Η φράση «Cash is King» (η ρευστότητα είναι ο βασιλιάς) είναι διαχρονικά από τις πιο δημοφιλείς στα βιβλία οικονομικού ενδιαφέροντος, στις αίθουσες των οικονομικών πανεπιστημίων και βασικό θέμα «στον κόσμο των επιχειρήσεων».
Οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις με κυριότερη τη σύρραξη Ρωσίας – Ουκρανίας σε ένα ήδη ευαίσθητο οικονομικό περιβάλλον έχουν δημιουργήσει μια σειρά αλυσιδωτών γεγονότων με προεξέχουσες τις αναταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, την αύξηση του πληθωρισμού και των επιτοκίων, αλλά και ειδικότερα την αύξηση του κόστους ενέργειας, των μεταφορικών και των πρώτων υλών.
Αυτά με τη σειρά τους προκάλεσαν αφενός αναταράξεις στη λειτουργική δραστηριότητα, αφετέρου παρεμβολές στο συναλλακτικό κύκλωμα των επιχειρήσεων. Βασικές συνιστώσες αυτών, η μείωση κερδοφορίας, η καθυστέρηση στην είσπραξη των απαιτήσεων, η αύξηση του κόστους αποθεμάτων, καθώς επίσης και η αύξηση του κόστους χρηματοδότησης.
Ως απόρροια των ανωτέρω η «ρευστότητα» επανήλθε ψηλά στις προτεραιότητες των εταιρικών συναντήσεων καθώς οι διοικήσεις κλήθηκαν να σχεδιάσουν πλάνο προκειμένου να ενισχυθούν τα επίπεδα ρευστότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, πολύτιμος σύμμαχος αναδεικνύεται το Κεφάλαιο Κίνησης («ΚΚ»), καθώς η βελτιστοποίηση του Ταμειακού Συναλλακτικού Κυκλώματος μέσω της υλοποίησης βέλτιστων πρακτικών στη διαχείριση του Κεφαλαίου Κίνησης δύναται να βοηθήσει σημαντικά στην αποδέσμευση ρευστότητας.
Για τα στελέχη που παρακολουθούν το ΚΚ, ο κανόνας της «τέλειας Ισορροπίας» είναι συνεχής μάχη. Εάν το ΚΚ είναι σημαντικά υψηλό, ενδεχομένως να αποτελεί ένδειξη ότι η ρευστότητα δεν αξιοποιείται αποτελεσματικά για ανάπτυξη. Αντιθέτως, εάν είναι αρνητικό, οι πιστωτές ανησυχούν για την αποπληρωμή των υποχρεώσεων.
Βασικά σημεία στη διαχείριση ΚΚ είναι:
1.Υποστήριξη και συνεργασία μεταξύ τμημάτων: H οικονομική διεύθυνση είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση του KK. Ωστόσο, οι αποφάσεις συνήθως λαμβάνονται από τμήματα εκτός αυτής, τα οποία μπορεί να μη γνωρίζουν τις επιπτώσεις αυτών. Ενδεικτικά, το τμήμα πωλήσεων προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι μπορεί να προβαίνει σε συμφωνίες με πελάτες χαμηλής πιστοληπτικής ικανότητας ή οι προμήθειες μπορεί να συνάπτουν συμφωνίες (παραγγελίες υλών) οι οποίες θα έχουν αρνητική επίδραση στο ΚΚ. Δυστυχώς, ο ρόλος της οικονομικής διεύθυνσης περιορίζεται στην καταγραφή των πληρωμών/εισπράξεων. Για την αποφυγή δυσλειτουργιών η θέσπιση διαδικασιών, ο ορισμός υπευθύνων, η υιοθέτηση δεικτών αποδοτικότητας και η παροχή κινήτρων είναι βασικά μέτρα για την ανάπτυξη κατάλληλης «κουλτούρας».
2. Ανάπτυξη μεθοδολογίας: Περιλαμβάνει: α) συγκριτική αξιολόγηση με ομοειδείς εταιρείες β) εξαγωγή και ανάλυση πρωτογενών λειτουργικών & οικονομικών στοιχείων (transactional data), γ) εντοπισμό ευκαιριών («Quick Wins») και δ) ανάπτυξη πλάνου βελτιστοποίησης.
3. Εργαλεία για πρόβλεψη ρευστότητας: Η δημιουργία χρηματοοικονομικού μοντέλου για εκτίμηση ρευστότητας (με άμεση μέθοδο) σε εβδομαδιαία/μηνιαία βάση έως 12-18 μήνες αποτελεί σύμμαχο στη βελτιστοποίηση διαχείρισης του ΚΚ (απαιτήσεις/εισπράξεις) και τον έγκαιρο εντοπισμό αστοχιών.
Η εγκαθίδρυση κυκλώματος διαχείρισης ΚΚ απελευθερώνει ρευστότητα, μειώνει το κόστος χρηματοδότησης και βοηθάει στον εντοπισμό ευκαιριών.
Εάν η ρευστότητα θεωρείται βασιλιάς, τότε το ΚΚ κερδίζει τον τίτλο του αξιωματικού στην επιχειρηματική σκακιέρα.
Ο κ. Μάνος Κοτρωνάκης είναι Partner, FinancialAdvisory Services, Deloitte Ελλάδος.