Εχω προσπαθήσει να περιγράψω από αυτή τη φιλόξενη στήλη μια λύση για το Μεσανατολικό που θα προσέφερε ειρήνη και ασφάλεια στη μία πλευρά, αξιοπρέπεια και ευημερία στην άλλη. Ενα καθεστώς με πολύ ανοικτά σύνορα και στενή οικονομική συνεργασία ανάμεσα στους δύο λαούς, κάτι όπως το σχήμα οικονομικής ενότητας που περιγράφεται στην 181/1947 απόφαση του ΟΗΕ, ή κάποια σχέση όπως ανάμεσα στα κράτη της Ευρωζώνης ή κάτι ακόμη πιο φιλόδοξο όπως μια διεθνική ομοσπονδιακή οντότητα.
Η αντίδραση καλοπροαίρετων φίλων είναι πάντα ίδια: «Ευσεβείς πόθοι. Υπάρχει τόσο συσσωρευμένο μίσος, τόση μανία για εκδίκηση που τίποτε τέτοιο δεν θα γίνει αποδεκτό».
Υπήρχε και άλλοτε στη Μέση Ανατολή συσσωρευμένο μίσος και μανία για εκδίκηση. Τέσσερεις αιματηροί πόλεμοι είχαν προηγηθεί ανάμεσα σε Αίγυπτο και Ισραήλ. Η Αίγυπτος αντιτάχθηκε με τα όπλα στη δημιουργία ανεξάρτητου εβραϊκού κράτους το 1948, ακολούθησε το 1956 η πολεμική σύγκρουση για τη Διώρυγα του Σουέζ, ο πόλεμος των έξι ημερών το 1967 και τέλος το 1973 ο πόλεμος του Γιομ Κιπούρ. Εκτός από τα ανθρώπινα θύματα που ήταν πολλαπλάσια της σημερινής εκατόμβης στη Γάζα, οι σχέσεις των δύο κρατών ήταν βεβαρημένες με οικονομικά εμπάργκο, με εκτοπισμό πληθυσμών, με συνεχείς απειλές και παραβιάσεις.
Ανθρωποι στην Αίγυπτο αποκαλούσαν παράφρονα τον πρόεδρό τους που μίλησε για ανάγκη προσέγγισης. Ανεπιθύμητο στη Γη του Ισραήλ τον είχαν πει πολλοί στην άλλη όχθη. Παρ’ όλα αυτά, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Ανουάρ Σαντάτ έκανε την υπέρβαση, μπήκε στο αεροπλάνο, προσγειώθηκε στο Τελ Αβίβ και πήγε και μίλησε στην ισραηλινή Βουλή.
«Ερχομαι σήμερα σε εσάς για να διαμορφώσουμε μια νέα ζωή, να εγκαθιδρύσουμε ειρήνη. Ολοι εμείς, σε αυτή τη γη, τη γη του Θεού, όλοι εμείς, Μουσουλμάνοι, Χριστιανοί και Ιουδαίοι, λατρεύουμε τον Θεό και κανέναν εκτός από τον Θεό» ξεκίνησε την ομιλία του. «Κάθε ζωή που χάνεται στον πόλεμο είναι μια ανθρώπινη ζωή, είτε είναι ενός Ισραηλινού ή ενός Αραβα. Μια σύζυγος που μένει χήρα είναι ανθρώπινο ον που δικαιούται μια ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή, είτε είναι Αραβας είτε Ισραηλινή. Αθώα παιδιά που στερούνται τη φροντίδα και τη συμπόνια των γονιών τους είναι δικά μας, είτε ζουν σε αραβική είτε σε ισραηλινή γη» συνέχισε.
«Το να πετύχουμε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη δεν είναι ούτε δύσκολο ούτε αδύνατο, παρά τα πολλά χρόνια με σύγκρουση, εκδίκηση, αίμα, έχθρα και μίσος που έχουμε αναπαραγάγει από γενιά σε γενιά», συνέχισε, «αρκεί να το θελήσουμε και να το επιδιώξουμε με ευθύτητα» κατάληξε.
Θέλω να επιμείνω ότι και σήμερα δεν είναι ούτε δύσκολο ούτε αδύνατον να επιτευχθεί στη Μέση Ανατολή μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη. Οι βασικές αρχές είναι σχεδόν αυτονόητες: διαρκής ειρήνη στο Ισραήλ δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ευημερία των Παλαιστινίων και η ευημερία των Παλαιστινίων προϋποθέτει ειρηνική συνύπαρξη με το Ισραήλ.
Χρειάζεται βέβαια να υπάρξει κάποιος Σαντάτ.
Ο κ. Ραφαήλ Μωυσής είναι Εβραίος Ρωμανιώτης.
