Ενα χάσμα γενεών έχει διαμορφωθεί στο εσωτερικό της Εκκλησίας. Ενα χάσμα που ήταν μεν γνωστό στους παρεπιδημούντες στη Μονή Πετράκη, όπου βρίσκεται στο Συνοδικό Μέγαρο, αλλά δεν διαφαινόταν στις τοποθετήσεις των αρχιερέων.
Στις αρχές όμως της εβδομάδας η απόφαση της 12μελούς Ιεράς Συνόδου για την Κυριακή της Ορθοδοξίας και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και η συζήτηση που διεξήχθη στο εσωτερικό έδειξαν ότι η νέα γενιά των ιεραρχών έχει θέση και την εκφράζει. Ομως δεν την δημοσιοποιεί και δεν καταψηφίζει τις εισηγήσεις για χάρη της ομοφωνίας αλλά και του σεβασμού προς τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών.
Η σημερινή 12μελής Ιερά Σύνοδος που συνεδριάζει υπό την προεδρία του Αρχιεπισκόπου παρουσιάζει εξαιρετικές ιδιομορφίες. Κατ’ αρχάς συμμετέχουν αρχιερείς όπως ο αντιπρόεδρος της Συνόδου Μητροπολίτης Καρυστίας Σεραφείμ. Η θέση του 95χρονου αρχιερέα ήταν ξεκάθαρη: «Ο ισχυρισμός ότι το θέμα είναι πολιτικό και η πολιτεία νομοθετεί, μας δίνει το δικαίωμα να διατυπώσουμε εν περιλήψει την κρίση επί των λεχθέντων και γραφέντων ότι οι ψηφίζοντες και συζητούντες πολιτικώς χρεωκοπούν, νομικώς αδικούν, ηθικώς αυτοκτονούν και αγιογραφικώς αμαρτάνουν».
Δίπλα στον κ. Ιερώνυμο βρέθηκε και ο Μητροπολίτης Σπάρτης Ευστάθιος. Ο 84χρονος αρχιερέας, κύριος αντίπαλος του κ. Ιερωνύμου στη διεκδίκηση του αρχιεπισκοπικού θρόνου το 2008, στηρίζει πάντα τον κ. Ιερώνυμο. Ποιμένας αλλά και αυστηρός κληρικός, δεν έχει εκφραστεί ποτέ κατά των επιλογών του κ. Ιερωνύμου, γεγονός που πολλές φορές προκαλεί την κριτική των αρχιερέων. Πολλώ δε μάλλον που ανήκει σε εκείνους που στο ζήτημα του γάμου των ομοφύλων έχει την ίδια ακριβώς άποψη και θέση με τον Μητροπολίτη Καρυστίας. Διαφοροποιήθηκε μόνο στην περίπτωση της περιβόητης συμφωνίας Τσίπρα – Ιερωνύμου για τη μισθοδοσία του κλήρου.
Η νέα γενιά
Στο εσωτερικό της Ιεραρχίας υπάρχουν αρχιερείς που εκλέχθηκαν μετά το 2008 και χειροτονήθηκαν από τον ίδιο τον κ. Ιερώνυμο αλλά προσεγγίζουν διαφορετικά τα ζητήματα. Πρόκειται για μέλη της 12μελούς Ιεράς Συνόδου τα οποία εξέφρασαν την προηγούμενη Τρίτη τις ενστάσεις τους από την εισήγηση του Αρχιεπισκόπου να αλλάξει ο τόπος του εορτασμού της Κυριακής της Ορθοδοξίας και να μην προσκληθεί η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Πέντε αρχιερείς, οι μητροπολίτες που εκλέχθηκαν από το 2013 έως και μόλις το 2022 και η ηλικία τους δεν ξεπερνάει το 58ο έτος, εξέφρασαν τον προβληματισμό τους και διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης. Ανάμεσά τους και στενοί συνεργάτες του ίδιου του κ. Ιερωνύμου.
Πρόκειται για τους Μητροπολίτες Μαρωνείας Παντελεήμονα που εκλέχθηκε το 2013 και γεννήθηκε το 1970, Ιωαννίνων Μάξιμο, γεννημένο το 1968, πρώην πρωτοσύγκελο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, πνευματικό παιδί του κ. Ιερωνύμου, που εκλέχθηκε το 2014 και συναντήθηκε με την κυρία Σακελλαροπούλου μόλις τον περασμένο μήνα κατά τη διάρκεια της επίσκεψης που πραγματοποίησε στα Ιωάννινα, Ελασσόνος Χαρίτωνα, εκλεγμένο το 2014 και γεννημένο το 1975 και Θήρας, Αμοργού και Νήσων Αμφιλόχιο που εκλέχθηκε το 2021 και γεννήθηκε το 1970. Αντίστοιχη είναι και η στάση του Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας Δαμασκηνού. Γεννημένος το 1975 και εκλεγμένος μόλις πριν από ενάμιση χρόνο, ο αρχιερέας είναι πνευματικό παιδί του Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιγνάτιου. Ολοι τους επιθυμούσαν μια διαφορετική προσέγγιση του προβλήματος.
Ιερώνυμος: «Δική μου η ευθύνη»
«Η μεγαλύτερη ευθύνη είναι δική μου. Δική μου και η ευθύνη για την απόφαση» φέρεται να δήλωσε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος απευθυνόμενους στους βενιαμίν της Συνόδου, οι οποίοι τελικά υπερψήφισαν την εισήγησή του. Ομως πολλοί αρχιερείς δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους και εκτιμούν ότι ο αρχιεπίσκοπος δείχνει ορισμένες φορές σαν τον «Ιανό» που έχει δύο όψεις: με τη μια του όψη είναι σίγουρος και μπορεί να συζητάει θέματα όπως ο χωρισμός Εκκλησίας και Κράτους, όπως έπραξε επί πρωθυπουργίας Αλέξη Τσίπρα, βέβαιος για το αποτέλεσμα, και από την άλλη πλευρά οδηγείται σε αποφάσεις όπως η προχθεσινή, η οποία υπαγορεύεται από την αντίληψη ότι με τον νόμο για τα ομόφυλα ζευγάρια ηττήθηκε η διοίκηση της Εκκλησίας και πως τώρα θα έρθουν αποφάσεις από την Πολιτεία που θα την πλήξουν καίρια.