Η ιστορία της ναυτιλίας και της ναυτικής παράδοσης της Κύπρου χρονολογείται πάνω από τρεισήμισι χιλιάδες χρόνια. Η στρατηγική γεωγραφική θέση του νησιού στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και καθιέρωση της Κύπρου ως σημαντικού ναυτιλιακού κέντρου.
Μετά την ανεξαρτησία της, αναγνωρίζοντας την πολιτική, οικονομική και κοινωνική σημασία της ναυτιλίας, η Κύπρος κατάφερε να αναπτύξει έναν ισχυρό ναυτιλιακό τομέα και να εξελιχθεί σε ένα σύγχρονο ναυτιλιακό κράτος.
Η κυπριακή ναυτιλία αναπτύχθηκε ραγδαία, ιδιαίτερα τις τελευταίες δεκαετίες, και η Κύπρος αποτελεί σήμερα ένα σύγχρονο, αποδοτικό και ολοκληρωμένο ναυτιλιακό κέντρο, που συνδυάζει ένα διεθνώς αναγνωρισμένο νηολόγιο πλοίων υψηλών προδιαγραφών με μια ανεπτυγμένη επιτόπια ναυτιλιακή βιομηχανία, η οποία δραστηριοποιείται σε ένα ευρύ φάσμα ναυτιλιακών και παρεμφερών υπηρεσιών, όπως η πλοιοκτησία, η διαχείριση πλοίων, η παροχή καυσίμων, οι ασφαλίσεις, η τεχνολογία, η ναυτιλιακή πρακτόρευση και η ναυτική εκπαίδευση.
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης και η κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο της ναυτιλίας για τη χώρα τόσο σε ό,τι αφορά την εθνική οικονομία αλλά και τις πολιτικές και κοινωνικές πτυχές, παραμένουν σταθερά προσηλωμένοι στην περαιτέρω ανάπτυξη και ενίσχυση του ναυτιλιακού τομέα και στη θωράκιση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής ναυτιλίας.
Με αυτή την ευκαιρία, θα ήθελα να διαβεβαιώσω τη ναυτιλιακή κοινότητα ότι θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τη βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου, υιοθετώντας πολιτικές και αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και δράσεις που θα επιτρέψουν την ανάπτυξη των κατάλληλων συνθηκών.
Χωρίς αμφιβολία, η ναυτιλία είναι ένας επιχειρηματικός τομέας για τον οποίο είμαστε υπερήφανοι, αντιπροσωπεύοντας ένα ανεκτίμητο κεφάλαιο για την Κύπρο με σημαντικά οικονομικά και πολιτικά οφέλη.
Η πετυχημένη πορεία της κυπριακής ναυτιλίας βασίστηκε στην εφαρμογή των κατάλληλων μέτρων και πολιτικών, όπως η συνεχής επικαιροποίηση της ναυτιλιακής νομοθεσίας με την υιοθέτηση διεθνών και ναυτιλιακών συμβάσεων, η εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, η έγκριση ενός ελκυστικού συστήματος φόρου χωρητικότητας και οι ποιοτικές υπηρεσίες που παρέχονται στον κλάδο.
Ωστόσο, πιστεύω ακράδαντα ότι το πιο σημαντικό επίτευγμα αποτελεί η δημιουργία του απαραίτητου πλαισίου, το οποίο παρέχει σταθερότητα για την επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κύπρο, τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά, ένα στοιχείο που είναι υψίστης σημασίας για κάθε κλάδο γενικότερα και ιδιαίτερα για τον τομέα της ναυτιλίας.
Επιπρόσθετα, θα ήθελα να σημειώσω ότι απαραίτητο συστατικό της ανάπτυξης της κυπριακής ναυτιλίας αποτελεί η διαχρονική συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, η οποία έχει συμβάλει στα μέγιστα, έτσι ώστε η δημόσια διοίκηση να ευθυγραμμιστεί και να προσαρμοστεί πλήρως στον τρόπο λειτουργίας της ναυτιλίας καθώς και στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητές της.
