Οσα θλιβερά έλαβαν χώρα πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη με την αγελαία ρατσιστική επίθεση εκατοντάδων σε δύο συμπολίτες μας πήραν την απάντησή τους:
Κοινωνικά και πολιτικά, από την πάνδημη καταδίκη. Θεσμικά, από την Πολιτεία, η οποία έκανε το καθήκον της. Η Ελληνική Αστυνομία αντέδρασε αμέσως, κάνοντας συλλήψεις.
Ταυτόχρονα, με το νομικό οπλοστάσιο που η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει θεσμοθετήσει, οι δράστες θα λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη με τον νέο, αυστηρότερο Ποινικό Κώδικα.
Αρκούν αυτά; Ασφαλώς και όχι. Προφανώς και δεν περιοριζόμαστε στην καταδίκη και στη δράση εκ των υστέρων. Απαιτείται επίμονη στρατηγική και δουλειά σε «πρωτοβάθμιο» επίπεδο, δηλαδή στα σχολεία. Με πολιτικές που αναδεικνύουν τον σεβασμό στη διαφορετικότητα του άλλου, καλλιεργώντας κουλτούρα ενσυναίσθησης στους αυριανούς πολίτες ώστε να εκλείψουν τέτοιες λογικές.
Ωστόσο, νομίζω ότι είναι η ώρα που θα πρέπει να ανοίξουμε και τη συζήτηση για το «δάσος», τη μεγάλη εικόνα. Πώς καλλιεργείται ως φαινόμενο – κοινωνικό και πολιτικό – η μισαλλοδοξία; Και πώς τροφοδοτείται;
Ας κάνουμε μια βουτιά πίσω στον χρόνο. Με καθαρό μυαλό και με ικανή απόσταση πλέον από τα γεγονότα, ας σκεφτούμε τι συνέβη τα προηγούμενα – όχι πολύ μακρινά – έτη.
Μισαλλόδοξος και τοξικός λόγος είναι να αναρτάς φωτογραφίες με πρόσωπα δημοσιογράφων και να απειλείς «αν δεν καθαρίσουμε από αυτούς δεν θα είναι αλλιώς την άλλη φορά».
Μισαλλόδοξη πρακτική είναι να θέλεις να κλείσεις στη φυλακή τους πολιτικούς σου αντιπάλους, παρεμβαίνοντας με παρασυστήματα στη Δικαιοσύνη.
Μισαλλοδοξία είναι να αναπαράγεις χυδαία hashtags ή υβριστικά συνθήματα.
Μισαλλοδοξία είναι να κρεμάς στα μανταλάκια αθώους που εσύ θέλεις να «τελειώσεις» πολιτικά, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στους ίδιους και στις οικογένειές τους.
Μισαλλοδοξία είναι να στοχοποιείς πολιτικούς και δημοσιογράφους που δεν συμφωνούν μαζί σου και να καταφεύγεις σε μισόλογα όταν έρχεται η ώρα να καταδικάσεις ενέργειες μίσους εις βάρος τους από θρασύδειλους, απόρροια της δικής σου στοχοποίησης.
Οι λογικές «τους τελειώνουμε ή μάς τελειώνουν» τι άραγε προσφέρουν παρά να επιπολάζουν δηλητήριο στην κοινωνία;
Λαϊκισμός και σεξισμός και εν τέλει μισαλλόδοξο είναι να μιλάς για φοιτήτριες που ψάχνουν sugar daddies δήθεν για να πληρώσουν τα δίδακτρά τους.
Ακόμη χειρότερη υποκρισία είναι να εξεγείρονται – και δικαίως – τα social media και οι πάσης λογής influencers αν έκανε κάποιος πολιτικός της Νέας Δημοκρατίας μια αντίστοιχη δήλωση, αλλά όταν το κάνει ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ να είναι απλώς… Πέμπτη.
Οταν ξεκαθαρίσουμε μεταξύ μας ότι δεν χωρούν δύο μέτρα και δύο σταθμά, αλλά δίκαιη κατανομή ευθυνών, είναι μια καλή αρχή για να ανοίξουμε μια ειλικρινή συζήτηση. Και ας ξεκινήσουμε από την παραδοχή ότι η μισαλλοδοξία δεν είναι μόνο «των άλλων». Διαχωρισμοί που, εκτός από επικίνδυνοι, διαιωνίζουν το φαινόμενο. Ας κοιτάξουμε λίγο τα του οίκου μας. Ισως «τον ξένο και τον εχθρό τον είδαμε στον καθρέφτη» όπως έχει πει προσφυώς ο Γ. Σεφέρης.
Μέχρι τότε, εμείς στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως έχουμε υποχρέωση, συνεχίζουμε να εφαρμόζουμε όλα όσα απαιτούνται για τη ριζική αντιμετώπιση των αιτιών που οδηγούν σε αποτρόπαιες πράξεις, όπως αυτή που είδαμε στη Θεσσαλονίκη. Μην ξεχνάμε ότι όσο δεν ξεριζώνονται αυτές οι λογικές, θα μπορούσε ο καθένας μας και η καθεμιά μας να βρίσκονταν στη θέση των θυμάτων.
Ο κ. Παύλος Μαρινάκης είναι υφυπουργός στον Πρωθυπουργό
και κυβερνητικός εκπρόσωπος.