Οσοι πρωτοπήγαν στο γραφείο του Αλέξη Τσίπρα μέσα στην αναμπουμπούλα των τελευταίων εξελίξεων στον ΣΥΡΙΖΑ εντυπωσιάστηκαν από την προνομιακή θέα στον Εθνικό Κήπο και τη φωτεινότητα του χώρου, η οποία ερχόταν σε χτυπητή αντίθεση με τα σκοτάδια που κουβαλούσαν μέσα τους. Σε μια άλλη συγκυρία, θα ήταν το κατάλληλο σκηνικό για να ηρεμήσουν τα πνεύματα και να γεφυρωθούν οι αντιθέσεις. Ωστόσο, η αντιπαράθεση έλαβε τόσο προσωπικό χαρακτήρα ώστε το τέλος της συγκατοίκησης ήταν η μόνη ρεαλιστική διέξοδος.
Η διάσπαση ίσως να ήταν αναπόφευκτη ακόμα και στην υποθετική περίπτωση που ο Τσίπρας έμενε στην ηγεσία του κόμματος. Και αυτό γιατί ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και η «Ομπρέλα» διαφωνούσαν με τη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα κόμμα της Κεντροαριστεράς, το δικό τους τοτέμ ήταν η Ριζοσπαστική Αριστερά. Η ομάδα Αχτσιόγλου ακολούθησε τον ίδιο δρόμο για άλλες αιτίες, οι οποίες μετά βίας κρύβουν την προσωπική αντιπάθεια της Εφης για τον Στέφανο και το αντίστροφο.
Ο ανταγωνισμός στη Βουλή
Η κοινοβουλευτική ένωση των δύο ομάδων δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα καρποφορήσει. Αλλωστε, σε αυτόν τον χώρο δεν είναι μόνοι τους, έχουν να αντιμετωπίσουν ανταγωνισμό από το ΚΚΕ, το οποίο δυναμώνει από πρώην δικούς τους ψηφοφόρους, και από το ΜέΡΑ25, που όλο χάνεται αλλά ποτέ δεν πεθαίνει. Δυνητικός αντίπαλος είναι και το κόμμα του Πέτρου Κόκκαλη, το οποίο όταν σχηματιστεί θα απορροφήσει δυνάμεις από την οικολογία, στην οποία κυριαρχούσε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Ελάχιστοι από όσους επισκέφθηκαν τις προηγούμενες ημέρες τον πρώην πρόεδρο του κόμματος ήταν καλοπροαίρετοι. Αρκετοί πήγαν με σκοπό να τον εργαλειοποιήσουν είτε υπέρ είτε κατά του Στέφανου Κασσελάκη, όπως φαίνεται από τις διαρροές που ακολούθησαν αυτές τις συναντήσεις. Αλλά και ελάχιστοι τον άκουσαν τις παραινέσεις του να μη φύγουν από το κόμμα πριν από το συνέδριο.
Ο Τσίπρας προφανώς νοιάζεται για τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μάλλον κρατά ψυχικές αποστάσεις από τα πρόσωπα. Πέντε μήνες έχουν περάσει από την επώδυνη παραίτησή του και όπως εξιστορεί ένας από τους συνομιλητές του εκείνες τις ημέρες που άρχισαν να εκδηλώνονται οι πρώτες αρχηγικές φιλοδοξίες των διαδόχων του τον συνάντησε και του είπε ότι όλοι τού χρωστάνε. Ο Τσίπρας απάντησε βουρκωμένος ότι ελάχιστοι το αναγνωρίζουν.
Οι άνεμοι της ήττας
Το παιχνίδι των λυγμών είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα στην Κουμουνδούρου. Η πτώση των ποσοστών του κόμματος από το 36,34% που το έφερε στην κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2015 στο 31,53% της αξιωματικής αντιπολίτευσης το 2019 και η απώλεια σχεδόν μισού εκατομμυρίου ψηφοφόρων έφεραν τα πρώτα εσωτερικά ρήγματα. Προς τα πού θα πήγαινε ο ΣΥΡΙΖΑ; Στην απάντηση του ερωτήματος δεν συμφωνούσαν όλοι, αλλά η κυρίαρχη φιγούρα του Τσίπρα μετέθεσαν τη σύγκρουση για αργότερα.
Στις εφετινές διπλές εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ αντί να μείνει πλησίον του 30% κατρακύλησε τον Μάιο στο 20% και τον Ιούνιο στο 17,83%. Σχεδόν 1,3 εκατομμύριο ψηφοφόροι τού γύρισαν την πλάτη μέσα σε 8 χρόνια. Το πλήγμα ήταν ασήκωτο, ο Τσίπρας παραιτήθηκε και οι άνεμοι της ανανεωτικής, ριζοσπαστικής, οικολογικής Αριστεράς ξεχύθηκαν προς κάθε κατεύθυνση.
Εκείνη την περίοδο, που τα συντροφικά μαχαιρώματα δεν είχαν φτάσει στην αγριότητα των τελευταίων ημερών, μπήκε στο παιχνίδι ο Στέφανος Κασσελάκης. Κανένας δεν του έδωσε ιδιαίτερη σημασία γιατί μετά τις εκλογές σκόπευε να επιστρέψει την Αμερική. Ωστόσο, η επαφή με τον κόσμο αφύπνισε τη φιλοδοξία που είχε αφήσει κρεμασμένη στην πόρτα του παιδικού του υπνοδωματίου. Οσο ο Κασσελάκης δάμαζε τα κύματα στο Αιγαίο με συμπαραστάτη τον ναύαρχο Αποστολάκη, η Αχτσιόγλου ετοιμαζόταν να αναλάβει το τιμόνι του ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσακαλώτος κατέστρωνε τα δικά του σχέδια για την πλοήγηση του κόμματος στα νερά της επαναριζοσπαστικοποίησης, που είχε απαρνηθεί ο Τσίπρας.
