Το 2025 φέρνει νέες προκλήσεις που θα δοκιμάσουν την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα, ενώ οι εξελίξεις σε τομείς που άπτονται της γεωπολιτικής σταθερότητας (Ουκρανία, Μέση Ανατολή, Ταϊβάν), των δασμών Τραμπ, της ενεργειακής μετάβασης και της επάρκειας στην προμήθεια ενέργειας, της τεχνολογικής προόδου και της προσαρμογής των αγορών, θα διαμορφώσουν την οικονομική πραγματικότητα.
Παρά τις αβεβαιότητες, το βασικό σενάριο για το 2025 παραμένει αισιόδοξο. Η παγκόσμια οικονομία συνεχίζει να ανακάμπτει από την πανδημία και τις γεωπολιτικές εντάσεις, οι αποδόσεις των ομολόγων σταθεροποιούνται γύρω στο 3,25%-4,50% στις ΗΠΑ, υποχωρούν κάτω του 3% στην ΕΕ, ενώ στην Κίνα παραμένουν χαμηλές (2%-3%).
Στα νομίσματα, το δολάριο θα κυμανθεί στο 1 έως 1,12 έναντι του ευρώ, το οποίο θα δεχθεί πιέσεις λόγω μείωσης των επιτοκίων, ενώ το γουάν θα παραμείνει σταθερό με πιθανή άνοδο. Ο χρυσός θα σταθεροποιηθεί, ενώ το πετρέλαιο θα κυμανθεί στα $60-90 το βαρέλι με πιέσεις προς τα κάτω λόγω υπερπροσφοράς, ενώ τα κρυπτονομίσματα βρίσκουν στήριξη στις πολιτικές Τραμπ.
Στα χρηματιστήρια, αναμένεται ανοδική πορεία στις ΗΠΑ, ΕΕ, Κίνα και Ελλάδα λόγω ισχυρής εταιρικής κερδοφορίας και βελτίωσης του οικονομικού κλίματος, αν και αναμένονται έντονες διακυμάνσεις. Το χρηματιστήριο της Αθήνας έχει δυνατότητες νέων υψηλών (στις 1.700 μονάδες), ιδιαίτερα αν προκύψει μέσα στο 2025 αναβάθμισή του, ενώ στην Ελλάδα συνεχίζεται η δυνατότητα χαμηλού δανεισμού από τις διεθνείς αγορές τόσο για τη χώρα όσο και για τράπεζες και επιχειρήσεις, με την ανάπτυξη να προβλέπεται κοντά στο 2,8%, πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Η επενδυτική στρατηγική για το 2025 θα πρέπει να είναι ευέλικτη, με στόχο τη διασπορά του ρίσκου και την αξιοποίηση των ευκαιριών από την τεχνολογική πρόοδο, την ενεργειακή μετάβαση και την παγκόσμια οικονομική σταθεροποίηση. Ενα ισορροπημένο χαρτοφυλάκιο θα μπορούσε να περιλαμβάνει:
α) Μετοχές (50%-60% του χαρτοφυλακίου): Σε τομείς όπως η τεχνολογία, σε εταιρείες που επενδύουν σε AI, κβαντική υπολογιστική, ημιαγωγούς και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υγεία: Βιοτεχνολογία και φαρμακευτικές εταιρείες και ενέργεια, ανανεώσιμες πηγές (π.χ. ηλιακή, αιολική) αλλά και παραδοσιακές εταιρείες πετρελαίου που επενδύουν στη μετάβαση.
β) Ομόλογα (20%-30% του χαρτοφυλακίου): Σε κρατικά ομόλογα ΗΠΑ που προσφέρουν σταθερότητα σε περιόδους αβεβαιότητας, σε πράσινα ομόλογα που χρηματοδοτούν βιώσιμα έργα στην ΕΕ κυρίως, καθώς και κινεζικά ομόλογα με αυξημένο κίνδυνο. Τα ελληνικά ομόλογα (εταιρικά, τραπεζικά και κρατικά) θα συνεχίσουν να προσελκύουν το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον λόγω των θετικών προοπτικών της οικονομίας, αποτελώντας αποδοτική επένδυση.
γ) Χρυσός (5%-10% του χαρτοφυλακίου), ως ασφάλεια έναντι πιθανών γεωπολιτικών ή χρηματοοικονομικών κρίσεων, καθώς η τιμή του μπορεί να παραμείνει σταθερή ή να ανέβει.
δ) Κρυπτονομίσματα (5% του χαρτοφυλακίου), με μερίδια σε Bitcoin και Ethereum, καθώς και σε νέα projects με υψηλό potential (π.χ., DeFi και Web3). Μικρό ποσοστό λόγω της μεταβλητότητας.
Ο κ. Γιώργος Κοφινάκος είναι Senior Advisor Alvarez & Marsal London, επισκέπτης καθηγητής Rutgers University, USA, μέλος Ακαδημαϊκού Συμβουλίου Μεταπτυχιακού Τμήματος ΟΠΑ, πρόεδρος Επενδυτικής Επιτροπής «Sporos Platform» κ.ά. Οι απόψεις του δεν δεσμεύουν κανέναν άλλον φορέα.
