία συνεχίζουμε να χτίζουμε. Είμαστε ευγνώμονες για τη στενή, βασισμένη σε αξίες, συνεργασία που έχουμε με την ελληνική κυβέρνηση, και ιδίως με το υπουργείο Παιδείας, ενώ η πρεσβεία μας συνεργάζεται στενά με την ηγεσία των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων, βοηθώντας στον εντοπισμό νέων ευκαιριών συνεργασίας. Αρκετές συναρπαστικές πρωτοβουλίες βρίσκονται σε εξέλιξη.
Τα παραπάνω έδειξαν ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για εκπαιδευτικές ανταλλαγές, τόσο από τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και από την Ελλάδα. Χάρηκα πολύ που είδα ότι τα φετινά στατιστικά της έκθεσης Open Doors του Ινστιτούτου Διεθνούς Εκπαίδευσης (IIE) υπογράμμισαν αυτό ακριβώς. Περισσότεροι αμερικανοί φοιτητές και πανεπιστήμια από ποτέ στρέφονται προς την Ελλάδα, με αποτέλεσμα αυτοί οι αναπτυσσόμενοι δεσμοί να είναι αμφίδρομοι! Η πρεσβεία μας συνεργάζεται στενά με ελληνικούς φορείς για να διασφαλίσει ότι αυτοί οι αριθμοί θα συνεχίσουν να αυξάνονται, προς όφελος των φοιτητών μας, των πανεπιστημίων μας, και τελικά της σχέσης μεταξύ των εθνών μας».
Είμαστε πιο κοντά στην ιδέα των «κοινών πτυχίων» ελληνικών και αμερικανικών πανεπιστημίων;
«Κάθε πανεπιστήμιο πρέπει να καθορίζει τις δικές του ανάγκες όσον αφορά τις διεθνείς συνεργασίες. Ορισμένα πανεπιστήμια ενδεχομένως επιθυμούν να αποκτήσουν κοινά πτυχία, άλλα πανεπιστήμια μπορεί να ενδιαφέρονται περισσότερο για βραχυπρόθεσμα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών ή για κοινή έρευνα. Τόσο το αμερικανικό όσο και το ελληνικό σύστημα επιτρέπουν αυτού του είδους την ευελιξία για την προσαρμογή της φύσης και της δομής κάθε ακαδημαϊκής συνεργασίας.
Αν έπρεπε να επισημάνω ένα σημαντικό πλεονέκτημα του αμερικανικού εκπαιδευτικού συστήματος, θα έλεγα ότι αυτό είναι η ποικιλομορφία. Το σύστημά μας διαθέτει ευρύ φάσμα ιδρυμάτων που παρέχουν στους φοιτητές επιλογές ως προς το πού, τι και πώς σπουδάζουν με βάση τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες τους. Αυτή η ποικιλομορφία δίνει επίσης τη δυνατότητα στα ακαδημαϊκά ιδρύματα να βρουν το «σωστό ταίριασμα» και να καλλιεργήσουν επιτυχημένες συνεργασίες σε διεθνές επίπεδο.
Θα ήθελα να τονίσω εδώ ότι τα φετινά στοιχεία της έκθεσης Open Doors μας δείχνουν ότι χιλιάδες αμερικανοί και έλληνες φοιτητές επιλέγουν να συμμετάσχουν σε βραχυπρόθεσμα προγράμματα, οπότε βλέπω τεράστιες δυνατότητες για τη δημιουργία περισσότερων προγραμμάτων που θα ανταποκρίνονται σε αυτή τη ζήτηση. Η επένδυση σε αυτά τα προγράμματα σημαίνει επίσης επένδυση στις υποδομές, τη στέγαση και τις φοιτητικές υπηρεσίες».
Στη χώρα μας έχουμε αρχίσει να συζητάμε την ίδρυση και λειτουργία και ιδιωτικών πανεπιστημίων. Τι θα συνεισφέρατε σε αυτόν τον προβληματισμό;
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες φιλοξενούν περίπου 4.000 ακαδημαϊκά ιδρύματα διαφόρων ειδών, συμπεριλαμβανομένων δημόσιων και ιδιωτικών πανεπιστημίων και κοινοτικών κολεγίων. Αυτό το μοναδικό ακαδημαϊκό σύστημα διασφαλίζει ότι φοιτητές από διαφορετικές καταβολές μπορούν να βρουν την εκπαίδευση που τους ταιριάζει. Αυτή η δομή είναι εξαιρετικά ελκυστική και για διεθνείς φοιτητές, προσελκύοντας εκατοντάδες χιλιάδες ξένους φοιτητές στις Ηνωμένες Πολιτείες κάθε χρόνο για σπουδές.
