Μια παράδοση χιλιάδων ετών διερευνούν τώρα με σύγχρονα μέσα οι επιστήμονες, ελπίζοντας να ανακαλύψουν τα μυστικά γεωργικών καλλιεργειών που φαίνεται πως γνώριζαν εμπειρικά οι Μάγια.
Πρόκειται για την ευρέως διαδεδομένη μέχρι και σήμερα στην Κεντρική Λατινική Αμερική πρακτική συνκαλλιέργειας τριών φυτών: καλαμποκιού, φασολιών και κολοκυθιών. Οι επονομαζόμενες και Τρεις Αδελφές όταν καλλιεργούνται ταυτόχρονα στον ίδιο αγρό δίνουν μεγαλύτερες αποδόσεις.
Υπάρχουν προφανείς αλλά και λιγότερο προφανείς λόγοι για αυτό το εύρημα. Είναι γνωστό ότι τα φασόλια, όπως εξάλλου και όλα τα ψυχανθή, είναι αζωτοδεσμευτικά και ως εκ τούτου λιπαίνουν (εμπλουτίζουν με άζωτο το οποίο είναι απαραίτητο στην ανάπτυξη των φυτών) το έδαφος στο οποίο φύονται.
Οι ψηλοί κορμοί των καλαμποκιών χρησιμοποιούνται από τις αναρριχητικές φασολιές ως υποστήριγμα, ενώ οι απλωμένες στο έδαφος κολοκυθιές συγκρατούν σε αυτό την υγρασία και ταυτόχρονα παρεμποδίζουν την ανάπτυξη ζιζανίων.
Ισως και μόνο τα παραπάνω οφέλη της φυτικής αυτής συνέργειας να ήταν αρκετά για να εξηγήσουν τις αυξημένες αποδόσεις, αλλά οι επιστήμονες τώρα διαπιστώνουν και ένας είδος επικοινωνίας μεταξύ των Τριών Αδελφών που φαίνεται να έχει πολλαπλασιαστικό ωφέλιμο αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο αμερικανών επιστημόνων στην επιθεώρηση «Agriculture Ecosystems and Environment», όταν ένα από τα φυτά δέχεται επίθεση από κάποιο παρασιτικό έντομο, ζητά τη βοήθεια των διπλανών του!
Ετσι, όταν το καλαμπόκι δέχεται επίθεση, «ενημερώνει» τα φασόλια, εκπέμποντας πτητικά μόρια, τα οποία με τη σειρά τους προσκαλούν έντομα που επιτίθενται στους εχθρούς του καλαμποκιού.
Και πράγματι, το ενισχυμένο κάλεσμα (με πτητικά μόρια καλαμποκιού και φασολιού) για βοήθεια έχει αποτέλεσμα: δύο είδη μελισσών καταφτάνουν για να προστατέψουν τα καλαμπόκια από τις κάμπιες των εντόμων. Ενα από αυτά επιτίθεται απευθείας στις κάμπιες και το δεύτερο εναποθέτει τα αβγά του σε αυτές, πράγμα που οδηγεί στον θάνατό τους.
Πειραματικές καλλιέργειες με ζεύγη ή τριάδες φυτών αποδείχθηκαν όντως περισσότερο προστατευμένες από τις μονοκαλλιέργειες οποιουδήποτε από τα τρία φυτά, επιβεβαιώνοντας τα ευρήματα του πεδίου. Επόμενος στόχος των επιστημόνων είναι η αξιοποίηση των ευρημάτων τους στην αντιμέτωπη με την κλιματική κρίση σύγχρονη γεωργία.
Το ενδιαφέρον είναι ότι οι καρποί των Τριών Αδελφών αποτέλεσαν τη βάση της διατροφής του αγροτικού πληθυσμού της Λατινικής Αμερικής για χιλιάδες χρόνια, και μάλιστα συνεργιστικά. Η σούπα φασολιών, καλαμποκιού και κολοκύθας αποτελεί ακόμη και σήμερα το καθημερινό φαγητό των φτωχών μεν αλλά μακροβιότερων πληθυσμών στη χερσόνησο Νικόγια της Κόστα Ρίκα.
Ανάλυση του περιεχομένου αυτής της σούπας έδειξε ότι ο συνδυασμός των τριών λαχανικών προσφέρει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα (τα μόρια από τα οποία «χτίζονται» οι πρωτεΐνες) αλλά και τα απαιτούμενα μικροθρεπτικά στοιχεία (σίδηρος, μαγνήσιο, ψευδάργυρος…). Με άλλα λόγια, οι Τρεις Αδελφές φαίνεται πως «γεννούν» υγιείς καλλιέργειες και υγιείς ανθρώπους.
