Προσπαθώ, έχοντας πραγματικά ειλικρινή πρόθεση, να εντοπίσω από πού πηγάζει το δικαίωμα μιας δημοκρατικής πολιτείας να μοιράζει άδειες για το ποιοι έχουν την επιλογή να συμβιώνουν με όποιον θέλουν και ποιοι είναι εκείνοι οι «συνδυασμοί» που χαίρουν θεσμικών δικαιωμάτων.
Δεν αναφέρομαι σε προσωπικές γνώμες πολιτικών. Κάποιος μπορεί να έχει θέμα αισθητικό, δεν του αρέσει να βλέπει δύο ανθρώπους του ίδιου φύλου ναι αγκαλιάζονται. Κατανοητό αλλά αδιάφορο. Αλλος μπορεί να το θεωρεί αφύσικο. Κατανοητό αλλά εξίσου αδιάφορο. Αν βάλουμε κόκκινες γραμμές στις προτιμήσεις, στις αισθητικές μας αναφορές και καταθέσεις και το τι θεωρεί ο καθένας μας κανονικό, θα πρέπει την επόμενη στιγμή να τιναχτούμε στον αέρα ως κοινωνία.
Από πού πηγάζει το δικαίωμα της επίσημης πολιτείας όμως; Από το ευαγγέλιό μας που είναι και πρέπει να είναι το Σύνταγμα; Από κάποιες άγραφες ηθικές επιταγές που είναι αδιαπραγμάτευτες, δεν αγγίζονται, δεν αμφισβητούνται και δεν κουβεντιάζονται; Τι είδους επιταγές είναι αυτές; Παραδομένες στο όρος Σινά; Φυσικός νόμος σαν τη βαρύτητα; Είναι ο ήλιος που σκάει πάντα από τα δεξιά του χάρτη;
Οι νόμοι ποτέ δεν ήταν ξέχωροι από τις ισχύουσες αξίες. Αυτές τις αξίες ή τον κοινό τόπο της ηθικής προσπαθούν να κωδικοποιήσουν και να προασπίσουν. Τα οποία όμως δεν είναι τελεσίδικα, είναι ιδιαίτερα ρευστά, γι’ αυτό και οι νόμοι μας δεν είναι οι ίδιοι που ίσχυαν πριν από χίλια χρόνια.
Η επίσημη πολιτεία μπορεί να στερήσει αυτά τα δικαιώματα από μεγάλη μερίδα ανθρώπων μόνο αν ισχυριστεί πως κινδυνεύει η συνοχή ή η ασφάλεια της κοινωνίας ως συνόλου (και πάλι με πολλούς αστερίσκους).
Ποιος ακριβώς είναι ο κίνδυνος για την κοινωνία από το σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών; Εχει ακουστεί από επίσημα χείλη, από ανθρώπους δηλαδή που κάποτε έβγαλαν κι ένα σχολείο, πως είναι κακό παράδειγμα. Σωστό. Ολοι ξέρουμε το πόσο επηρέασε τον σεξουαλικό προσανατολισμό μας η εικόνα δύο αγοριών ή κοριτσιών που περπατούσαν χέρι-χέρι.
Μήπως ο βασικός λόγος είναι καθαρά πολιτικός όσο κι αν ενδύεται μανδύα ηθικής; Δηλαδή, άνθρωποι που διεκδικούν την ελευθερία τους σε περιβάλλον που τους το απαγορεύει είναι άνθρωποι που η αναγκαστική και βίαιη πολλές συνειδητοποίησή τους τους αφαιρεί από το σύνολο εκείνων που δέχονται αδιαμαρτύρητα τα πάντα.
Δεν υποστηρίζω βέβαια πως κάθε ομοφυλόφιλος είναι προοδευτικός, κάτι τέτοιο θα ήταν αστείο αλλά και ρατσιστικό, γιατί προσδίδει κοινά χαρακτηριστικά σε όλους τους ομοφυλοφίλους. Ομως πολύ πιο δύσκολα θα ασπαστούν συντηρητικές πολιτικές θέσεις, μισαλλόδοξες και ρατσιστικές θεωρίες, δεν είναι εύκολοι πελάτες για τέτοια.
Τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά κάνουν την εμφάνισή τους έρευνες για το πόσο προβληματικό έχει γίνει το μοντέλο της οικογένειας όπως την ξέρουμε. Ας πούμε πως ανοίγουν στόματα πια και η βία – με διάφορους τρόπους – αυτού του μοντέλου αρχίζει να μπαίνει στη δημόσια συζήτηση. Οταν αποδεχτούμε πως το ζητούμενο δεν είναι να ζούμε «σωστά» αλλά να ζούμε καλά, μπορεί ο διάλογος να γίνει πραγματικά ειλικρινής.