Το πρωί της περασμένης Πέμπτης, ο Αλέξης Τσίπρας και ο Νίκος Ανδρουλάκης έλαβαν μέρος στην προπαρασκευαστική Σύνοδο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών στην καρδιά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η παρουσία τους εκεί, στο ουδέτερο έδαφος των Βρυξελλών, επιβεβαίωσε ότι παραμένουν… «δύο ξένοι στην ίδια πόλη».

Διαβάστε ακόμα:

Περίπου 14 μήνες από την εκλογή του Ν. Ανδρουλάκη στην ηγεσία του ΠαΣοΚ, έχουν ακουστεί και έχουν γραφεί διάφορα για τις σχέσεις του με τον Αλ. Τσίπρα. Ποια είναι η πραγματικότητα; Υπάρχει, πράγματι, πεδίο σύγκλισης; Διαφαίνεται περιθώριο ευρύτερης συνεργασίας μετεκλογικά; Εχουν λιώσει οι πάγοι του παρελθόντος; Πόσο κοντά βρίσκονται οι δύο αρχηγοί και τα κόμματά τους; Γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠαΣοΚ κλωθογυρίζει, όπως η κλωστή, ένα πολιτικό παίγνιο με μύθους και αλήθειες. Η πραγματικότητα είναι ότι ούτε πολύ κοντά βρίσκονται για να καίγεται ο ένας ή ο άλλος, αλλά ούτε και πολύ μακριά – το χάσμα που τους χωρίζει εκτιμάται ότι μπορεί να γεφυρωθεί. Ωστόσο, στην πορεία προς τις εκλογές η σχέση των δύο κομμάτων έχει γίνει ευθέως ανταγωνιστική. Απευθύνονται, σε μεγάλο βαθμό, στην ίδια δεξαμενή ψηφοφόρων και έχουν αντικρουόμενους στόχους. Ο κ. Τσίπρας θέλει να διατηρήσει τους σημερινούς συσχετισμούς δύναμης και ο κ. Ανδρουλάκης να τους ανατρέψει.

Πιεστικό «φλερτ» της Κουμουνδούρου για την επόμενη ημέρα

Στις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κυριαρχεί η εξής θεωρία που αποτυπώνει εν πολλοίς και μύχιους πόθους: «Το ορατό ενδεχόμενο πλέον προοδευτικής κυβέρνησης την επομένη της απλής αναλογικής βρίσκει ευήκοα ώτα, με ό,τι αυτό σημαίνει». Τι πρακτικά μπορεί αυτό να σηματοδοτεί για τις σχέσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του ΠαΣοΚ-ΚΙΝΑΛ; Μπορεί πολλά, μπορεί και τίποτα για τα επιτελεία σε Κουμουνδούρου και Χαρ. Τρικούπη, αν και ο Αλέξης Τσίπρας, όπως προκύπτει από τις συζητήσεις που κάνει στα… ενδότερα του επιτελείου του, θα επιθυμούσε τη μετεκλογική συνεργασία με τον Νίκο Ανδρουλάκη.

Ο πρώην πρωθυπουργός αναγνωρίζει, αν και δεν το λέει δημόσια, ότι μια τέτοια προοπτική θα υπονομευτεί από πολλές πλευρές και δεν βλέπει, όπως επισημαίνει σε συνομιλητές του, διάθεση από την ηγεσία του ΠαΣοΚ-ΚΙΝΑΛ για ουσιαστική συζήτηση.

Θετική άποψη έχει για τον Ν. Ανδρουλάκη, αλλά επιμένει σε αυτό που είπε και στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε πριν δέκα ημέρες στο Ζάππειο, ότι είναι «εκβιαζόμενος» ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ-ΚΙΝΑΛ, με ό,τι αυτό σημαίνει και για τα μετεκλογικά διακυβεύματα και τις διεργασίες μετά την κάλπη της απλής αναλογικής.

Προσκλητήριο συνεργασίας

Ο Αλ. Τσίπρας δεν θα σταματήσει να απευθύνει προσκλητήριο για μετεκλογική συνεργασία στη βάση της θεώρησής του για τη δημιουργία ενός προοδευτικού κυβερνητικού σχηματισμού με το ΠαΣοΚ-ΚΙΝΑΛ συμμέτοχο και τον ίδιο ως έχοντα την πρωτοκαθεδρία των κινήσεων.

Το ενδιαφέρον όμως στοιχείο και ταυτόχρονα αρνητικό είναι το γεγονός ότι παρά την επιθυμία του για προοδευτική διακυβέρνηση δεν έχει κάνει ούτε μία κίνηση να συναντήσει τον κ. Ανδρουλάκη και ας δεχθεί την άρνηση.

Πολλές φορές στο παρελθόν απηύθυνε κάλεσμα για συνομιλίες και στην Κουμουνδούρου επιθυμούσαν να υπάρξει έστω ένα μίνιμουμ συνεννόησης σχετικά με αποφάσεις της κυβέρνησης. «Μα είδατε τι έγινε με την τροπολογία για τους καταδικασθέντες χρυσαυγίτες και νεοναζιστές. Ούτε σε αυτό δεν συνεννοηθήκαμε» έλεγαν προχθές συνεργάτες του κ. Τσίπρα, για τον οποίο εδώ χάθηκε μία ακόμη ευκαιρία σύγκλισης.

Η συγκεκριμένη συζήτηση επανέρχεται κατά καιρούς, όπως και αυτή για την ένταξη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην ευρωομάδα των Σοσιαλιστών από το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Το δεύτερο σενάριο το είχε σκεφθεί ο κ. Τσίπρας που βρέθηκε την περασμένη Πέμπτη και πάλι ως παρατηρητής στην προπαρασκευαστική σύνοδο των Ευρωσοσιαλιστών. Ακόμα και αυτή η παρουσία του, λένε κεντρικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, θα «έστρωνε» το έδαφος για μια καλύτερη επικοινωνία με τον κ. Ανδρουλάκη, αλλά ούτε τυπική δεν υπάρχει.

