Το 2024 αποδείχθηκε ότι ήταν μια χρονιά επιβεβαίωσης, αναγέννησης, αλλά και ανατροπών για τον Νίκο Ανδρουλάκη. Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ περπάτησε πάνω στο τεντωμένο σκοινί των κομματικών ισορροπιών και κατάφερε να μην πέσει στο κενό.
Τίποτα δεν ήταν αυτονόητο το βράδυ των ευρωεκλογών, όταν αμφισβητήθηκε η ηγεσία του, παρότι ανέβασε το ποσοστό του ΠαΣοΚ, αλλά όχι τόσο ώστε να υποστείλουν οι αντίπαλοί του τις φιλοδοξίες τους. Στις 13 Οκτωβρίου ο Ανδρουλάκης ανανέωσε τη θητεία του, παράλληλα όμως αύξησε τις προσδοκίες της βάσης του κόμματος.
Κατά τη διάρκεια της δύσκολης και αβέβαιης προεκλογικής πορείας εμφάνισε μια πολιτική ωριμότητα που αιφνιδίασε τους υπόλοιπους. Κατ’ αρχάς με την απόφασή του να οδηγήσει γρήγορα και οργανωμένα το ΠαΣοΚ σε εκλογές, χωρίς να εμπλακεί σε αντιπαραθέσεις με τους αμφισβητίες του, οι οποίοι επίσης κράτησαν τη σημαία της σοβαρότητας και της ευθύνης ψηλά.
Οι συνθήκες της εσωκομματικής αντιπαράθεσης τελικά τούς ωφέλησαν όλους, το ΠαΣοΚ εμφάνισε μια εικόνα κόμματος που δεν έτρωγε τις σάρκες του, αλλά προετοιμαζόταν να γίνει αξιωματική αντιπολίτευση, ενδεχομένως και – μελλοντικά – κυβέρνηση. Δίπλα του ο ΣΥΡΙΖΑ κατέρρεε με πάταγο ανάμεσα σε τοξικές αντεγκλήσεις.
Μπορεί η νέα εντολή να αναγεννήσει έναν παλαιό πρόεδρο; Το ερώτημα μοιάζει με γρίφο της Σφίγγας. Ενας εσωστρεφής άνθρωπος όπως είναι ο Ανδρουλάκης μπορεί να μεταμορφωθεί σε σταρ του TikTok; Οι κακόπιστοι θα πουν όχι, ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ όμως αποφάσισε να αλλάξει δέρμα. Φόρεσε το ωραιότερο χαμόγελό του, κάνει βίντεο στο TikTok που γίνονται viral, αλλάζει με έναν πολύ δικό του ήπιο ρυθμό, που ακόμα και αν δεν τρελαίνει τα πλήθη μεταδίδει σιγουριά για έναν πολιτικό που δεν θα παίξει ποτέ τη χώρα στα ζάρια.
Χωρίς λευκή επιταγή
Η επιταγή που έδωσαν για δεύτερη φορά τα μέλη και φίλοι του ΠαΣοΚ δεν είναι λευκή, και αυτό το γνωρίζει. Ως επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είναι ο τέταρτος πολιτειακός παράγοντας της χώρας. Το ποσοστό του κόμματος έχει ανοδική πορεία και αγγίζει το 20%.
Ο ίδιος είναι ο δημοφιλέστερος πολιτικός αρχηγός και το ΠαΣοΚ είναι το κόμμα με τη μεγαλύτερη πολιτική επιρροή. Μπορεί όμως να αποτελέσει εναλλακτική επιλογή διακυβέρνησης όσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης στοχεύει τον αντίπαλό του στην αχίλλειο πτέρνα του, που είναι η πρωθυπουργησιμότητα; Δηλαδή μπορεί το ΠαΣοΚ να γίνει κυβέρνηση όσο ο Ανδρουλάκης δεν προβάλλει ως αξιόπιστη λύση για την πρωθυπουργία;
Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ προσπαθεί να λύσει ταυτόχρονα τα δύο προβλήματα. Με μπαράζ τροπολογιών και προτάσεων καταφέρνει μικρές κοινοβουλευτικές νίκες. Οπως έγινε πρόσφατα στην περίπτωση των χρεώσεων των τραπεζών και της παύσης της χρηματοδότησης των «Σπαρτιατών», αλλά και στο θέμα της στέγασης που μετά από τρεις διαδοχικές επίκαιρες ερωτήσεις ανάγκασε την κυβέρνηση να πάρει κάποια μέτρα.
