Οι μεγάλες κινητοποιήσεις για τις ταυτότητες το 2000 μοιάζουν με τον θρίαμβο της λογικής μπροστά σε αυτό που, όπως όλα δείχνουν, μας περιμένει. Το να αντιδράς στην έκδοση ταυτοτήτων που δεν θα περιέχουν το θρήσκευμά σου είναι κάτι που ακόμη και αν διαφωνείς δεν μπορείς να το χαρακτηρίσεις ακραίο ή παράλογο, είναι θέμα που άπτεται κάποιας ιδεολογίας ή κάποιας πίστης σε ένα δόγμα.
O σκεπτικισμός και η υιοθέτηση θεωριών συνωμοσίας έχουν απλωθεί σε μεγάλα κομμάτια πληθυσμού σε όλον τον πλανήτη. Εδώ έχουμε να κάνουμε με δύο κατηγορίες ανθρώπων. Με εκείνους που πραγματικά τα πιστεύουν και με εκείνους που τους χρησιμοποιούν για προσωπικά πολιτικά οφέλη. Δυσκολεύομαι να πιστέψω πως οι αρχηγοί ακροδεξιών κομμάτων πιστεύουν πως οι νέες ταυτότητες θα περιέχουν τσιπάκι εντοπισμού ή κάποιου κρυφού ελέγχου μας από σκοτεινά κέντρα. Μια στοιχειώδη επιστημονική κατάρτιση την έχουν για να ξέρουν πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Αλλά μικρή σημασία έχει για εκείνους.
Οι νέες τεχνολογίες έχουν αφήσει απ’ έξω πολύ κόσμο που δεν κατάφερε να τις παρακολουθήσει, να τις χρησιμοποιήσει, να «συμφιλιωθεί» μαζί τους. Η δαιμονοποίηση ήταν σχεδόν σίγουρη. Από κοντά και η φτωχοποίηση που απλώνεται σαν ιός με επακόλουθο τον κοινωνικό αποκλεισμό τους, κάπου έπρεπε να ενταχτούν, κάπου να ανήκουν, σε κάτι να νιώθουν πως νικούν. Η θρησκεία ήταν πάντα μια φιλόξενη αγκαλιά για τέτοιους «απόκληρους» και οι ιστορικοί δεσμοί της με ακροδεξιές και φασιστικές ιδεολογίες βρήκαν έδαφος να ισχυροποιηθούν σε μία συμμαχία που οι περισσότεροι δεν την πήραμε χαμπάρι όταν ανασταινόταν κάτω από τα πόδια μας και τώρα τρέχουμε.
Επειδή δεν πιστεύω στον απόλυτο παραλογισμό, δηλαδή νομίζω πως ακόμη και οι πιο άκυρες πεποιθήσεις έχουν ένα μικρό ποσοστό λογικής πάνω στο οποίο βασίζονται για να αναπτυχθούν, αλλά στην πορεία κακοφορμίζουν και το χάνουν τελείως, προσπαθώ πάντα να βρω αυτή τη μικρή δική τους αλήθεια. Η αλήθεια τους είναι πως δεν εμπιστεύονται τους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές των πληροφοριών που μας αφορούν. Ούτε εγώ. Αυτό είναι και ένα από τα βασικά θέματα πολιτικής αντιπαράθεσης του νέου κόσμου. Ποιος τις διαχειρίζεται, ποιος τις ελέγχει, πόσο εύκολα μπορεί να τις «καθοδηγήσει», ποιες είναι οι θεσμικές δικλίδες ασφαλείας. Δεν πολυφοβάμαι ούτε την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, σε πολλές περιπτώσεις, όπως η ιατρική, θα είναι σωτήρια. Ομως μπορεί πολύ εύκολα να δημιουργήσει πλαστούς κόσμους, να διαστρέψει την αλήθεια, κάτι που με γυμνό μάτι θα είναι αδύνατο να το καταλάβουμε.
Η απάντηση είναι πάντα η ίδια, ισχυροποίηση της Δημοκρατίας. Θα είναι ένα πολύ σκληρό πεδίο αντιπαράθεσης και θα εκθέσει για ακόμη μια φορά εκείνους που διατυμπανίζουν πως η διάκριση Αριστεράς – Δεξιάς είναι μπανάλ.