«Το νομοσχέδιο για την Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence, AI) διαχωρίζει τις χρήσεις της ΑΙ σε τέσσερις κατηγορίες με βάση την επικινδυνότητα – μη αποδεκτή, υψηλή, περιορισμένη, ελάχιστη – και απαιτεί διαφανείς αξιολογήσεις επικινδυνότητας. Αυτή η προσέγγιση παρέχει ευελιξία, αλλά επίσης αποδέχεται σιωπηρά ότι οι κίνδυνοι της ΑI δύνανται να είναι γνωστοί, προβλέψιμοι και μετρήσιμοι.
Ωστόσο κανείς σήμερα δεν γνωρίζει όλους τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η ΑΙ, πώς θα λειτουργήσει (ή όχι), τις συνέπειες που θα μπορούσε να έχει στα ανθρώπινα δικαιώματα, και πού θα πρέπει να τεθούν τα όρια όταν οι αρνητικές συνέπειες είναι πολύ μεγάλες. Αυτό δεν σημαίνει, όπως έχουν προτείνει κάποιοι, ότι δεν θα πρέπει να κάνουμε τίποτε μέχρι να υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις. Αλλά αντιπροσωπεύει μια πρόκληση για αυτούς που θα επιχειρήσουν να συμμορφωθούν με αυτό ή να επιβάλουν το νομοσχέδιο – και εσείς θα πρέπει να λειτουργήσετε ως οδηγός».
Το παραπάνω είναι ένα απόσπασμα από ανοιχτή επιστολή προς το μελλοντικό Ευρωπαϊκό Γραφείο για την ΑΙ (EU AI Office). Το γραφείο αναμένεται να συγκροτηθεί σύντομα, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται από το νομοσχέδιο για την ΑΙ το οποίο δόθηκε στη δημοσιότητα από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις 9 Δεκεμβρίου 2023. Το νομοσχέδιο θα πρέπει βεβαίως να εγκριθεί τόσο από την Ευρωβουλή όσο και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ωστόσο θεωρείται ως η πρώτη σοβαρή προσπάθεια διεθνώς να ρυθμιστούν τα θέματα που ανακύπτουν από την ολοένα αυξανόμενη χρήση της ΑΙ.
Την ανοιχτή επιστολή υπογράφουν δύο νέοι επιστήμονες (Hadrien Pouget, Johann Laux ) που εντρυφούν στην ηθική της ΑΙ. Διαφάνεια και ανεξαρτησία είναι οι δύο λέξεις που επανέρχονται τόσο στη μακροσκελή επιστολή – η οποία αφενός εντοπίζει κενά στο νομοσχέδιο, αφετέρου προτείνει τρόπους με τους οποίους αυτά θα μπορούσαν να καλυφθούν – όσο και στα επιστημονικά φόρα. Προφανώς η διαφάνεια αφορά τους παρόχους των εφαρμογών ΑΙ, ενώ ανεξαρτησία απαιτείται για να μπορούν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους οι ρυθμιστικές αρχές. Παραδείγματος χάριν, είναι σημαντικό να είναι γνωστή και εγκεκριμένη η πηγή των δεδομένων που χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη των εφαρμογών ΑΙ αλλά και να μην επαφίεται στους παρόχους η εκτίμηση της επικινδυνότητας των προϊόντων τους. Κατά συνέπεια όσοι κληθούν να κρίνουν την επικινδυνότητα, δεν θα πρέπει να σχετίζονται με αυτά.
Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 2 χρόνια για να εφαρμοστούν όσα προβλέπονται από το νομοσχέδιο. Δύο χρόνια είναι ίσως μεγάλο διάστημα για μια τεχνολογία η οποία τρέχει με αστρονομικές ταχύτητες. Ωστόσο, είναι θετικό το ότι η πρωτοβουλία της ΕΕ αναμένεται διεθνώς ως σημείο αναφοράς για τη ρύθμιση της ΑΙ. Γιατί από κάπου πρέπει να αρχίσουμε.