Τα πρώτα σύννεφα
Η σημερινή συντεταγμένη εικόνα του ΠαΣοΚ δεν ήταν αυτονόητη στην αρχή του 2024. Το ΠαΣοΚ ήταν τότε ψηλά στις δημοσκοπήσεις και το όμορο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ βυθιζόταν στην εσωστρέφεια και στην αμφιθυμία. Γρήγορα εμφανίστηκαν τα πρώτα σύννεφα στη Χαριλάου Τρικούπη.
Ο πρώτος πολιτικός σταθμός του νέου έτους είναι η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και η επιλογή του Πρωθυπουργού θα δείξει πώς και σε ποιον βαθμό 0 ίδιος θα επαναφέρει την πολιτική ισορροπία
Τον Φεβρουάριο η κυβέρνηση έφερε στη Βουλή το νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο και 11 βουλευτές του ΠαΣοΚ απείχαν από την ψηφοφορία, προκαλώντας την αντίδραση του προοδευτικού κόσμου. Στις αρχές Μαρτίου, όταν η κυβέρνηση έφερε στη Βουλή το νομοσχέδιο για την ιδιωτικοποίηση των ΑΕΙ πάλι υπήρξαν αντιρρήσεις από ορισμένους βουλευτές που τον κατηγορούσαν ότι δεν συνεδριάζουν τα όργανα για να πουν την άποψή τους.
Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ επέβαλε κομματική πειθαρχία βαθαίνοντας το εσωτερικό ρήγμα. Το ρήγμα όμως είχε κάνει την εμφάνισή του. Η πρόταση δυσπιστίας που κατέθεσε στη συνέχεια του απέφερε τα πρώτα χειροπιαστά κέρδη. Ενωσε την αντιπολίτευση στα αριστερά του και ανάγκασε τον Πρωθυπουργό να απομακρύνει από το Μέγαρο Μαξίμου δύο κορυφαίους υπουργούς και στενούς συνεργάτες του.
Μετά τις ευρωεκλογές
Στις ευρωεκλογές το ΠαΣοΚ δεν πήρε τη δεύτερη θέση, όπως ζητούσε ο πρόεδρός του, παρά τη μεγάλη κινητοποίηση του κομματικού μηχανισμού. Δεν έχασε όμως. Κέρδισε δύο νομούς και σε πολλούς ήρθε δεύτερο κόμμα, στην Αθήνα και στα μεγάλα αστικά κέντρα έπεσε μέσα στη μαύρη τρύπα.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης μίλησε για γεωγραφική ασυμμετρία και τόνισε πως αυτή η εικόνα πρέπει να διορθωθεί, αλλά πριν από αυτό έπρεπε να διορθώσει την κομματική ασυμμετρία. Η ηγεσία του αμφισβητήθηκε και ο ίδιος κατάλαβε ότι έπρεπε να μπει στη βάσανο των εκλογών.
«Δεν μπορώ να αφήσω το κόμμα να σέρνεται, γι’ αυτό πήρα την απόφαση να πάμε σε εκλογές» έλεγε σε όποιον τον ρωτούσε. Στην εσωκομματική κάλπη είχε απέναντί του τον Παύλο Γερουλάνο, τον Χάρη Δούκα, τον Μιχάλη Κατρίνη, τη Νάντια Γιαννακοπούλου και την υποψηφιότητα-έκπληξη της Αννας Διαμαντοπούλου, η οποία μετά τις εκλογές ανέλαβε νευραλγικό ρόλο στο κόμμα. Ο Ανδρουλάκης έδωσε χώρο και λόγο σε όλους, αναδιοργάνωσε την Κοινοβουλευτική Ομάδα και δημιούργησε το Συντονιστικό Πολιτικό Κέντρο με σκοπό να επιταχύνει τις κομματικές διαδικασίες. Και το ΠαΣοΚ έγινε αξιωματική αντιπολίτευση μετά από το φυλλορρόημα του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν έκανε τη μετακόμιση
Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ αποδέχθηκε τη θέση αλλά όχι το αντίστοιχο γραφείο στη Βουλή. Σύμφωνα με το τυπικό παρέλαβε τα κλειδιά από τον Πρόεδρο της Βουλής, μέσα όμως δεν μπήκε. Εξακολουθεί να εργάζεται στο ίδιο γραφείο του ΠαΣοΚ και αυτό κάτι λέει για τον χαρακτήρα του και για τη επιμονή με την οποία κυνηγάει τους στόχους του.
Τώρα που η ελπίδα θρέφει ξανά έπειτα από πολλά χρόνια την εκλογική βάση του και που ο προβολέας μεγεθύνει τα σωστά και τα λάθη του, η κλεψύδρα γύρισε και απομένει στον ίδιο να καθορίσει τι θα φέρει ο χρόνος που μετράει αντίστροφα.