Μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα επιδιώξει η κυβέρνηση να έχει ψηφιστεί η συμφωνία των Πρεσπών. Τα σχετικά κείμενα της συμφωνίας αναμένεται να κατατεθούν αύριο και θα εκκινήσουν οι προβλεπόμενες κοινοβουλευτικές διαδικασίες συζήτησης στην Επιτροπή Εξωτερικών και Αμυνας και ακολούθως ψήφισης στην Ολομέλεια. Με διακηρυγμένη την πρόθεση της αντιπολίτευσης να υπάρξει άπλετος χρόνος συζήτησης και με δεδομένη τη δέσμευση που ανέλαβε ο Πρωθυπουργός ότι θα δοθεί άνεση χρόνου στα κόμματα, η συμφωνία αναμένεται να τεθεί προς συζήτηση στην Επιτροπή σε μία πολύωρη ή σε δύο συνεδριάσεις και στην Ολομέλεια σε δύο συνεδριάσεις. Αν δεν υπάρξουν αιφνιδιασμοί – όπως στην περίπτωση υποβολής πρότασης δυσπιστίας εκ μέρους της ΝΔ – στην κυβέρνηση θα ήταν ικανοποιημένοι να έχει ψηφιστεί η συμφωνία μέχρι την Παρασκευή 25 Ιανουαρίου, ενώ σε σύντομο χρονικό διάστημα αναμένεται να έρθει προς ψήφιση και το Πρωτόκολλο ένταξης της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, διαδικασία που δεν αποκλείεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα του Φεβρουαρίου.

Η διαδικασία
κύρωσης

Στο παρασκήνιο εξελίσσεται μια μεγάλη συζήτηση όσον αφορά τη διαδικασία κύρωσης, με τη ΝΔ να προειδοποιεί ότι δεν θα ανεχθεί αλλοίωση της σύνθεσης της αρμόδιας επιτροπής, οι συσχετισμοί της οποίας αλλάζουν – όπως και σε όλες τις επιτροπές της Βουλής – μετά το «διαζύγιο» με τους ΑΝΕΛ, με αποτέλεσμα ο ΣΥΡΙΖΑ να μη διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, κάτι που δεν έχει σχέση με την απόλυτη πλειοψηφία των 151 ψήφων εμπιστοσύνης που έλαβε.

Στις επιτροπές, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, αποτυπώνεται αναλογικά η δύναμη που διαθέτουν οι Κοινοβουλευτικές Ομάδες. Με 145 βουλευτές, ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει αναλογικά στην 55μελή Επιτροπή Εξωτερικών και Αμυνας 27 βουλευτές, ενώ ο Σπ. Δανέλλης που εκπροσωπούσε σε αυτήν το Ποτάμι έχει διαγραφεί και θα αντικατασταθεί. Ακόμα και αν παραμείνει μέλος της επιτροπής ως ανεξάρτητος βουλευτής (που στηρίζει τη συμφωνία των Πρεσπών), για να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ την απόλυτη πλειοψηφία (μαζί με τη θετική ψήφο του κ. Δανέλλη) θα πρέπει να αυξηθεί η δύναμή του κατά έναν βουλευτή (29-28). Αυτό όμως μπορεί μόνον υπό τις προϋποθέσεις που θέτει ο Κανονισμός της Βουλής, ο οποίος προβλέπει ότι «μπoρεί να αυξoμειώνεται o αριθμός των μελών κάθε επιτρoπής με απόφαση τoυ Πρoέδρoυ της Boυλής, χωρίς να θίγεται, σε κάθε επιτροπή, η απόλυτη πλειοψηφία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας που διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή». Απόλυτη πλειοψηφία όμως δεν διαθέτει η ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ.

Ετερόκλητη πλειοψηφία

Η ΝΔ έχει διαμηνύσει ότι «το Σύνταγμα και ο Κανονισμός της Βουλής δεν προβλέπουν ως κριτήριο συγκρότησης των επιτροπών την όποια συγκυριακή και ετερόκλητη πλειοψηφία μπορεί να προκύψει από μια ψήφο εμπιστοσύνης» και ότι «δεν θα επιτρέψει ούτε αυθαίρετες ερμηνείες, ούτε να αλλοιωθούν οι πραγματικοί συσχετισμοί των πολιτικών δυνάμεων». Αυτό κατέστησε σαφές και ο Κ. Μητσοτάκης, αλλά και ο μέχρι πρότινος εταίρος του Αλ. Τσίπρα, Π. Καμμένος! Οι ΑΝΕΛ μάλιστα έχουν καλέσει τα κόμματα της αντιπολίτευσης να είναι σε «εγρήγορση» και έστειλαν και σχετικό έγγραφο στον Πρόεδρο της Βουλής.

Το ερώτημα που έχει ανακύψει πλέον είναι: αν δεν αποσπάσει η συμφωνία των Πρεσπών στην επιτροπή τη σύμφωνη γνώμη της απόλυτης πλειοψηφίας των μελών της τότε τι γίνεται; Ο Πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης έχει δηλώσει ότι «όλα όσα έχουν να κάνουν με τις επιτροπές της Βουλής και τη λειτουργία της Βουλής θα γίνουν απολύτως κατά το Σύνταγμα, κατά τον νόμο και κατά τον Κανονισμό», διευκρινίζοντας πάντως πως «αυτονόητο είναι ότι νομοθετεί η Ολομέλεια της Βουλής και ο νοών νοείτω».

Μια ερμηνεία της δήλωσης αυτής είναι ότι ακόμη και αν η αρμόδια επιτροπή δεν εγκρίνει κατά απόλυτη πλειοψηφία τη συμφωνία, η διαδικασία κύρωσής της θα προχωρήσει κανονικά στην Ολομέλεια, η οποία, σύμφωνα με το Σύνταγμα, «ασκεί το νομοθετικό της έργο σε Ολομέλεια». Οπως αναφέρουν αρμόδιοι νομικοί κύκλοι, οι διαρκείς επιτροπές έχουν γνωμοδοτικό χαρακτήρα, επεξεργάζονται και εξετάζουν τα νομοσχέδια που εισάγονται σε αυτές, συντάσσουν και υποβάλλουν προς την Ολομέλεια σχετική έκθεση που περιέχει «την πρόταση της επιτροπής για την αποδοχή ή την απόρριψη του νομοσχεδίου». Ως εκ τούτου η επιτροπή δεν δύναται να μπλοκάρει ένα νομοσχέδιο ώστε να μην προχωρήσει στην Ολομέλεια.

Τι προβλέπει
το Σύνταγμα

Το Σύνταγμα βέβαια προβλέπει υπό περιορισμούς που το ίδιο θέτει (άρθρο 72) να ασκείται νομοθετικό έργο και από τις διαρκείς κοινοβουλευτικές επιτροπές (άρθρα 70, παρ. 2), αλλά δεν είναι σαφές σε ποιες περιπτώσεις. Οπως και να έχει, το ζήτημα θα απασχολήσει έντονα τα κόμματα και σε κάθε περίπτωση το ενδεχόμενο να μην εγκριθεί ένα θέμα μείζονος εθνικής σημασίας όπως η συμφωνία των Πρεσπών από την πλειοψηφία της επιτροπής θα έχει τουλάχιστον σε επίπεδο πολιτικών συμβολισμών αρνητικό αντίκτυπο για την κυβέρνηση.