Ο πατέρας μου είχε πει ότι έπαψε να πιστεύει στα θεία από τη στιγμή που, μικρός, είχε ανάγκη να συμβεί κάτι πολύ συγκεκριμένο. Προσευχήθηκε στον Θεό να τον βοηθήσει, αλλά δεν έγινε τίποτα. Αυτή η ρωμαλέα ορθολογική στάση ομολογώ ότι με επηρέασε. Από την άλλη, ως άτομο της τελετουργίας, της ποίησης και της μύησης, γοητευόμουν εξαιρετικά από την περίοδο του Πάσχα, ειδικά τη Μεγάλη Παρασκευή. Θεωρώ το «Ω γλυκύ μου έαρ» ως ένα από ωραιότερα ποιήματα της ελληνικής γλώσσας.
Η εποχή όμως κατά την οποία είχα έρθει πιο κοντά με τη θρησκεία ήταν όταν, γύρω στα δεκαέξι, έκανα πολύ παρέα με τον υπέροχο θεολόγο μας Ματθαίο Μουντέ. Υπήρχε μια ωραία αντίφαση σε αυτόν τον άνθρωπο. Από τη μια μάς πήγαινε στη «Μέδουσα» να δούμε τον συναρπαστικό Γιώργο Μαρίνο και από την άλλη μάς μιλούσε για τον Θεό. Εχω κρατήσει μια συνομιλία μας που έγινε πολύ αργότερα. «Στον Θεό όχι μόνο ανήκουμε, αλλά τον φέρνουμε στον κόσμο. Οπως λέει και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, «Ο Λόγος σαρξ εγένετο». Γινόμαστε ένας δίαυλος μέσα από τον οποίο περνάει το ρεύμα του Θεού. Η ίδια η ζωή είναι ένα αίσθημα αισιοδοξίας και πίστης. Ο Σολωμός έλεγε: «Δε το ‘λπιζα που ‘ναι η ζωή μέγα καλό και πρώτο. Το να ζεις αυτό καθαυτό το αίσθημα είναι μια δοξολογία, μια ευχαριστία».
Αμέσως μετά ήρθε το κύμα του ροκ και των προχωρημένων διαβασμάτων. Τα θεία έπαψαν να με ενδιαφέρουν. Μπήκα με τα μπούνια σε άλλους μύθους, οικουμενικούς και δημιουργικούς. Για έναν περίεργο λόγο όμως συνέχισα να ασχολούμαι με τους βίους αγίων, κι αυτό λόγω των αγρίων συνθηκών που περιέγραφαν τα κείμενα, ειδικά τη διαδικασία θανάτωσής τους. Κάτι με συνάρπαζε στη ζωή αυτών των ανθρώπων που αψηφούσαν τα πάντα για την πίστη τους, ακόμη κι αν βρίσκονταν αντιμέτωποι με έναν φρικτό θάνατο. Από την άλλη, δύο φορές που βρέθηκα αντιμέτωπος με οριακές καταστάσεις στη ζωή μου, δεν κατέφυγα στα θεία. Κρατήθηκα από την ένδον δύναμη, μια βερσιόν αυτού που λέει ο Απόστολος Παύλος στη δεύτερη επιστολή του στους Κορινθίους (12:9): «η δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται». Και τα πάλεψα.
Λέει όμως και κάτι άλλο ο Απόστολος Παύλος: «τα αγενή του κόσμου και τα εξουθενημένα εξελέξατο ο Θεός, και τα μη όντα, ίνα τα όντα καταργήση» (Α΄ Κορ. 1, 28). Οταν είχα διαβάσει «τα μη όντα» ήταν η τελευταία φορά που σαγηνεύτηκα. Ο Θεός καλεί κοντά του τα ανύπαρκτα. Μια φράση εξαιρετική που μου άνοιξε τις πόρτες για ένα βιβλίο, που δεν έχει καμία σχέση με τα θεία, αλλά εξερευνά τη σχέση υπαρκτού και ανύπαρκτου. Η βάση του όμως είναι στον Παύλο. Δεν μπορώ να μην το λάβω υπόψη.
Ο κ. Αλέξης Σταμάτης είναι συγγραφέας.
