Είναι ή δεν είναι ασθένεια η παχυσαρκία; Με αυτό το ερώτημα κλήθηκε να αναμετρηθεί μια επιτροπή αποτελούμενη από 58 εμπειρογνώμονες διαφόρων ιατρικών ειδικοτήτων και προερχομένων από πολλές χώρες. Μεταξύ των μελών της επιτροπής, το πόρισμα της οποίας δημοσιεύθηκε την εβδομάδα που πέρασε στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση «The Lancet», ήταν και άτομα «με βιωμένη εμπειρία παχυσαρκίας προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η επιτροπή θα ελάμβανε υπ’ όψιν τις δικές τους θέσεις» σημειώνεται στο πόρισμα.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει αναγνωρίσει την παχυσαρκία ως ασθένεια από το 1948. Ωστόσο δεν είναι ξεκάθαρο το τι συνιστά παχυσαρκία. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ, προκύπτει από τη διαίρεση του βάρους διά του τετραγώνου του ύψους ενός ατόμου) που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του βαθμού παχυσαρκίας ενός ατόμου συχνά αποδεικνύεται ανεπαρκής, οδηγώντας άλλοτε σε υπερεκτίμηση και άλλοτε σε υποεκτίμηση της παχυσαρκίας. Στην πρώτη περίπτωση ένα άτομο μπορεί να υποβληθεί σε άσκοπες ή και επιβλαβείς θεραπείες. Στη δεύτερη μπορεί ακόμη και να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του.

Η ανεπάρκεια του ΔΜΣ προκύπτει από το γεγονός ότι δεν λαμβάνει υπ’ όψιν το ποσοστό λιπώδους ιστού. Ετσι, ένας μυώδης αθλητής μπορεί με βάση τον ΔΜΣ να ταξινομηθεί ως παχύσαρκος, ενώ ένα άτομο με αυξημένα ποσά λιπώδους ιστού αλλά χαμηλό σχετικά βάρος να ταξινομηθεί ως μη παχύσαρκο. Η επιτροπή έλαβε υπ’ όψιν το ποσοστό λιπώδους ιστού, αλλά πήγε και ένα βήμα παρακάτω προτείνοντας δύο διακριτές κατηγορίες: την προκλινική παχυσαρκία, όταν ένα άτομο έχει επιπλέον σωματικό λίπος αλλά τα όργανά του λειτουργούν κανονικά, και την κλινική παχυσαρκία, όταν το υπερβολικό λίπος βλάπτει τα όργανα και τους ιστούς του σώματος οδηγώντας σε ασθένειες όπως ο διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Οι δύο αυτές κατηγορίες χρήζουν διαφορετικής αντιμετώπισης και ο νέος ορισμός αναμένεται να καθορίσει τις πολιτικές υγείας με στόχο τη μείωση των συνεπειών της παχυσαρκίας, η οποία, σύμφωνα με στοιχεία του ΠΟΥ, ευθύνεται για περίπου 5 εκατομμύρια θανάτους ετησίως.

Κλείνοντας, στο πόρισμα τονίζεται ότι η παχυσαρκία θεωρείται περίπλοκη και πολυπαραγοντική παθολογική οντότητα επειδή αγνοούμε ακόμη πολλά για τις εκφάνσεις της. Ας το θυμόμαστε αυτό όταν προβαίνουμε σε άδικες κρίσεις για συνανθρώπους μας, οι οποίες οδηγούν σε κοινωνικό στιγματισμό.