Η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Μόσχα ήταν μια ανέλπιστα θετική εμπειρία. Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, παρότι βρίσκεται στην αντιπολίτευση, πήγε στις συναντήσεις του με τον Ντμίτρι Μεντβέντεφ και τον Σεργκέι Λαβρόφ με μια προσεκτικά προετοιμασμένη «κυβερνητική» ατζέντα. Τα θέματα που συζητήθηκαν είχαν ασφαλώς την αυτονόητη βαρύτητά τους, επενδύσεις, τουρισμός, εξωτερική πολιτική, Συμφωνία των Πρεσπών – στην οποία η Ρωσία αντιτίθεται. Ωστόσο, αυτό που επιζητούσε η ρωσική πλευρά, όπως μεταδίδουν συνεργάτες του κ. Μητσοτάκη, ήταν να του παραδώσει πρόσωπο με πρόσωπο το μήνυμα ότι επιλέγει εκείνον και όχι τον Αλέξη Τσίπρα ως αξιόπιστο συνομιλητή για τις ελληνικές υποθέσεις.
Αυτό δεν σημαίνει ότι ο πρόεδρος της ΝΔ προσέγγισε τις ρωσικές απόψεις, αλλά ότι είχε φροντίσει εγκαίρως να διαμηνύσει στους συνομιλητές του τις δικές του. Οτι, δηλαδή, σέβεται την ιδιαίτερη σχέση Ρωσίας – Ελλάδας, αλλά το πλαίσιο που θα κινηθεί η χώρα εφόσον κερδίσει τις εκλογές θα είναι αυτό της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ. Και ότι αυτή είναι μια ακλόνητη στρατηγική επιλογή του, διατηρώντας το δικαίωμα να εμπλουτίζει την εξωτερική πολιτική προς όφελος της Ελλάδας. Η εντύπωση που αποκόμισαν όσοι συνόδευαν τον πρόεδρο της ΝΔ ήταν ότι η θερμότητα που είχε αναπτυχθεί ανάμεσα στη ρωσική και την ελληνική κυβέρνηση το 2015 έχει μετατραπεί σε πολικό ψύχος.
Οι επιπολαιότητες
με τη δραχμή το ’15
Η απέλαση των ρώσων διπλωματών τον Ιούλιο του 2018, με διαρροές από ελληνικές διπλωματικές πηγές ότι επιχειρούσαν να επηρεάσουν την κοινή γνώμη κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών, δεν έχει ξεχαστεί στη Μόσχα. Οπως δεν έχει ξεχαστεί στην Ελλάδα η απόπειρα του κ. Τσίπρα να βγάλει τη χώρα από το ευρώ ζητώντας την οικονομική στήριξη του Βλαντίμιρ Πούτιν. «Ως λαός της θάλασσας ξέρουμε να βγαίνουμε από φουρτούνες. Είμαστε ένας λαός που δεν φοβάται να ανοιχτεί σε μεγάλα πελάγη» είχε δηλώσει τον Ιούνιο του 2015 ενώπιον του ρώσου προέδρου. Ο κ. Πούτιν απέρριψε χωρίς δεύτερες σκέψεις την πρόταση του έλληνα πρωθυπουργού, σύμφωνα με τις εκμυστηρεύσεις του Φρανσουά Ολάντ, οι οποίες περιλαμβάνονται στο βιβλίο με τίτλο «Ενας πρόεδρος δεν πρέπει να τα λέει αυτά». Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας αναφέρει ένα τηλεφώνημα που δέχθηκε από τον ρώσο ομόλογό του, ο οποίος τον ενημέρωσε ότι η Ελλάδα ζήτησε να τυπώσει δραχμές στη Ρωσία. «Ηθελα να σου δώσω αυτή την πληροφορία για να καταλάβεις ότι δεν είναι κάτι που επιθυμούμε» του είπε ο κ. Πούτιν.
Αυτή η επιπόλαιη εξωτερική πολιτική και ο μετέπειτα σφικτός εναγκαλισμός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ με τις ΗΠΑ προκάλεσαν στη Μόσχα την εντύπωση, η οποία μεταφέρθηκε μέσα από τα συμφραζόμενα στον κ. Μητσοτάκη, ότι στην Αθήνα δεν έχει αξιόπιστους συνομιλητές. Ειδικά σε μια περίοδο που αναβιώνει η έντονη καχυποψία και σε κάποιους κύκλους στη Δύση η ρωσοφοβία.
