Απομακρυνόμαστε σιγά-σιγά από την εκλογική Κυριακή της 9ης Ιουνίου. Ατμόσφαιρα καλοκαιρινή πλέον και η φαντασία του Ιουλίου σχεδιάζει εκδρομές και αποδράσεις. Οσο και αν οι μέρες που φεύγουν παίρνουν συχνά μαζί τους γεγονότα και εμπειρίες, η περασμένη Κυριακή θα παραμείνει στην τρέχουσα πολιτική ζωή σε ξεχωριστή θέση. Είναι το σημείο του τέλους μιας πολιτικής φάσης, με χαρακτηριστικά ειδικής πολιτικής συνθήκης, που ξεκίνησε έναν Ιούλιο, πριν από ακριβώς πέντε χρόνια.
Στον καιρό που μεσολάβησε, το κυβερνητικό σχήμα που αναδείχθηκε τότε ανέπτυξε ανεμπόδιστα μια δράση αντίστοιχη με τις πολιτικές του δυνατότητες και την πολιτική του φύση, όπως αυτή εκδηλώθηκε μέσα από τις ιεραρχήσεις και τις προτεραιότητες, τις αποφάσεις, αλλά – και κυρίως – μέσα από τη στάση, τον λόγο και το κυριαρχικό ύφος της δημόσιας παρουσίας συνολικά.
Οι εκλογές της Κυριακής έβαλαν τελεία στον κύκλο της πενταετίας και με τρόπο καταλυτικό έφεραν τις πολιτικές δυνάμεις μπροστά σε μια νέα αφετηρία. Ηττημένο το κυβερνητικό σχήμα, τυπικά διατηρεί τη δυνατότητα να συνεχίσει ως το 2027 και σε κάθε περίπτωση θα ακολουθήσει τον δρόμο του. Γράφτηκαν ήδη πολλά και θα γραφτούν περισσότερα για τη δυσκολία αυτής της πορείας. Αν έχει ενδιαφέρον αυτό το νέο περιβάλλον για τη μοίρα του κυβερνώντος κόμματος, μεγαλύτερο ενδιαφέρον αποκτά, υπό το κριτήριο του μακρού χρόνου, η μοίρα των δύο πόλων της αντιπολίτευσης. Στο ασφυκτικό όριο των εκλογικών τους αποτελεσμάτων βρίσκεται η εξάντληση της πολιτικής γοητείας και της πειστικότητας της Αριστεράς.
Η Αριστερά είναι μια έννοια που καμιά περιγραφή δεν θα αρκούσε να αποδώσει την ιστορική της υπόσταση και αυτό που ιστορικά η λέξη συμπυκνώνει ως πολιτική έκφραση και μέτωπο διεκδικήσεων και προσδοκιών. Τα εκλογικά αποτελέσματα της Κυριακής μιλάνε για την εξάντληση της πολιτικής δυναμικής που η επίκλησή της προκαλούσε, για την αδυναμία να συσταθεί, έστω και ως μειοψηφική κατάσταση, αντίστοιχη οργανωμένη πολιτική έκφραση.
Στη σύγχρονη διαδρομή μας, σε μια χώρα που υστερεί στα θεμελιώδη, και τα αιτήματα και οι ανάγκες είναι σαν ανοιχτές πληγές, η Ανακεφαλαίωση της Αριστεράς είναι αρνητική. Οση χρησιμότητα και αν έχουν οι θεωρητικές επεξεργασίες, όση αξία και αν έχει ένα ερμηνευτικό πλαίσιο, ακόμη και αν αυτό πάσχει, υπέρτερη σημασία θα διατηρεί πάντα η πραγματική ζωή, μέσα στην οποία χτίζεται η συνείδηση των ανθρώπων, με το αίτημα του αυτοπροσδιορισμού και της ελευθερίας να αποτελεί τον άσβεστο οδηγό της ύπαρξης. Η Αριστερά έχασε τη μάχη της πράξης. Εχασε από την πράξη της. Η πολιτική είναι μια δοκιμασία. Και αυτή η δοκιμασία είναι δυσβάσταχτη όταν επαγγέλλεσαι την κοινωνική μεταβολή, αναμένοντας ότι η νομοτέλεια – αυτή η θεμελιακή πλάνη της Αριστεράς – θα οδηγήσει στην υπέρβαση μιας συνθήκης, πέρα από την ανάπτυξη της κοινωνικής και πολιτικής συνείδησης των ανθρώπων. Η Αριστερά, όπως τη γνωρίσαμε, έχει φτάσει στο τέλος της.
Ο κύριος Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