Η πρεσβεία μας έχει επενδύσει σημαντικά στις σχέσεις με τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια. Εκτός από τη Σύνοδο «Φάρος», φιλοξενούμε επίσης τακτικά αμερικανούς ειδικούς ομιλητές που συνεργάζονται με ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια για να μοιραστούν εξειδικευμένη γνώση και να βοηθήσουν να ξεπεραστούν τα εμπόδια στη διεθνοποίηση. Φυσικά, η πρεσβεία μας έχει επίσης εξαιρετικές σχέσεις με τα σχολεία που συνδέονται με τις ΗΠΑ εδώ στην Ελλάδα».
Προσφάτως, φοιτητές στα αμερικανικά πανεπιστήμια προέβησαν σε δημόσιες δηλώσεις υπέρ της παλαιστινιακής πλευράς αναφορικά με την κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Μέση Ανατολή. Τι προκάλεσε αυτό;
«Στις Ηνωμένες Πολιτείες είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι για τις ελευθερίες που διέπουν τον ακαδημαϊκό κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας του λόγου και της έκφρασης. Πιστεύουμε ότι οι ειρηνικές συγκεντρώσεις και η ελεύθερη έκφραση αποτελούν εγγύηση της δημοκρατίας μας. Αυτές οι ελευθερίες είναι κρίσιμες για την προαγωγή της γνώσης, την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και την προώθηση μιας δίκαιης και ενημερωμένης κοινωνίας, υποστηρίζουν την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, τα οποία είναι ουσιαστικά για την πρόοδο των ατόμων, των κοινοτήτων και της ανθρωπότητας.
Ταυτόχρονα, παροτρύνουμε όλους να σέβονται τα δικαιώματα όλων. Οπως είπε ο πρόεδρος Μπάιντεν, ο αντισημιτισμός, η ισλαμοφοβία και άλλες μορφές μίσους δεν έχουν θέση στην Αμερική. Σε μια ακμάζουσα δημοκρατία οι πολίτες μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν την ακαδημαϊκή ελευθερία όχι ως ένα πλεονέκτημα, αλλά ως βάση και προϋπόθεση για την ευημερία των φοιτητών. Αυτή είναι μια αξία που μοιραζόμαστε με την Ελλάδα, γι’ αυτό οι εκπαιδευτικές συνεργασίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας είναι τόσο ουσιαστικές».
Οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες που προσφέρουν οι ΗΠΑ στο ελληνικό κοινό;
«Το Fulbright παραμένει το πλέον σημαντικό διμερές πρόγραμμα ακαδημαϊκής ανταλλαγής, με την Ελλάδα να φιλοξενεί την παλαιότερη Επιτροπή του στην Ευρώπη και τη δεύτερη παλαιότερη στον κόσμο. Μέσω αυτού του προγράμματος, περισσότεροι από 6.000 έλληνες και αμερικανοί υπότροφοι έχουν ταξιδέψει στις χώρες του άλλου τις τελευταίες οκτώ δεκαετίες.
Ένας άλλος τρόπος που προάγουμε τη μακροχρόνια ακαδημαϊκή συνεργασία είναι μέσω της Υποτροφίας Gilman, ενός προγράμματος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, το οποίο επιτρέπει σε φοιτητές με περιορισμένα οικονομικά μέσα να σπουδάσουν στο εξωτερικό, παρέχοντάς τους δεξιότητες κρίσιμες για την εθνική ασφάλεια και την οικονομική ευημερία μας.
Η πρεσβεία μας προσφέρει την υποτροφία Ambassadors Fund για το Πρόγραμμα Καλοκαιρινής Εργασίας (SWT) για φοιτητές πανεπιστημίου στην Ελλάδα προκειμένου να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ και να εργαστούν σε εποχικές θέσεις εργασίας.
Για τους μαθητές, η πρεσβεία των ΗΠΑ υποστηρίζει το πρόγραμμα Future Leaders Exchange και υποτροφίες σε μαθητές ηλικίας 15-17 ετών, ώστε να σπουδάσουν για ένα ακαδημαϊκό έτος σε αμερικανικό λύκειο και να φιλοξενηθούν από μια αμερικανική οικογένεια. Επίσης, υπάρχει το TechGirls, που επιτρέπει σε κορίτσια ηλικίας 15-17 ετών από όλο τον κόσμο να συμμετάσχουν σε ένα καλοκαιρινό πρόγραμμα για δεξιότητες STEM και για τη γυναικεία ενδυνάμωση και οι υποτροφίες Benjamin Franklin Transatlantic. Προσκαλώ όλους τους μαθητές, τους γονείς τους και τους δασκάλους τους να επισκεφθούν τις σχετικές ιστοσελίδες και να μάθουν περισσότερα για αυτές τις μοναδικές εμπειρίες ζωής».