Η αποκατάσταση
των σχέσεων
Η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι μια φωνή λογικής και, αν διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες, να βοηθήσει στη σταδιακή αποκατάσταση των σχέσεων της Ρωσίας με τη Δύση.Σε αυτό το πνεύμα κινήθηκε η δήλωση του κ. Μητσοτάκη μετά την ολοκλήρωση των επαφών του στη Μόσχα, οι οποίες περιλάμβαναν και μια συνάντηση με τον πρόεδρο της Δούμας Βιατσεσλάβ Βοροντίν. «Αναπτύσσουμε ένα ευρύ και πυκνό δίκτυο διεθνών επαφών προς όφελος της χώρας και των εθνικών συμφερόντων. Στα πλαίσιο αυτό, οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδος και Ρωσίας αποκτούν τη δική τους ξεχωριστή σημασία. Η Ελλάδα είναι μια χώρα η οποία αναπόσπαστα ανήκει στο δυτικό σύστημα ασφάλειας και αξιών. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι δεν μπορεί να βελτιώσει τις διμερείς σχέσεις με τη Ρωσία» επισήμανε ο πρόεδρος της ΝΔ.
Την επίσκεψη στη Μόσχα δεν την είχε προετοιμάσει λεπτομερώς μόνο το επιτελείο του κ. Μητσοτάκη.
Ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ προσκάλεσε τον πρόεδρο της ΝΔ για γεύμα στο μέγαρο που υποδέχεται μόνο κυβερνητικές αποστολές και όχι επισκέψεις κομμάτων που βρίσκονται στην αντιπολίτευση.
Επιστολή στο ΕΛΚ
κατά Ορμπαν
Αυτό το διάστημα ο κ. Μητσοτάκης εστιάζει περισσότερο στην ανάπτυξη των επαφών του εκτός Ελλάδας. Οι ευρωεκλογές τού δίνουν μεγάλο πλεονέκτημα, ιδίως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Την Παρασκευή, στη συζήτηση που είχε με τον Πίτερ Σπίγκελ των «Financial Times» στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, αξιοποίησε την ευκαιρία προκειμένου να εκφράσει την αποδοκιμασία του για τις πρακτικές του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν, απορρίπτοντας ως απαράδεκτη τη στάση του στο Μεταναστευτικό αλλά και τις, συγκρουόμενες με τις ευρωπαϊκές αξίες, αντιλήψεις του για τη Δικαιοσύνη, τις Ανεξάρτητες Αρχές, και τα μέσα ενημέρωσης. Μάλιστα προανήγγειλε ότι αύριο, Δευτέρα, θα αποστείλει επιστολή στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα με την οποία θα ζητεί την αναστολή της συμμετοχής του κόμματος του κ. Ορμπαν στο ΕΛΚ μέχρι να συμμορφωθεί με τις αυτονόητες ευρωπαϊκές αρχές και αξίες που πρέπει να διέπουν κάθε δημοκρατικό κόμμα στην ΕΕ.
Ο κ. Μητσοτάκης συνέκρινε τις πρακτικές του κ. Ορμπαν με αυτές του κ. Τσίπρα, εκφράζοντας την απορία του για το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές κάνουν τα στραβά μάτια για τον έλληνα πρωθυπουργό. «Εχουν ερωτευτεί ξαφνικά τον κ. Τσίπρα μήπως και κερδίσουν λίγες ψήφους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», είπε, και παραγνωρίζουν ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει μόνο πρόβλημα οικονομίας αλλά και Δημοκρατίας και υπονόμευσης του κράτους Δικαίου. «Θα πρέπει όλοι να δείξουν την ίδια ευαισθησία που δείχνουν έναντι του κ. Ορμπαν και με την περίπτωση του κ. Τσίπρα» επισήμανε.
Επίσης, επανέλαβε την κριτική που ασκεί στους εταίρους ότι ενδιαφέρθηκαν μόνο για την τήρηση των δημοσιονομικών στόχων αδιαφορώντας πλήρως για τις επιλογές του κ. Τσίπρα στην Παιδεία, στην Υγεία, στη Δικαιοσύνη και στη Δημόσια Διοίκηση, οι οποίες στο σύνολό τους, όπως τόνισε, κινούνται σε λάθος κατεύθυνση. «Πολλά σημαντικά ζητήματα οι εταίροι μας τα έχουν βάλει κάτω από το χαλί. Και κάνουν τα στραβά μάτια σε ό,τι δεν σχετίζεται με τις δημοσιονομικές μας υποχρεώσεις» είπε. Αναφερόμενος στο κυβερνητικό του σχέδιο για την πρόκληση ενός αναπτυξιακού σοκ στην ελληνική οικονομία, απευθύνθηκε στη γενιά των 500 ευρώ που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα. Οπως είπε, από την ανάπτυξη της οικονομίας δεν πρέπει να κερδίζουν μόνο οι ιδιοκτήτες και τα ανώτερα στελέχη μια επιχείρησης, αλλά πρωτίστως οι εργαζόμενοι και κυρίως οι χαμηλόμισθοι. «Αυτό είναι το βασικό μου μέλημα. Το πώς θα κάνω τη ζωή των λιγότερο προνομιούχων καλύτερη» σημείωσε.
