Αποτελεί μακρά ακαδημαϊκή παράδοση το να δίνονται σε αίθουσες και αμφιθέατρα τα ονόματα επιφανών επιστημόνων. Αλλά το όνομα που κοσμεί το μεγάλο αμφιθέατρο του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ) της Κρήτης είναι όνομα υπουργού. Πρόκειται για τον αείμνηστο Γιώργο Λιάνη (1926-2008), μέλος της πρώτης κυβέρνησης του ΠαΣοΚ. Ο Λιάνης διετέλεσε αρχικά υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και με τον ανασχηματισμό της 5ης Ιουλίου 1982 ανέλαβε υπουργός στο νεοσύστατο τότε υπουργείο Ερευνας και Τεχνολογίας, θέση που κατείχε μέχρι τον Μάιο του 1985. Από αυτή τη θέση υπήρξε καθοριστικός για τη δημιουργία του ΙΤΕ, εξ ου και η τιμητική ονοματοδοσία.

Βεβαίως, ο Λιάνης ήταν και επιστήμονας. Προτού αναλάβει υπουργικούς θώκους είχε υπάρξει καθηγητής Αεροναυπηγικής και Αστροναυπηγικής του Πανεπιστημίου Purdue των ΗΠΑ και μετέπειτα καθηγητής στην Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Γνώριζε λοιπόν από πρώτο χέρι την έρευνα εντός και εκτός Ελλάδος και έλαβε τα μέτρα του ώστε, μεταξύ άλλων, να απαλλάξει το ΙΤΕ από την «παραλυτική» – όπως τη χαρακτήριζε – γραφειοκρατία του ελληνικού Δημοσίου.

«Από τη θέση του πολιτικού είχα συνδέσει τη μικρή μου προσφορά στην προώθηση της επιστημονικής γνώσης με τη διακινδυνευμένη επιτυχία ενός ανορθόδοξου για τη χώρα μας πειράματος, της δημιουργίας του Ερευνητικού Κέντρου Κρήτης, ΕΚΕΚ» θα πει αργότερα ο Λιάνης, όπως διαβάζουμε στον εξαιρετικά επιμελημένο επετειακό τόμο για τα 40χρονα του ΙΤΕ, ο οποίος εκδόθηκε πρόσφατα από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. Πράγματι ήταν ένα μεγάλο πείραμα το ΕΚΕΚ (το οποίο γρήγορα μετονομάστηκε σε ΙΤΕ) και οι πρωτεργάτες της δημιουργίας του είχαν πλήρη επίγνωση αυτού του γεγονότος. Ομως τόσο ο Λευτέρης Οικονόμου από τη θέση του προέδρου όσο και τα μέλη του πρώτου διοικητικού του συμβουλίου Φώτης Καφάτος, Παναγιώτης Λαμπρόπουλος, Δημήτρης Ραπακούλιας, Γρηγόρης Σηφάκης και Διονύσης Τσιχριτζής ήταν αποφασισμένοι ότι το πείραμα έπρεπε να πετύχει και έπραξαν τα δέοντα.

Οχι ότι δεν υπήρξαν διαφωνίες, καθυστερήσεις ή προστριβές. Οπως όλα τα πειράματα έτσι και αυτό είχε τις αποτυχίες του, μέχρι να βρει τον δρόμο του για την αριστεία. Και τον βρήκε χάρη στον αταλάντευτο προσανατολισμό του στην αξιοκρατία. Εξάλλου, το επιστημονικό εκτόπισμα των πρωτεργατών λειτούργησε ως πόλος έλξης για τον επαναπατρισμό αξιόλογων νέων επιστημόνων και δημιούργησε τη μαγιά για το μέλλον. Διόλου τυχαία, το ΙΤΕ συγκεντρώνει τα τελευταία χρόνια τις υψηλότερες βαθμολογίες στις αξιολογήσεις των ερευνητικών ιδρυμάτων της χώρας.

Το επιτυχημένο πείραμα του ΙΤΕ μπορεί να επαναληφθεί. Τα ερευνητικά ιδρύματα τα φτιάχνουν οι άνθρωποί τους και, όπως αποδεικνύεται από τις πολλές νησίδες αριστείας στη χώρα, το επιστημονικό δυναμικό μας είναι αξιοζήλευτο. Μένει ωστόσο να εισακουσθούν από την Πολιτεία οι εκκλήσεις των επιστημόνων και να απαλλαγεί η έρευνα από την παραλυτική γραφειοκρατία.