Το 4ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έθεσε το ερώτημα για τη δυνατότητα της προοδευτικής παράταξης να δώσει πειστική και βιώσιμη κυβερνητική διέξοδο.
Ενα μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας «ψάχνει» πολιτική λύση βιώνοντας τα αποτελέσματα των επιλογών τής κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η ακραία ακρίβεια σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς, η μετ’ εμποδίων πρόσβαση σε παιδεία και υγεία, η αδιαφάνεια και ο κομματισμός μεγεθύνουν τις ανισότητες.
Η χώρα μας βρίσκεται σε κρίση δημοκρατίας, θεσμών και κράτους δικαίου, όπως επεσήμανε πρόσφατα το Ευρωκοινοβούλιο, με μείζονα τα προβλήματα των υποκλοπών, των παρεμβάσεων στη λειτουργία των θεσμών και την έλλειψη αμεροληψίας στην Εξεταστική για τα Τέμπη.
Η ελληνική πολιτεία, θύμα της πολιτικής σκοπιμότητας, αποδυναμώνεται. Οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες εξυπηρετούν μόνο την επικοινωνία, ενώ η ακροδεξιά πτέρυγα της ΝΔ νομιμοποιείται να μην ψηφίζει νομοσχέδια.
Η έλλειψη αναπτυξιακής στρατηγικής και οι εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις μάς στερούν βασικά εργαλεία. Ενώ σε μια περίοδο που κυριαρχεί η αβεβαιότητα της κλιματικής κρίσης και των γεωπολιτικών και τεχνολογικών αλλαγών, απαιτούνται ποιοτικά άλματα.
Η ελληνική κοινωνία, παρά την πίεση της Ακροδεξιάς, «κοιτάζει» προς τον προοδευτικό χώρο. Το έδειξαν και οι εκλογές προέδρου στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και ο δεύτερος γύρος των δημοτικών εκλογών. Το δείχνουν και οι κινητοποιήσεις για δημόσια ανώτατη εκπαίδευση.
Η κρίση συλλογικότητας και πολιτικής και οι κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές, ιδιαίτερα μετά την πανδημία και τις φυσικές καταστροφές, αλλάζουν την κλασική ανάγνωση Αριστεράς – Δεξιάς. Νέα κριτήρια προστίθενται στις επιλογές των πολιτών, επιπλέον της ευημερίας, των διακρίσεων και της κοινωνικής αδικίας, καιροφυλακτεί ο κίνδυνος της αντι-πολιτικής στάσης, ενώ δημιουργούνται νέα πεδία κοινωνικών συμμαχιών.
Μια προοδευτική απάντηση στη χώρα μας δεν μπορεί να στηριχθεί σε αριστερές αυθεντίες και άρνηση συμμαχιών. Ούτε να «πατάει σε δύο βάρκες» για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και την ισότητα στον γάμο, στοχεύοντας σε έναν νέο βολικό δικομματισμό.
Οφείλονται απαντήσεις με ευρωπαϊκή, οικολογική, δημοκρατική ταυτότητα. Ενα νέο μεταρρυθμιστικό ρεύμα αμφισβήτησης του συμβιβασμού. Απαντήσεις που θα παίρνουν πνοή και έμπνευση από τις αξίες της Αριστεράς και της προόδου, όπως την ειρήνη, τη δημοκρατία, την αλληλεγγύη αλλά και τα κοινωνικά αγαθά της υγείας, της παιδείας, του περιβάλλοντος.
Το πρωτεύον ζήτημα της ειρήνης, της ζωής και της εθνικής ανεξαρτησίας δεν βρίσκει απάντηση στο «κυνήγι» των εξοπλισμών. Οπως και η προστασία του περιβάλλοντος, των οικοσυστημάτων και της ποιότητας ζωής δεν απαντάται με τη θεοποίηση της άναρχης ανάπτυξης και του κέρδους.
Απέναντι στη νεοφιλελεύθερη πρακτική των υπερκερδών των ολιγοπωλίων υπάρχουν ο πλουραλισμός και η ρύθμιση της αγοράς, τα συνεργατικά σχήματα, οι ενεργειακές κοινότητες. Απέναντι στις ιδιωτικοποιήσεις υπάρχει η απαίτηση της δημόσιας παιδείας και υγείας και του δημοσίου ελέγχου σε ΔΕΗ, ΕΛΠΕ και νερό.
Μόνο μία προοδευτική κυβέρνηση μπορεί να εξασφαλίσει παράλληλα σχεδιασμό της οικονομίας, ενίσχυση της δημοκρατίας και μείωση των ανισοτήτων, με μία ισχυρή πολιτεία με κοινωνικό κράτος, με σχέδιο για την κλιματική κρίση και ικανοποίηση των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (SDGs).
Αυτή την προοπτική περιέχουν οι αποφάσεις του 4ου συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Αναγνωρίζοντας παράλληλα την ανάγκη δόμησης μιας πλειοψηφικής κοινωνικής συμμαχίας που θα απαιτήσει την πολιτική αλλαγή, με ανάκτηση της αξιοπιστίας της πολιτικής και ενίσχυση του ρόλου και του δυναμικού των ενεργών πολιτών.
Ο κ. Σωκράτης Φάμελλος είναι πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.
