Το 1968, η Οδύσσεια του Διαστήματος μάς έδειξε έναν άνθρωπο να μιλάει μέσω βιντεοκλήσης. Τότε, φαινόταν μια αδιανόητη τεχνολογία. Σήμερα, το Zoom και το FaceTime είναι καθημερινότητα. Το 1982, το Blade Runner παρουσίασε την τεχνητή νοημοσύνη να μιμείται τον άνθρωπο.

Το 2024, τα γλωσσικά μοντέλα όπως το ChatGPT γράφουν ποιήματα, δημιουργούν τέχνη και συνομιλούν με τρόπο που κάποτε θα φαινόταν αδύνατος. Αυτό που πριν από λίγες δεκαετίες ανήκε στη σφαίρα της φαντασίας, τώρα εξελίσσεται μέσα σε μήνες. Η επιστημονική φαντασία δεν προφητεύει πλέον τον επόμενο αιώνα. Προβλέπει την επόμενη χρονιά.

Η γενετική μηχανική, που φάνταζε δυστοπικό σενάριο, είναι πλέον πραγματικότητα. Το ερώτημα δεν είναι αν μπορούμε να αλλάξουμε τη βιολογία μας, αλλά αν πρέπει. Η επιστήμη τρέχει τόσο γρήγορα που η βιοηθική δυσκολεύεται να ακολουθήσει.

Στο Her (2013), ένας άνδρας ερωτεύεται ένα λειτουργικό σύστημα. Δέκα χρόνια μετά, εκατομμύρια άνθρωποι αναπτύσσουν συναισθηματικούς δεσμούς με AI συνομιλητές. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι πια απλώς ένα εργαλείο· γίνεται σύντροφος, φίλος, συνομιλητής, συσκοτίζοντας τα όρια μεταξύ ανθρώπου και μηχανής.

Στο Neuromancer (1984) του Ουίλιαμ Γκίμπσον, ένας χάκερ κινείται σε έναν κυβερνοχώρο όπου η εικονική πραγματικότητα συνυπάρχει με τη φυσική ζωή. Σήμερα, το μετασύμπαν (metaverse), η επαυξημένη πραγματικότητα και τα brain-computer interfaces, όπως αυτά που αναπτύσσει η Neuralink, υπόσχονται μια νέα ψηφιακή διάσταση, όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να συνδέουν το μυαλό τους με τις μηχανές.

Στο Minority Report (2002), η αστυνομία χρησιμοποιεί προηγμένη τεχνολογία για να προβλέψει εγκλήματα πριν συμβούν. Σήμερα, οι αλγόριθμοι ανάλυσης δεδομένων επιτρέπουν την πρόβλεψη εγκληματικών συμπεριφορών, ενώ η αναγνώριση προσώπου έχει γίνει ένα πανίσχυρο εργαλείο επιτήρησης.

Στο Φαρενάιτ 451 (1953) του Ρέι Μπράντμπερι, ένα ολοκληρωτικό κράτος καίει βιβλία και ελέγχει τη σκέψη των πολιτών μέσω οθονών που τους κρατούν απασχολημένους. Σήμερα, η λογοκρισία στο Διαδίκτυο, η παραπληροφόρηση και η απορρόφηση των ανθρώπων από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εγείρουν ερωτήματα για το πόσο ελεύθερη παραμένει η σκέψη μας σε έναν κόσμο όπου η πληροφορία ελέγχεται όλο και περισσότερο.

Η αποίκηση του Διαστήματος, κάποτε γεγονός στην Οδύσσεια του Διαστήματος, πλησιάζει. Η NASA σχεδιάζει μόνιμες βάσεις στη Σελήνη, η SpaceX προετοιμάζεται για αποστολές στον Αρη, και οι διαστημικές πτήσεις γίνονται εμπορική πραγματικότητα. Δεν αναρωτιόμαστε αν θα γίνουμε διαστημικό είδος, αλλά πότε.

Η χρονική απόσταση ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα εξαφανίζεται. Αυτό που κάποτε ήταν ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας, γίνεται τεχνολογική είδηση σε λίγους μήνες.

Η επιστημονική φαντασία δεν γράφει πια για το μέλλον. Το μέλλον γράφει για την επιστημονική φαντασία.