Πίεση για μείωση
των πλεονασμάτων
Ο κ. Μητσοτάκης έφερε ξανά στο προσκήνιο την πρόθεσή του να διεκδικήσει τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά τον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης της ΝΔ και αφού πρώτα ανακτηθεί η εμπιστοσύνη της χώρας έναντι των εταίρων της και των διεθνών αγορών. «Οταν ζητούσα τη μείωση των πλεονασμάτων πριν από τρία χρόνια ήμουν μόνος. Τώρα βλέπω ότι αυτή η πρότασή μου κερδίζει έδαφος καθώς όλο και περισσότεροι κατανοούν τη σημασία της για την αναπτυξιακή προοπτική της Ελλάδας. Το ανέφεραν ο κ. Βέμπερ, ο κ. Μοσκοβισί, και ο μόνος που δεν το συζητεί είναι κ. Τσίπρας» τόνισε.
Παρατήρησε επίσης ότι οι εταίροι ζητούν τόσο υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα επειδή δεν έχουν πειστεί ότι μπορούμε να πετύχουμε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης. «Η Ελλάδα δεν μπορεί να παραμείνει σε ρυθμούς ανάπτυξης της τάξεως του 1,5% ή 2%. Χρειάζεται να αναπτυχθούμε με 3% ή και 4% τα επόμενα χρόνια, για να ξεφύγουμε οριστικά από την κρίση και να έχουμε τα δημοσιονομικά περιθώρια και την αναγκαία μείωση των φόρων και των εισφορών εργαζομένων και εργοδοτών» εξήγησε. Η ισορροπία της οικονομίας δεν θα διασαλευτεί από τη μείωση των φόρων, πρόσθεσε, γιατί υπάρχουν περιθώρια λόγω των υπερπλεονασμάτων αλλά και επειδή υπάρχουν ακόμη τομείς του κράτους στους οποίους μπορεί να γίνει εξοικονόμηση δαπανών, όπως το κόστος μισθοδοσίας που έχει εκτιναχθεί λόγω των κομματικών προσλήψεων συμβασιούχων και μετακλητών, στον τομέα της Υγείας, κ.α.
Οταν ο Πίτερ Σπίγκελ τού ανέφερε το παράδειγμα του Γιώργου Παπανδρέου, της προσπάθειας που έκανε στο εξωτερικό η οποία υπονομευόταν από το «βαθύ ΠαΣοΚ», ο πρόεδρος της ΝΔ απάντησε ότι δεν του αρέσει η σύγκριση. «Στον κ. Παπανδρέου το κόμμα δόθηκε στο πιάτο, εγώ πάλεψα σκληρά να αποκτήσω την ηγεσία του» είπε. Πρόσθεσε ότι έχει μελετήσει την ιστορία προηγούμενων πρωθυπουργών. «Κάποιοι ξεκίνησαν με καλές προθέσεις, αλλά στο τέλος πλήρωσαν βαρύ κόστος. Δεν σκοπεύω να γίνω άλλος ένας πρωθυπουργός που «ανακυκλώθηκε» από την κρίση. Θέλω να είμαι ο πρωθυπουργός που θα βγάλει τη χώρα οριστικά από την κρίση» υπογράμμισε.
Στην Πειραιώς έχουν καταγράψει λεπτομερώς το ναρκοπέδιο που θεωρούν ότι αφήνει πίσω του ο κ. Τσίπρας προκειμένου να υπονομεύσει την επόμενη κυβέρνηση και την ομαλότητα στη χώρα. Συγκεκριμένα, μιλούν για τη «δημοσιονομική νάρκη» με την αύξηση του κόστους μισθοδοσίας και τις διεκδικήσεις για τα αναδρομικά, την «τραπεζική νάρκη» και το ιδιωτικό χρέος, τη νάρκη σε βασικές υποδομές και υπηρεσίες, όπως η ΔΕΗ και τα ΕΛΤΑ.