Πρόσφατα, η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη δήλωσε υπέρ της συνεκμετάλλευσης των πόρων σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο από Ελλάδα και Τουρκία ακόμη και πριν την οριοθέτηση της ΑΟΖ από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ΔΔΧ).

Ακολούθησαν συνεντεύξεις του Πρωθυπουργού στα «Παραπολιτικά» και την «Καθημερινή», που αναφέρεται σε προσφυγή στο ΔΔΧ για το ζήτημα των θαλάσσιων ζωνών και όχι μόνο των θαλάσσιων οικονομικών ζωνών, δηλαδή και για την αιγιαλίτιδα ζώνη. Πρόκειται για απόκλιση από πάγιες θέσεις των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων, υποστηρίζουν ότι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ είναι η μοναδική νομική διαφορά Ελλάδας και Τουρκίας, που μπορεί να παραπεμφθεί στο ΔΔΧ με βάση τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.  Μετά τις Δηλώσεις της Ελλάδας το 1994 και το 2015 τίθενται εκτός δικαιοδοσίας του ΔΔΧ θέματα εθνικής κυριαρχίας, άμυνας και εθνικής ασφάλειας.

Η προσφυγή στο ΔΔΧ για διαφορές για την αιγιαλίτιδα ζώνη είναι προαιρετική. Επειδή η Τουρκία δεν επικύρωσε την προειρημένη Σύμβαση, και για διαφορές σχετικά με οικονομικές θαλάσσιες ζώνες απαιτείται συνυποσχετικό μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Η οριοθέτηση ΑΟΖ – υφαλοκρηπίδας από το ΔΔΧ προβάλλει ως εξαιρετικά δύσβατος μονόδρομος.

Πιστεύεται ότι η Τουρκία προτείνει παραπομπή στο ΔΔΧ και η Ελλάδα αρνείται! Πρόκειται για παραπλανητική εικόνα.

Η Τουρκία απαιτεί διμερή εφ’ όλης της ύλης διαπραγμάτευση, δηλαδή και επί μονομερών τουρκικών διεκδικήσεων. Η υπογραφή συνυποσχετικού για να παραπεμφθούν στη Χάγη οι μονομερείς διεκδικήσεις, που η Τουρκία βαφτίζει «παρεμπίπτοντα ζητήματα», δεν είναι συζητήσιμη.

Από το 1996, η Τουρκία αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε 152 νησίδες και πρόσφατα και στα μεγάλα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου με πρόσχημα τη στρατιωτικοποίησή τους. Ετσι αποκαλύπτεται το μέγεθος της τουρκικής απειλής για τα ελληνικά συμφέροντα.

Εφόσον η Τουρκία απαιτεί να παραπεμφθούν στο ΔΔΧ και τα «παρεμπίπτοντα ζητήματα», ουσιαστικά θέτει δύο όρους:

  • Πρώτον, να τεθεί σε δικαστική κρίση, εάν νησιά, όπως λ.χ. Οινούσσες κ.ά., είναι ελληνικά ή τουρκικά. Επειδή θα κριθεί η κυριαρχία μόνο ελληνικών νησιών, μόνο η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει.
  • Δεύτερον, στα «παρεμπίπτοντα ζητήματα» συμπεριλαμβάνεται και η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών. Οταν οι Τούρκοι απειλούν ότι μια νύχτα θα εισβάλουν, όποιος προτίθεται να διακινδυνεύσει μια δικαστική απόφαση, που θα επιτάσσει αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και των Δωδεκανήσων ας το δηλώσει.

Είναι αδιανόητη η υπόθεση ότι η Τουρκία θα δεχθεί παραπομπή στο ΔΔΧ μόνο της οριοθέτησης της ΑΟΖ-υφαλοκρηπίδας, με βάση τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.  Αντίθετα, επιδιώκει διμερείς διαπραγματεύσεις, με γνώμονα την αρχή της «ευθυδικίας», δηλαδή ζητεί από το ΔΔΧ να βάλει τη σφραγίδα του στα προσυμφωνημένα, που σημαίνει συνυπογραφή συνυποσχετικού με απεμπόληση ελληνικών δικαιωμάτων, που αναγνωρίζει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.

Ωστόσο μοναδική ελληνοτουρκική διαφορά είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας – ΑΟΖ, ενώ τα υπόλοιπα είναι μονομερείς τουρκικές διεκδικήσεις. Αρα στο ΔΔΧ μπορεί να παραπεμφθεί μόνο το ζήτημα υφαλοκρηπίδας – ΑΟΖ. Οποιαδήποτε άλλη επιλογή αποτελεί κίνδυνο για την Ελλάδα και ανοίγει Κερκόπορτα για την «άλωση» των εθνικών συμφερόντων σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.

Ο κ. Γιάννης Μαντζουράνης είναι δικηγόρος, υποψήφιος βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στον Νότιο Τομέα Αθηνών.