Η πρόβλεψη που δεν βγήκε
Στη δίνη που δημιουργήθηκε ξαφνικά, ο Κασσελάκης ήθελε να φτιάξει ΜΚΟ για την υπεράσπιση των ατομικών δικαιωμάτων, η Εφη συγκροτούσε την ηγετική ομάδα της, ο Κασσελάκης άκουσε την πρόταση να είναι υποψήφιος δήμαρχος, η Εφη τον αντιμετώπισε απαξιωτικά, ο Κασσελάκης θύμωσε μαζί της και τα υπόλοιπα τα έγραψε η κάλπη της 24ης Σεπτεμβρίου. Προτού θέσει υποψηφιότητα ο Κασσελάκης συναντήθηκε με τον παραιτηθέντα πρόεδρο, ο οποίος τον είχε ξεχωρίσει ως ένα πρόσωπο που θα συνέβαλλε στην ανανέωση των ψηφοδελτίων επειδή είχε αύρα και του αφιέρωσε χρόνο. Η Αχτσιόγλου είχε ήδη ανοίξει περπατησιά και κρατούσε διακριτικές αποστάσεις από τον Τσίπρα, παραβλέποντας ότι ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ ήταν κατά βάση τσιπρικός και πολύ θυμωμένος με το εκλογικό αποτέλεσμα.
Κατά την αφήγηση προσώπων που γνωρίζουν καλά τα τεκταινόμενα στον ΣΥΡΙΖΑ, ο Τσίπρας επιχείρησε να τον αποθαρρύνει προειδοποιώντας τον ότι θα φάει πολύ «ξύλο» μέσα και έξω από τον ΣΥΡΙΖΑ και ότι δεν θα εκλεγεί. Εκείνος ήταν σίγουρος ότι θα εκλεγεί, το «ξύλο» δεν τον ενδιέφερε και το μόνο που τον απασχολούσε ήταν αν θα στενοχωρηθεί ο Τσίπρας όταν θα ξαναφέρει το κόμμα στο 30%. Φαίνεται ότι μετά την εκλογή του και τη δημοσκοπική καθίζηση ο Κασσελάκης έπαψε να έχει τέτοιους ενδοιασμούς.
Η αποκήρυξη του μνημονιακού ΣΥΡΙΖΑ στο όνομα των Τσακαλώτων και των Κατρούγκαλων χτυπάει κατευθείαν τον πρώην πρόεδρο, από τον οποίο θέλει να αντλεί τη νομιμοποίησή του σε ένα κόμμα που δεν το ξέρει και δεν τον ξέρει. Ορισμένοι είναι πρόθυμοι να τον δικαιολογήσουν, «δεν έζησε τις καταστάσεις που ζήσαμε, δεν έχει ψυχικούς δεσμούς με τις φυσιογνωμίες του ΣΥΡΙΖΑ».
Ενας «ξένος» με το πλεονέκτημα όμως ότι ακριβώς επειδή δεν συνδέεται με κανέναν προχώρησε αμέσως στην εκκαθάριση των εσωτερικών αντιπάλων του, κάτι που δυσκολευόταν να κάνει ο Τσίπρας με όσους μεγάλωσαν μαζί στα πεζοδρόμια και στους αγώνες της Αριστεράς.
Οι φευγάτοι έδωσαν στον νέο πρόεδρο το καλύτερο άλλοθι, δεν πρόβαλαν κανέναν πειστικό πολιτικό λόγο για την αποχώρησή τους, απλώς δεν τους αρέσει ο νέος αρχηγός. Αποφεύγουν να ομολογήσουν ότι μόνοι τους νομιμοποίησαν την υποψηφιότητά του παραβιάζοντας όλες τις δικλίδες ασφαλείας του Καταστατικού, κυρίως την πρόβλεψη ότι οι υποψήφιοι αρχηγοί εγκρίνονται από το συνέδριο.
Σε μια Κεντροαριστερά πολυδιασπασμένη, με παίκτες χωρίς πραγματική ισχύ και με πτήσεις χαμηλών προσδοκιών, είναι νωρίς να κρίνει κάποιος το μέλλον του Κασσελάκη. Μπορεί να συνεχίσει να πέφτει, ίσως όμως καταφέρει να αλλάξει ακροατήριο, όπως έκανε ο Τσίπρας στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015. Ετσι κι αλλιώς δεν έχει κάτι να χάσει.
Ο ΣΥΡΙΖΑ που του απέμεινε δεν είναι ο παλιός ΣΥΡΙΖΑ, αν χάσει στις ευρωεκλογές θα φορτώσει την ήττα στους «αποστάτες», το ερώτημα «τι λέει ο Τσίπρας για όσα συμβαίνουν;» θα ξεθωριάσει. Το μόνο που θα χρειαστεί να διευθετήσει είναι η σχέση του με τον Παύλο Πολάκη, ο οποίος «έφαγε» ήδη έναν αρχηγό που αργά αναγνώρισε τη ζημιά που υπέστη. Το φάντασμα του Τσίπρα όμως δεν μπορεί να κατοικήσει πια ούτε στον ΣΥΡΙΖΑ της Κουμουνδούρου ούτε στον ΣΥΡΙΖΑ της διάσπασης. Οπως ήρθαν τα πράγματα, ο πρώην αρχηγός μάλλον προτιμά να αγναντεύει από τη μοναξιά του γραφείου του τις φυλλωσιές του Εθνικού Κήπου.