Ως εκ τούτου και με δεδομένο ότι στην παρούσα φάση ο κ. Τσίπρας δεν συζητεί την κίνηση να ενταχθεί ως πλήρες μέλος στο ΕΣΚ, θα συνεχίσει να πιέζει τον κ. Ανδρουλάκη για μετεκλογική συνεργασία αλλά και να πάρει προ των εκλογών καθαρή θέση αφήνοντας, όπως λέει, τη στρατηγική των ίσων αποστάσεων. Μόνο που το χάσμα παραμένει μεγάλο.

Η κάλπη θα κρίνει το μέλλον της σχέσης των δύο αρχηγών

Την ημέρα που ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωνε την αποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ από τη Βουλή, ο Νίκος Ανδρουλάκης βρισκόταν στο γραφείο του στη Χαριλάου Τρικούπη και παρακολουθούσε τη συνέντευξη Τύπου με τους στενούς του συνεργάτες. Ενας από αυτούς σχολίασε «τον βλέπω πεσμένο τον Τσίπρα, σαν να έχει χάσει τη φόρμα του» και ο κ. Ανδρουλάκης γύρισε και τον κοίταξε. Δεν υπήρξε κάτι στην έκφρασή του που να έδειχνε ότι συμφωνεί ή διαφωνεί με την εκτίμηση του συνεργάτη του. Ισως επειδή γνωρίζει ότι ακόμα και ένας «ντεφορμέ Τσίπρας» παραμένει θανάσιμος αντίπαλος. Για τον ίδιο και για το ΠαΣοΚ.

Η προσωπική σχέση των αρχηγών των δύο κομμάτων δεν έχει να παρουσιάσει κάτι το ενδιαφέρον και μάλλον χαρακτηρίζεται από έλλειψη χημείας. Αρκούνται σε τυπικούς χαιρετισμούς, έχουν συνομιλήσει ελάχιστα ακόμα και όταν έχουν βρεθεί προσκεκλημένοι στο ίδιο τραπέζι, δεν έχουν δείξει ενδιαφέρον για μια κατ’ ιδίαν συνάντηση. Η πολιτική τους σχέση είναι ευθέως ανταγωνιστική. Ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να διατηρήσει την κυριαρχία του στον κεντροαριστερό χώρο, ο Νίκος Ανδρουλάκης επιδιώκει να τη σπάσει. Καθώς έχουμε μπει στην τελική ευθεία προς τις εκλογές, ο ανταγωνισμός θα εντείνεται. Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ θέλει τις εκλογές «παράσταση για δύο», ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ «παιχνίδι για τρεις».

Η καχυποψία είναι έκδηλη

Το κλίμα στις σχέσεις μεταξύ των δύο κομμάτων δεν είναι ψυχροπολεμικό, όπως παλαιότερα, αλλά δεν έχει αλλάξει στην ουσία του, η καχυποψία είναι έκδηλη. Ακόμα και η υπόθεση των υποκλοπών, που δημιούργησε ρήγμα στις σχέσεις του Ν. Ανδρουλάκη με τη ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, δεν κατάφερε τελικά να φέρει τα δύο κόμματα πιο κοντά. Αντιθέτως προκάλεσε νέες εστίες έντασης. Στους κόλπους των στενών συνεργατών του προέδρου του ΠαΣοΚ αυτή τη στιγμή επικρατεί οργή για τα υπονοούμενα περί «εκβιαζόμενου Ανδρουλάκη». Τα συνεχόμενα θερμά επεισόδια της τελευταίας εβδομάδας μεταξύ των δύο κομμάτων είναι, όπως λέγεται, τα προεόρτια όσων είναι πιθανό να ακολουθήσουν μέχρι το κλείσιμο της πρώτης κάλπης.

Και η «προοδευτική διακυβέρνηση»; Στο ΠαΣοΚ τη θεωρούν ένα ακόμα «πυροτέχνημα» του Αλέξη Τσίπρα η οποία, για αυτούς, στερείται ουσιαστικού περιεχομένου. Τα κουκιά δεν βγαίνουν. Αλλο όμως, όπως επισημαίνεται, είναι το πραγματικά αδύναμο σημείο της «προοδευτικής διακυβέρνησης». Το ότι τόσο η ηγεσία όσο και η βάση του ΠαΣοΚ δεν αναγνωρίζουν στο πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα τον εκφραστή της δημοκρατικής παράταξης. Ακόμα και την περίοδο που ήταν πρωθυπουργός, πόσω μάλλον τώρα που βρίσκεται αντιμέτωπος με μια ακόμα – διπλή – ήττα.

Η ετυμηγορία της κάλπης είναι αυτή που θα δείξει το μέλλον στις σχέσεις μεταξύ των δύο κομμάτων, ειδικά στην περίπτωση που ο Κυριάκος Μητσοτάκης πετύχει τον στόχο της αυτοδυναμίας. Τότε είναι πολύ πιθανό να πληθύνουν οι φωνές για διεργασίες στον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο. Στο ΠαΣοΚ μια τάση προσέγγισης με τον ΣΥΡΙΖΑ, που αυτή τη στιγμή εκφράζεται κυρίως μέσα από τον αποκλεισμό κάθε συνεργασίας με τη ΝΔ. Και ήδη υπάρχουν όχι μόνο διεργασίες αλλά και συμφωνίες στήριξης κοινών υποψηφίων, κυρίως στις δημοτικές εκλογές.