Η στρατηγική ήττα στις διπλές εκλογές Μαΐου και Ιουνίου ανέδειξε την ανάγκη για ιδεολογικό, πολιτικό, προγραμματικό και οργανωτικό επαναπροσδιορισμό του ΣΥΡΙΖΑ.
«Ενας ιστορικός κύκλος έκλεισε» ανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας στην τελευταία ομιλία του ως πρόεδρος του κόμματος, και έχει απολύτως δίκιο.
Ο νέος πολιτικός κύκλος επιφορτίζει τα μέλη και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ με ένα επιπλέον ιστορικό καθήκον για τον προοδευτικό και δημοκρατικό χώρο. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να «απλωθεί» κοινωνικά και πολιτικά. Για να επιτευχθεί ο στόχος και να ανακτηθεί η κυβερνητική προοπτική προκύπτουν συγκεκριμένα προαπαιτούμενα:
Ιδεολογικά, ένα κόμμα που κατόρθωσε σε αντίξοες συνθήκες να συγκεράσει διαφορετικά ρεύματα της Αριστεράς θα πρέπει να επιχειρήσει το άλμα προς την ιδεολογική ενότητα δίχως να χάσει τον πολιτικό του προσανατολισμό. Χρειάζεται σύνθεση (όχι σε αφηρημένους μέσους όρους) αλλά και υπέρβαση των αντιθέσεων του χθες, με βάση τις νέες διαιρετικές τομές του νέου πολυπολικού κόσμου. Ο στρατηγικός στόχος για τον κοινωνικό μετασχηματισμό, με όρους δικαιοσύνης για τους πολλούς, μπορεί να αποτελέσει την πυξίδα μας στη νέα σελίδα που ανοίγει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Στο πολιτικό φάσμα εντοπίζεται ένα κενό εκπροσώπησης που μπορεί εν δυνάμει να είναι και πλειοψηφικό, σε σχέση με τα κοινωνικά στρώματα που το αποτελούν. Δεν θέλουμε να είμαστε ούτε μια εκφυλισμένη σοσιαλδημοκρατία της διαχείρισης και της ενσωμάτωσης, αλλά ούτε και μια φοβική Αριστερά, που δεν θέλει να αναλάβει ευθύνες. Η κυβέρνηση είναι το μέσο για τις αλλαγές που θα μας οδηγήσουν να παλεύουμε από μια καλύτερη αφετηρία και να επιτυγχάνουμε μικρές ή μεγάλες νίκες.
Προγραμματικά δεν αρκεί η Αριστερά να μιλά μόνο για την αναδιανομή του πλούτου. Πρέπει στη συζήτηση να μπει το πώς παράγεται ο πλούτος και αν επιτυγχάνεται η ισότιμη πρόσβαση των πολιτών σε αυτόν. Νέες εργασιακές σχέσεις, τεχνητή νοημοσύνη, εθνικά θέματα και εξωτερική πολιτική, κλιματική αλλαγή και μετανάστευση απαιτούν σύγχρονες αναλύσεις και επικαιροποιημένες θέσεις.
Οργανωτικά, ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει σημαντικές αδυναμίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η εκκωφαντική ανυπαρξία με ελάχιστες εξαιρέσεις, σε μαζικούς χώρους (συνδικάτα, επιμελητήρια, νεολαία και αυτοδιοίκηση) απαιτεί ολική αλλαγή στάσης και θέσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μπει στη μάχη με όρους κοινωνίας και όχι μέσω μια πολιτικής μεταγραφολογίας κορυφής. Αντί να προσκαλεί στελέχη που διετέλεσαν σε θέσεις ευθύνης την προηγούμενη περίοδο, πρέπει να χτίσει από τα κάτω κοινωνικά στελέχη, χωρίς να αντιμετωπίζει τις πολιτικές διαδικασίες, με όρους «μιας χρήσης» ή «κομματικής ανακύκλωσης».
Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει, παρά την ήττα, κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρέπει να αποκτήσει νοοτροπία κυβερνητικού κόμματος, σε συνθήκες δύσκολες. Χρειάζεται ένα πανδημοκρατικό προσκλητήριο των δυνάμεων της κοινωνίας που θα μπορέσει να αποκαθηλώσει τη Δεξιά και να προβάλει μια ολοκληρωμένη εναλλακτική ιδεολογικοπολιτική πλατφόρμα εξουσίας.
Ο κ. Διονύσης Τεμπονέρας είναι μέλος της ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
