Στα χρόνια της κρίσης πολλές ελληνικές επιχειρήσεις έστρεψαν το βλέμμα τους στο εξωτερικό αναζητώντας διέξοδο διαφυγής. Ο εξαγωγικός προσανατολισμός αποτέλεσε όρο επιβίωσης.
Οι επιδόσεις πολλών εξ αυτών ξεπέρασαν τις προσδοκίες και εξελίχθηκαν σε πραγματικά success stories.
Η πρόοδος που πέτυχε έκτοτε η ελληνική οικονομία στο κομμάτι της εξωστρέφειας είναι αξιοσημείωτη.
Οι εξαγωγές εξελίχθηκαν σε εργαλείο πραγματικής ανάπτυξης για το ελληνικό επιχειρείν και την οικονομία. Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος το πιστοποιούν.
Το 2023, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών ως ποσοστό του ΑΕΠ σχεδόν διπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2010, ξεπερνώντας το επίπεδο του 2019, ενώ ο δείκτης του βαθμού ανοίγματος της οικονομίας στο διεθνές εμπόριο ανέρχεται πλέον σε 94% έναντι 50% το 2010 και 80% το 2019.
Παρ’ όλα αυτά, όπως κατ’ επανάληψη έχει τονίσει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, πάνω από το 50% των εξαγωγών της χώρας προέρχεται από τρεις πηγές: τις ταξιδιωτικές υπηρεσίες, τις θαλάσσιες μεταφορές και τα καύσιμα.
Οι εξαγωγές προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, παρά το γεγονός ότι την περίοδο 2017-22 σχεδόν διπλασιάστηκαν, αποτελούν ακόμη μικρό μερίδιο στο σύνολο των εξαγωγών αγαθών.
Επιπλέον, χώρες όπως η Πορτογαλία, η οποία αντιμετώπισε κρίση παρόμοια με την ελληνική, έχουν καταφέρει να πετύχουν πολύ καλύτερες εξαγωγικές επιδόσεις σε σχέση με την Ελλάδα, ενώ ο βαθμός συγκέντρωσης παραμένει πολύ υψηλός: Οι 50 μεγαλύτερες επιχειρήσεις διενεργούν το 50% περίπου της αξίας των συνολικών εμπορευματικών εξαγωγών.
Η συνταγή για περαιτέρω ενίσχυση της εξωστρέφειας είναι γνωστή. Περιλαμβάνει τη διαφοροποίηση των εξαγώγιμων αγαθών και υπηρεσιών με έμφαση σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας, την επιτάχυνση των διαρθρωτικών αλλαγών, την προώθηση των μεταρρυθμίσεων, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και την ενίσχυση της καινοτομίας. Μένει να την εφαρμόσουμε.