Το 2023 συμπληρώθηκαν 60 χρόνια από την ίδρυση του Νηολογίου Κυπριακών Πλοίων, το οποίο μετά την τουρκική εισβολή του 1974 αναδιοργανώθηκε στη Λεμεσό, η οποία ορίζεται πλέον ως το λιμάνι νηολόγησης των πλοίων υπό κυπριακή σημαία.
Είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι παρά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε, κυρίως λόγω της τουρκικής εισβολής, αλλά και αργότερα λόγω της οικονομικής κρίσης και πιο πρόσφατα της πανδημίας και των κυρώσεων που επιβλήθηκαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καταφέραμε να διατηρήσουμε ένα ισχυρό και ποιοτικό νηολόγιο πλοίων που κατατάσσεται στην 3η θέση στην Ευρώπη και στην 11η παγκοσμίως. Αυτό καταδεικνύει ότι η Κύπρος έχει καθιερωθεί ως ένα από τα πιο ποιοτικά και ανταγωνιστικά κράτη σημαίας στον κόσμο, ενισχύοντας περαιτέρω τη θέση της χώρας στον παγκόσμιο ναυτιλιακό χάρτη.
Η ναυτιλία ως μια διεθνής βιομηχανία είναι ένας μεταβαλλόμενος κλάδος με πολλές ιδιαιτερότητες και είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τις παγκόσμιες πολιτικοοικονομικές εξελίξεις. Μέσα σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει διαχρονικά είναι πολύπλοκες, αλλά και απρόβλεπτες.
Ο πράσινος και ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ο πόλεμος στην Ουκρανία σε συνέχεια της ρωσικής εισβολής, η πολεμική σύρραξη στη Μέση Ανατολή αλλά και η κυβερνοασφάλεια και η έλλειψη καταρτισμένου προσωπικού είναι μόνο μερικές από τις σημερινές προκλήσεις.
Οι παγκόσμιες προκλήσεις, όπως είναι αυτές που βιώνει η ναυτιλία, απαιτούν συλλογικές προσεγγίσεις και διεθνείς λύσεις. Προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε με όλους τους ενδιαφερομένους με απώτερο σκοπό την εξεύρεση βιώσιμων και ρεαλιστικών λύσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο θα ήθελα να υπογραμμίσω ιδιαίτερα τη στενή συνεργασία Κύπρου και Ελλάδας, δύο ναυτιλιακών κρατών με παράδοση, τα οποία συνδέουν μακραίωνοι ιστορικοί και αδελφικοί δεσμοί που εδράζονται σε κοινές αξίες και αρχές. Η στενή και εποικοδομητική συνεργασία που έχει εδραιωθεί μεταξύ των χωρών μας αποτελεί ισχυρό εχέγγυο για επίτευξη των κοινών μας στόχων.
Οι κοινές αυτές προσπάθειες έχουν ως βασικούς στόχους τη διασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και των ισότιμων όρων ανταγωνισμού, καθώς και τη διαφύλαξη της ναυτιλίας από περιοριστικά μέτρα και μονομερή μέτρα τρίτων χωρών.
Κλείνοντας, θα ήθελα να εκφράσω την πεποίθησή μου για μια βιώσιμη ανάπτυξη της κυπριακής ναυτιλίας, μέσω των πολιτικών που εφαρμόζονται και βασίζονται στις διαχρονικές αρχές και αξίες της αξιοπιστίας, της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας, της ποιότητας και της διαφάνειας, με σταθερή προσήλωση στην κοινωνική και περιβαλλοντική ευθύνη.
Η κυρία Μαρίνα Χατζημανώλη είναι υφυπουργός Ναυτιλίας παρά τω Προέδρω της Κυπριακής Δημοκρατίας.
