«Τα διατροφικά συστήματα έχουν τη δυνατότητα να προάγουν την ανθρώπινη υγεία και ταυτόχρονα να υποστηρίζουν την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Ωστόσο, προς το παρόν, απειλούν και τα δύο! Η παροχή υγιεινής τροφής από βιώσιμα διατροφικά συστήματα σε έναν αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό αποτελεί μια άμεση πρόκληση».
Ετσι άρχιζε το κείμενο 37 ειδημόνων που είχαν κληθεί, το 2019, από την περίβλεπτη ιατρική επιθεώρηση «The Lancet» να συντάξουν μια αναφορά για τη διατροφή που θα εξασφάλιζε τόσο την ανθρώπινη υγεία όσο και την υγεία του πλανήτη.
Το κείμενο της Επιτροπής EAT-Lancet (όπως ονομάστηκε η ομάδα των ειδημόνων) συνέχιζε εξηγώντας ότι «μπορεί η παγκόσμια παραγωγή θερμίδων προερχομένων από τα τρόφιμα να συμβαδίζει με την αύξηση του πληθυσμού, αλλά περισσότερα από 820 εκατομμύρια άνθρωποι σιτίζονται ανεπαρκώς. Επιπροσθέτως, πολύ περισσότεροι άνθρωποι καταναλώνουν δίαιτες χαμηλής ποιότητας που δημιουργούν ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά συμβάλλοντας έτσι στη σημαντική αύξηση της συχνότητας της παχυσαρκίας αλλά και άλλων μη μεταδοτικών ασθενειών που σχετίζονται με τη διατροφή, όπως η στεφανιαία νόσος, τα εγκεφαλικά επεισόδια και ο διαβήτης».
Οι διαπιστώσεις των ειδημόνων απηχούσαν αντίστοιχες του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), σύμφωνα με τις οποίες η επίπτωση της κακής διατροφής στον πληθυσμό είναι διττή: ενώ το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού κινδυνεύει από υποσιτισμό λόγω της έλλειψης θερμίδων, ένας στους πέντε θανάτους, το 2017, σχετιζόταν με μη θρεπτικές διατροφικές επιλογές.
Επιπροσθέτως όμως διαπιστώθηκε ότι η παραγωγή τροφίμων ευθύνεται για το 25% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και ότι η επέκταση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων είναι η κύρια αιτία της αποψίλωσης των δασών, της απώλειας βιοποικιλότητας και της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων. Διόλου τυχαία, η καθολική πρόσβαση σε μια υγιεινή διατροφή που βασίζεται σε τρόφιμα που παράγονται χωρίς να βλάπτουν το φυσικό περιβάλλον κατοχυρώνεται στους στόχους του ΟΗΕ για την αειφόρο ανάπτυξη, τον τερματισμό της πείνας, την επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας και την προώθηση της βιώσιμης γεωργίας.
Στην πραγματικότητα λοιπόν, η Επιτροπή EAT-Lancet κλήθηκε να απαντήσει στο ερώτημα: Μπορούμε να θρέψουμε έναν μελλοντικό πληθυσμό 10 δισεκατομμυρίων ανθρώπων υγιεινά και εντός των πλανητικών ορίων; Θετική ήταν η απάντηση της Επιτροπής, η οποία όμως επισήμανε ότι η επίτευξη του στόχου είναι αδύνατη χωρίς αλλαγή των διατροφικών συνηθειών, βελτίωση της παραγωγής τροφίμων και μείωση της σπατάλης τροφίμων.
Στο πνεύμα αυτό κινείται η σημερινή έκδοση του ΒΗΜΑ-Science, όπου θα διαβάσετε τόσο για τις επιστημονικές προσπάθειες διεύρυνσης των τροφικών πηγών όσο και για τα οφέλη της, δικής μας, Μεσογειακής Διατροφής, η οποία είναι ίσως το κοντινότερο διατροφικό πρότυπο με αυτό που πρότεινε η επιτροπή EAT-Lancet, καθώς υποστηρίζει ταυτόχρονα την υγεία των ανθρώπων και τη βιωσιμότητα. Ενας ακόμη λόγος να μείνουμε πιστοί σε αυτήν.
