Μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες, οι εσωκομματικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ για την ανάδειξη νέας/ου προέδρου θεωρούνταν ασφαλείς για προβλέψεις. Το πραγματικό ερώτημα στα δημοσιογραφικά γραφεία ήταν αν η Εφη Αχτσιόγλου θα έβγαινε αρχηγός από τον πρώτο γύρο ή θα χρειαζόταν και επαναληπτική Κυριακή, αν δεύτερος θα έβγαινε ο Ευ. Τσακαλώτος ή ο Ν. Παππάς (οι εσωκομματικές ισορροπίες) και κυρίως ποιο θα ήταν το πολιτικό στίγμα της νέας προέδρου και αν (και πώς) θα διαφοροποιούνταν από την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα.
Με την είσοδο του Στέφανου Κασσελάκη στην κούρσα της εκλογής, τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν συθέμελα. Το αποτέλεσμα φαίνεται πλέον πιο ανοιχτό, ενώ το καθοριστικό ερώτημα είναι το στίγμα του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης την επόμενη μέρα, ανάλογα με τον ποια/ον θα εκλέξει πρόεδρο. Με δεδομένο ότι η κυβέρνηση φαίνεται να διανύει την πιο δύσκολη στιγμή της από τον Ιούλιο του 2019, μετά τις παταγώδεις αποτυχίες στο μέτωπο της πρόληψης και της αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών του καλοκαιριού και την αμείωτη επέλαση της ακρίβειας, οι εξελίξεις στην αξιωματική αντιπολίτευση είναι πολύ λογικό να ενδιαφέρουν τόσο το κυβερνών κόμμα όσο και τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Τι είναι αυτό που κινητοποιεί όσους υποστηρίζουν την υποψηφιότητα Κασσελάκη όμως; Εχω την αίσθηση ότι μετά τη συντριπτική ήττα του καλοκαιριού, στον ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει γίνει η παραμικρή προσπάθεια αποτίμησης του τι δεν πήγε καλά και οδηγήθηκε σε αυτό το αποτέλεσμα. Η υποψηφιότητα Κασσελάκη έρχεται και πατάει σε μία ερμηνεία που θέλει τον ΣΥΡΙΖΑ να ηττήθηκε επειδή έχασε κατά κράτος στο κομμάτι της προσωπικής λάμψης του ηγέτη (έναντι του βασικού του αντιπάλου), της επικοινωνίας του κόμματος με την κοινωνία και την επικράτηση των ισχυρών κομματικών μηχανισμών στη γραμμή της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Σε όλα τα παραπάνω μπορεί να υπάρχει μία δόση αλήθειας, αλλά δεν είμαι σίγουρη ότι όλα μαζί φτιάχνουν μία συνεκτική εικόνα για τα αίτια της ήττας.
Το βασικό πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν κυρίως πολιτικό και όχι επικοινωνιακό. Η προσπάθειά του να συγκεράσει διαφορετικές γραμμές τόσο για την περίοδο της διακυβέρνησής του όσο και για τη γραμμή της αντιπολίτευσης απέναντι στη Νέα Δημοκρατία, οι ακραίες διαφοροποιήσεις στη ρητορική των στελεχών, η απόσυρσή του από την κοινωνία και το φτωχό του πρόγραμμα φαντάζουν ως πιο κομβικές αιτίες της ήττας.
Η εκλογή νέας ηγεσίας στην αξιωματική αντιπολίτευση μπορεί να οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε εντελώς διαφορετικούς δρόμους σχετικά με την πολιτική του. Θα βλέπαμε μάλλον εντελώς διαφορετικό ΣΥΡΙΖΑ με πρόεδρο την Αχτσιόγλου ή με τον Κασσελάκη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι κανείς και καμία δεν μπορεί να εγγυηθεί την ενότητα του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κάτι που ενδεχομένως και κανείς από τους δύο βασικούς διεκδικητές μπορεί να μη θεωρεί και αναγκαίο. Σε κάθε περίπτωση, το πολιτικό σκηνικό θα μπει σε μία νέα φάση και τόσο η κυβέρνηση όσο και το ΠαΣοΚ υπολογίζουν από τώρα τις ευκαιρίες και τους κινδύνους.